الهام بادپا (بیتا)* در هفته‌ میلادی گذشته عواملی نظیر جریانات سیاسی در اوکراین، اظهارات روسای بانک‌های مرکزی آمریکا و اروپا و انتشار گزارش‌هایی از اوضاع اقتصادی آمریکا، اروپا و چین موجب بروز نوساناتی در بازارهای جهانی سهام و قیمت کالاها از جمله طلا شد. با اینکه گزارش اخیر منتشر شده از بازار کار آمریکا مثبت بود، اما روز دوشنبه در حالی آغاز شد که درگیری‌های سیاسی در اوکراین همراه با انتظار سرمایه‌گذاران برای سخنرانی سیاست‌گذاران پولی و مالی آمریکا و اروپا به عنوان عوامل قوی‌تری جو روانی بازار را تحت تاثیر قرار دادند و بر محافظه‌کاری آنان افزودند. در واقع این مساله که فدرال رزرو و بانک مرکزی اروپا (ECB) چه زمانی نرخ بهره را تغییر خواهند داد و چه تصمیمی درخصوص برنامه‌های خود خواهند گرفت از جمله مواردی بود که آنها در پی یافتن پاسخی متقاعدکننده برای آن بودند تا به آن ‌وسیله موضع معاملاتی مناسبی اتخاذ کنند.

از سوی دیگر گزارش ضعیف HSBC از شاخص مهم PMI بخش تولیدی چین بار دیگر نگاه‌ها را متوجه کند بودن رشد اقتصادی این کشور کرد و بازارهای سهام آسیا را به کاهش واداشت.کمیسیون اتحادیه اروپا هم اظهار کرد انتظار دارد شرایط منطقه پولی یورو تا سال ۲۰۱۵ به روند بهبود ادامه دهد؛ اگرچه تاثیر منفی پایین بودن نرخ تورم و تنش‌ها در اوکراین بر این رشد قابل تامل خواهد بود.به‌طور کلی تشدید تنش‌ها در اوکراین، پایین بودن شاخص دلار و نیز انتشار گزارش‌های ضعیفی از اوضاع چین تقاضا برای طلا به عنوان کالایی با حاشیه ایمنی بالاتر را قوت بخشید.

در حالی که انتشار گزارش‌های مطلوبی از اوضاع اقتصادی اروپا تا حدی ریسک‌پذیری فعالان بازار در روز سه‌شنبه را افزایش داد، اما نتوانست جو منفی به وجود آمده به خاطر تدوام نگرانی‌ها از وضعیت اوکراین را خنثی نماید که همراه با ضعیف بودن سطح خرید فیزیکی طلا در آسیا قیمت هر اونس طلا تنزل یافت. در عین حال ضعیف بودن آمار مربوط به تراز تجاری آمریکا از ارزش دلار کاست و در نهایت به تقویت نرخ برابری یورو به دلار انجامید.

