پلی‌اتیلن‌های ترفتالات پت هنوز ضعیف است

محمدحسین بابالو: در بازارهای داخلی بازار غالب محصولات پتروشیمی شرایط مطلوبی ندارد. با توجه به روزهای گرم سال و افزایش سنتی حجم تولید، این رکود نسبی می‌تواند هشداری برای رکود تولید تلقی شود که نیاز به حمایت‌های دولت را می‌طلبد. روز گذشته شاهد عرضه ۳۷۱۰ تن انواع محصولات پلیمری در بورس کالا بودیم که از این حجم نزدیک به ۲۴۷ تن آن مورد معامله قرار گرفت. روز یکشنبه پلی‌اتیلن‌های سنگین و سنگین تزریقی، پلی استایرن انبساطی ۵۰۰، پلی وینیل کلراید و... عرضه شدند. با توجه به جذابیت پایین این قبیل محصولات، روز یکشنبه روز کم رونقی در معاملات پلیمرها لقب گرفت.

در بازار داخلی (طی روزهای گذشته) شاهد کاهش قیمت غالب پلیمرها بالاخص پلی‌اتیلن‌های ترفتالات معروف به PET (پت) بودیم. با توجه به افزایش قیمت‌ها در بازارهای جهانی و زمان تقاضای فصلی این قبیل محصولات شرایط پیش رو چندان مطلوب نیست. به گفته یکی از فعالان بازار تقاضا بسیار ضعیف است و شاید این روند ضعیف تقاضا ادامه داشته باشد. توکلی از فعالان این بازار، عرضه‌های روز سه‌شنبه را برای تخمین دورنمای قیمت پت‌ها ضروری می‌داند. هم اکنون قیمت‌ها در بازار تهران به نسبت هفته‌های قبل نزدیک به ۱۰۰ تومان کاهش داشته که ضعف تقاضا و افزایش نسبی عرضه‌ها در بورس و بازار دلیل اصلی این کاهش قیمت عنوان شد.

در بازارهای جهانی و بازارهای آسیایی با محوریت بازارهای آسیای جنوب‌شرقی و چین نیز قیمت غالب انواع پلی‌اتیلن‌های ترفتالات موسوم به PET برای گریدهای مختلف آن در مسیر افزایش قرار داشت. با توجه به افزایش هزینه تولید، دورنمای قیمت‌ها هنوز صعودی است.

در روزهای گذشته با توجه به افزایش نسبی حجم موجودی انبارها و افزایش عرضه، بازار بین افزایش یا کاهش قیمت‌ها مردد بود و جهت‌گیری روشنی نداشت. این در حالی بود که بسیاری از تولیدکنندگان PTA اسید ترفتالیک خالص دست از کار کشیدند و با کاهش حجم تولید این ماده اولیه، پتانسیل جدیدی برای افزایش قیمت‌ها پدید آمد. این شرایط بسیاری از فروشنده‌ها را به افزایش قیمت‌های داخلی و صادراتی خود تشویق کرد. در بازار صعودی فعلی، قیمت اسید ترفتالیک تصفیه شده برای تحویل در سواحل چین با ۲۵ دلار افزایش رو به رو شد. پاراکسیلین برای تحویل بار کشتی در سواحل کره جنوبی نیز ۲۰ دلار افزایش را در هر تن ثبت کرد. قیمت MEG مونو اتیلن گلایکول نیز برای تحویل در سواحل چین با ثبت رشد قابل توجه ۲۰ دلاری هفته گذشته را به پایان رساند.

در بازار چین تولیدکنندگان پت با توجه به افزایش قیمت مواد اولیه و افزایش هزینه تولید، قیمت‌های صادراتی خود را افزایش داده‌اند تا جایی‌که قیمت‌ها برای تحویل روی عرشه کشتی بین ۴۰ تا ۵۰ دلار افزایش را ثبت کرد. یکی از فعالان بازار چین می‌گوید: به آینده نزدیک بسیار خوش‌بین هستیم زیرا حجم فروش ما برای ماه‌های جولای و آگوست بسیار بالا بوده است. هم‌اکنون حجم تقاضای داخلی چین به‌صورت نسبی ضعیف است ولی این مطلب به هیچ عنوان انرژی موثری را برای کاهش قیمت‌ها به فروشندگان وارد نکرده است، زیرا بازارهای صادراتی این منطقه هم‌اکنون بسیار قدرتمند خودنمایی می‌کند. این در حالی است که برخی از تولیدکنندگان چینی قیمت‌های فروش خود را ثابت نگه داشته‌اند تا بتوانند بازارهای صادراتی خود را حفظ کنند. به نظر می‌رسد ضعف تقاضای داخلی در چین بسیاری از تولیدکنندگان را وحشت زده کرده است. این شرایط در حالی است که سفارش‌های تولید و خرید از سوی خریداران بین‌المللی نیز اندکی کاهش داشته که پتانسیلی برای عدم افزایش بیشتر قیمت‌ها خواهد بود.

از سوی دیگر قیمت مواد اولیه در بازار چین در معاملات نقدی و آتی افزایش داشته و غالب فروشندگان و تولیدکنندگان خود را برای افزایش قیمت آماده می‌کنند. به نظر می‌رسد بازار چین در یک دو راهی برای افزایش قیمت‌ها یا سطوح فعلی قرار گرفته که با توجه به افزایش هزینه تولید و وجود خریداران بین‌المللی به نظر می‌رسد افزایش قیمت‌ها از طرفداران بیشتری برخوردار است. نکته موثر دیگر بر بازار چین شرایط تسهیل پولی و سخت‌تر شدن فرآیند پرداخت وام است. با توجه به این موضوع بسیاری از تولیدکنندگان در شرایط فعلی و افزایش قیمت مواد اولیه توان تامین کامل مواد اولیه خود را ندارند و مجبور هستند حجم تولید خود را کاهش دهند. این مطلب نیز تاکنون به کاهش آرام حجم تولید منتهی شده و همچون پتانسیلی برای کاهش نسبی موجودی انبارها و افزایش قیمت‌ها عمل خواهد کرد. با توجه به تمامی این موارد در کنار بالابودن نسبی قیمت نفت و افزایش هزینه تولید، کاهش نسبی حجم تولید محصولات پلی‌اتیلنی بالاخص انواع ترفتالات، افزایش قیمت مواد اولیه و بهبود نسبی بازارهای صادراتی و... می‌توان به حفظ سطوح فعلی و افزایش آرام قیمت‌ها امیدوار بود.