گروه بورس کالا - طیبه شهبازی: بیم و امیدهای سرمایه‌گذاران طلا در بازارهای بین‌المللی در حالی ادامه دارد که بازار داخلی طلا و سکه در کنار نوسانات محدود ارز، در آرامش کامل به سر می‌برد. طلای جهانی پس از اینکه در ۳۰ ژانویه و بعد از اعلام یک کاهش ۱۰ میلیون دلاری دیگر از خرید اوراق قرضی و خزانه‌داری فدرال رزرو آمریکا، با کاهش شدید به ۱۲۴۳ دلار در هر اونس رسید، تا پایان روز یکشنبه هفته جاری در همین قیمت ثابت بود تا اینکه با شروع معاملات در بازارهای نیویورک و لندن، قیمت طلا در روز دوشنبه با افزایش به ۱۲۵۷ دلار رسید. پس از این افزایش ۱۳ دلاری در روز دوشنبه که در پی آمارهای منتشر شده از افت شدید تولیدات صنعتی آمریکا، چین و انگلیس رخ داد، روز سه‌شنبه شاهد ریزش اونس طلا تا ۱۲۵۴ دلار بودیم. دیروز اما نوسانات طلا در هر دو محدوده افزایش و کاهش - به نسبت این قیمت - صورت می‌گرفت و تا ساعت ۱۶:۰۰ به وقت تهران کمترین و بیشترین قیمت طلا در بازارهای جهانی به ترتیب ۱۲۵۳ و ۱۲۶۰ دلار بود. در چنین شرایطی در بازار تهران هم شاهد تحرکات شدید قیمتی نبودیم و سکه‌های تمام بهار نقدی تا میانه معاملات افزایش قیمت محدودی (در حدود ۳۰۰۰ تومان) ثبت کرده بودند. در این میان سکه‌های نیم، ربع و گرمی شاهد تغییر قیمت محسوسی نبودند.

بازار قراردادهای آتی سکه هم که در روزهای اخیر شاهد کمترین میزان حجم قراردادهای معامله شده بوده است، روز گذشته در سررسیدهای دور خود کمتر از یک درصد افزایش بها داشت. حجم قراردادهای معامله شده این بازار برای تمام سررسیدها در روزهای یکشنبه تا سه‌شنبه این هفته حتی نتوانست روزانه به ۲۰۰۰ قرارداد برسد. سکه‌های جاری آتی سکه به زودی میزبان سررسید جدیدی خواهند بود. بنا بر اطلاعیه اخیر بورس کالای ایران، ﻗﺮارداد آتی ﺳﻜﻪ ﻃﻼ، ﺗﺤﻮﻳﻞ ﺷﻬﺮﻳﻮرﻣـﺎه ۱۳۹۳ از روز ﻳﻜﺸﻨﺒﻪ ۲۰ بهمن راه اﻧﺪازی ﺷﺪه و ﻗﺎﺑﻞ ﻣﻌﺎﻣﻠﻪ ﺧﻮاﻫﺪ ﺑﻮد. همچنین بر اساس این اعلام، ﻗﺮاردادﻫﺎی آتی در اوﻟﻴﻦ روز ﻣﻌﺎﻣﻼتی، ﺑﺪون ﺣﺪ ﻧﻮﺳﺎن ﻗﻴﻤتی، ﺑﺎ دوره ﮔﺸﺎﻳﺶ ﺑـﻪ ﻣـﺪت ۳۰ دﻗﻴﻘﻪ در اﺑﺘﺪای ﺟﻠﺴﻪ ﻣﻌﺎﻣﻼتی آﻏﺎز و ﺑﺎ دوره ﻋﺎدی ﻣﻌﺎﻣﻼتی و اﻋﻤﺎل ﺣﺪ ﻧﻮﺳﺎن ﻗﻴﻤﺖ روزاﻧﻪ اداﻣﻪ می‌ﻳﺎﺑﺪ. ﻗﻴﻤـﺖ ﭘﺎﻳﻪ ﻗﺮارداد آتی، ﻫﻤﺎن ﻗﻴﻤﺖ ﻛﺸﻒ ﺷﺪه در ﺣﺮاج ﺗﻚ ﻗﻴﻤتی ﺧﻮاﻫﺪ ﺑﻮد، ﻛﻪ ﻣﺒﻨﺎی ﺣﺪ ﻧﻮﺳﺎن ﻗﻴﻤﺖ روزاﻧـﻪ ﺑـﺮای اداﻣﻪ ﻣﻌﺎﻣﻼت در ﺣﺮاج ﭘﻴﻮﺳﺘﻪ ﻗﺮار ﺧﻮاﻫﺪ ﮔﺮﻓﺖ. بدیهی اﺳﺖ در ﺻﻮرت ﻋﺪم اﻧﺠﺎم ﻣﻌﺎﻣﻠﻪ در ﺣـﺮاج ﺗـﻚ قیمتی، ﻗﺮارداد آتی ﻣﺘﻮﻗﻒ و ﻣﺠﺪدا ﻫﻤﻴﻦ ﻓﺮآﻳﻨﺪ، روز ﻛﺎری ﺑﻌﺪ ﺗﻜﺮار ﺧﻮاﻫﺪ ﺷﺪ. به این ترتیب تا زمان خداحافظی سررسید بهمن از بازار قراردادهای آتی سکه طلا، به مدت یک هفته این بازار پنج سررسیده خواهد بود و پس از آن دوباره به حالت قبل باز خواهد گشت.

