هجوم تقاضا بی‌پاسخ ماند

محمد‌حسین بابالو: هفته گذشته معاملات انواع محصولات پتروشیمی در بورس کالا از جذابیت بسیاری برخوردار بود. حجم عرضه در خصوص بسیاری از انواع پتروشیمی و شیمیایی جوابگوی تقاضا بوده ولی برای انواع پر‌کاربرد و جذاب بالاخص پلیمرها، حجم عرضه‌ها در مقایسه با حجم تقاضا به هیچ عنوان جوابگوی فعالان بازار نبوده تا جایی که بسیاری از خریداران با دست خالی از بورس بازگشتند. طی آخرین هفته اردیبهشت‌ماه، در حالی حدود ۵۵ هزار تن انواع مواد پلیمری در بورس کالای ایران عرضه شد که نمایانگر افت ۱۰ درصدی حجم عرضه این مواد در بورس نسبت به هفته ماقبل است. این رخداد می‌تواند شرایط حساس بورس کالا و روند تغذیه بسیاری از تولیدکنندگان داخلی را شکننده‌تر کند.

به گزارش روابط عمومی و امور بین‌الملل بورس کالای ایران در هفته‌ای که گذشت کالاهایی چون پلی پروپیلن‌های نساجی، فیلم و شیمیایی، پلی‌استایرن معمولی، PVC، پلی‌اتیلن‌های سنگین فیلم، تزریقی، بادی و پلی‌اتیلن سبک فیلم با کاهش عرضه از سوی مجتمع‌های پتروشیمی روبه‌رو شدند.

در بازارهای جهانی قیمت انواع مختلف محصولات پتروشیمی بالاخص پلیمرها در ماه میلادی جاری در مسیر افزایش آرامی قرار داشته و به نظر می‌رسد این روند صعودی، ادامه‌دار باشد. افزایش قیمت نفت، کاهش نسبی حجم تولید، نوسان ارزش یورو و افزایش قیمت تمام شده در بسیاری از بازارها و... باعث عقب‌نشینی بسیاری از خریداران شده ولی با کاهش محسوس موجودی انبارها در کنار افزایش بیشتر قیمت نفت خریداران مجددا به بازارها بازگشتند که روند فعلی و رو به رشد قیمت‌ها را می‌تواند ادامه دهد. با توجه به کاهش نسبی قیمت‌ها در ماه آوریل و کاهش۱ درصدی شاخص ماهانه محصولات پتروشیمی موسسه پلتس (PGPI) این روند صعودی نسبی می‌تواند یک بهبود مهم تلقی شود.

برآیند شرایط ذکر شده یعنی کاهش موجودی انبارها در بازارهای جهانی و افزایش آرام قیمت‌ها، کاهش نسبی حجم عرضه‌ها در بورس کالای ایران در کنار ثبات نسبی نرخ ارز می‌تواند شائبه افزایش صادرات در بازار محصولات پتروشیمی را تقویت کند. از طرفی خبرها از پیشنهاد وزیر صنعت، معدن و تجارت به معاون اول رئیس جمهور مبنی بر افزایش تعرفه صادرات ۲۴ قلم کالا حکایت می‌کند که پیشنهاد افزایش تعرفه صادراتی ضایعات پلیمری به ۷۰ درصد وجود دارد. در این نامه هیچ نامی از سایر مواد پلیمری یا دیگر محصولات پتروشیمی به میان نیامده است.

هم‌اکنون زمان تقاضای فصلی بسیاری از پلی‌اتیلن‌ها و پلی‌استایرن هاست که در شرایط فعلی به افزایش محسوس تقاضا، بی‌ثباتی بازارهای داخلی و افزایش قیمت‌ها به نسبت بورس کالا انجامیده است. از سویی بسیاری از مواد اولیه صنعت نساجی نیز شرایط مشابهی دارند و با افزایش شدید تقاضا روبه‌رو هستند. این موارد در برابر حجم عرضه‌های محدود فعلی و همچنین کاهش حجم عرضه‌های مواد پلیمری در بورس کالای ایران به هیچ عنوان قابل پذیرش نیست. در این وضعیت توجه بیشتر به بازار داخلی به جای بازارهای صادراتی از اهمیت بسزایی برخوردار است ولی تاکنون به تقاضای موثر بالاخص برای انواع جذاب پلیمرها پاسخ مطلوبی داده نشده است. در صورت ادامه وضعیت فعلی، وضع تعرفه صادراتی تنها راه پیش روی دولت برای سامان دادن به این شرایط خواهد بود.