سخنان جانت یلن و کاهش نسبی نگرانی‌های ناشی ازناآرامی‌های پیش آمده در اوکراین عامل اصلی بهبود بازارهای سهام در روز چهارشنبه بود. رئیس بانک مرکزی آمریکا در اظهارات خود بار دیگر بر ادامه سیاست‌های انبساطی تا رسیدن به تورم و بیکاری دلخواه تاکید نمود و خاطرنشان کرد انتظار می‌رود روند رشد اقتصادی در سال جاری شتاب بیشتری به خود گیرد. این در حالی است که افزایش درآمد فصلی برخی از شرکت‌ها هم در مثبت شدن جو روانی موجود بی‌تاثیر نبود. در بازار طلای روز چهارشنبه عواملی نظیراظهارات یلن و ادامه روند کاهشی سیاست‌های انبساطی آمریکا، بهبود بازارهای سهام، رشد شاخص دلار و نیز نبود خریدار فیزیکی بهای این کالای گرانبها را محکوم به ریزش کرد.در واقع ازآنجاکه خریداران فیزیکی طلا معتقد بودند می‌توانند کالای مورد نیاز خود را در قیمت‌های پایین‌تری خریداری نمایند رونق چندانی در بازار مشاهده نشد. در این میان کاهش یوان چین هم از دیگر عوامل بازدارنده برای خرید طلا محسوب می‌شد.انجمن طلای چین طی گزارشی اعلام کرد اگرچه مصرف طلا در کشور مزبور طی سه ماهه اول سال ۲۰۱۴ نسبت به دوره مشابه آن در سال گذشته ۸/۰ درصد افزایش یافته، اما در بازه زمانی فوق تقاضا نزدیک به ۴۴ درصد کاهش نشان داده‌ است. انتشار گزارش امیدوارکننده‌ای از بازار کار آمریکا همراه با خبر حفظ نرخ بهره اروپا در سطح پایین فعلی ریسک‌پذیری سرمایه‌گذاران در روز پنج‌شنبه را تقویت نمود. به علاوه پس از آنکه ماریو دراگی اظهار کرد بانک مرکزی اروپا در نظر دارد سیاست‌های پولی خود را از ماه آینده به اجرا بگذارد بازارهای سهام اروپا رونق گرفتند. ایشان نسبت به یوروی قوی اظهار نگرانی کرد و بیان کرد ECB در نشست ماه ژوئن برای کمک به اقتصاد اروپا و بهبود نرخ تورم دست به اقدامات بیشتری خواهد زد. از سوی دیگر با اینکه افزایش مازاد تجاری چین در ماه آوریل تا حدی از دغدغه مربوط به کاهش رشد اقتصادی این کشورکاست، انتشار آمار و ارقام ضعیفی از وضعیت درآمد شرکت‌ها تا حدی خوش‌بینی سرمایه‌گذاران را تحت‌الشعاع خود قرار داد. در کل امیدبخش بودن خبرهایی از وضعیت آمریکا و چین و نیز رشد شاخص دلار بهای طلا را کاهش داد. از سوی دیگر خریدار چندانی هم در بازار فیزیکی به چشم نمی‌خورد. تمایل افراد برای شناسایی سود و بستن موقعیت‌های خرید، تحولات سیاسی در اوکراین و پایین آمدن سطح تورم در چین که می‌توانست حاکی از افت مصرف در کشور مذکور ‌باشد بیشترین نقش را در ریزش بازارهای سهام روز جمعه ایفا کردند.در عین حال نزدیک شدن به روزهای پایانی فصل گزارش‌دهی شرکت‌ها و کم بودن خبرهای حول این موضوع نیز در کاستن از تعدد عوامل محرک در بازارها بی‌تاثیر نبود.از سوی دیگر درحالی‌که نرخ برابری یورو به دلار متاثر از سخنان روز گذشته رئیس ECB باز هم کاهش یافت، رئیس یکی از بانک‌های مرکزی آمریکا در این روز بیان داشت احتمالا برنامه خرید ماهانه اوراق قرضه فدرال رزرو در ماه اکتبر امسال به پایان خواهد رسید. درخصوص بازار طلا می‌توان گفت با اینکه وجود عوامل مختلفی از قبیل رشد شاخص دلار و نیز افت خرید فیزیکی طلا از سوی آسیا مخصوصا در هند از بهای طلا اندکی کاست، اما پیگیری جریان سیاسی در اوکراین مانع ریزش زیاد آن شد و در موجودی طلای صندوق SPDR تغییری مشاهده نشد. آنچه که این روزها تمرکز سرمایه‌گذاران را به خود معطوف کرده و هرگونه خبر مربوط به آن جو روانی بازارهای جهانی را تحت تاثیر قرار می‌دهد جریانات سیاسی در اوکراین است که در صورت فقدان این عامل، وضعیت اقتصادی کشورها مخصوصا آمریکا، چین و اروپا در جهت‌دهی به بازارها نقش قابل توجهی خواهند داشت. در هفته آینده احتمالا نگرش کلی نسبت به رشد اقتصادی جهان امیدوارکننده خواهد بود که درصورت انتشار گزارش‌هایی مطلوب و در نتیجه تایید این خوش‌بینی فشار رو به پایانی بر قیمت طلا وارد خواهد آمد. اگرچه باز هم تاکید می‌کنم اوضاع اوکراین به تنهایی در به هم زدن این معادلات قدرت زیادی خواهد داشت.

*تحلیلگر بازارهای جهانی - شرکت کارگزاری بهمن