اما در آن سوی مرزها، بحران سقف بدهی‌های آمریکا باز هم چالش برانگیز شده است تا جایی که تحلیلگران اقتصادی بر این باورند که این بحران می‌تواند تبعات زیادی بر بازار طلا داشته باشد. در همین زمینه روز گذشته وزیر دارایی آمریکا بار دیگر نسبت به بحران سقف بدهی‌های این کشور به کنگره هشدار داد. به گزارش سایت طلا، این در شرایطی است که دولت آمریکا تا روز جمعه قادر به ادامه استقراض است و بدون صدور مجوز لازم از سوی کنگره، کاخ سفید دیگر قادر به افزایش سقف بدهی‌های خود نخواهد بود و کنگره باید برای افزایش سقف این بدهی‌ها دولت آمریکا سریع‌تر تصمیم گیری و اقدام کند. در صورت عدم افزایش سقف بدهی ها، دولت برای تامین هزینه‌های خود با مشکلات زیادی روبه‌رو خواهد شد. سقف بدهی‌های کنونی آمریکا ۳/۱۷ تریلیون دلار تعیین شده است. به اعتقاد کارشناسان اقتصادی، بحران سقف بدهی‌های آمریکا می‌تواند به ضرر ارزش دلار تمام شود و این مساله به نفع قیمت جهانی طلا خواهد بود. این همه در شرایطی است که تحلیلگران بازار طلا در انتظار آمارهای جدیدتری هستند که روز جمعه منتشر خواهد شد. گزارش وزارت کار آمریکا در خصوص وضعیت بازار اشتغال از جمله این اخبار خواهد بود.

در سوی دیگر، بازار قراردادهای آتی سکه طلا روز گذشته در شرایطی نزدیک ترین سررسید خود را زیر قیمت سکه نقدی معامله می‌کرد، که سررسید اسفند این بازار حتی کاهش قیمت داشت و از بهای سکه نقدی تنها ۳۰۰۰ تومان بیشتر بود. دو سررسید نزدیک این بازار روز گذشته کم اقبال‌تر از بقیه بودند و با گذشت ساعاتی از معاملات، همچنان متقاضی برای خرید یا فروش نداشتند. در همین حال اختلاف قیمت دورترین سررسید این بازار (سررسید اردیبهشت) با سکه نقدی، ۳۰ هزار تومان و با سررسید بهمن ۳۲ هزار تومان بود. به این ترتیب باز هم از اختلاف میان سررسیدهای آتی سکه کاسته شده است. به نظر می‌رسد این بازار به چاره اندیشی فوری از سوی مسوولان بورس کالای ایران نیازمند است، چراکه چنین حجم اندکی برای معاملات و قراردادهای معامله شده روزانه، توجیه پذیر نیست و فعالیت آن را زیر سوال می‌برد.

از سوی دیگر به عقیده برخی کارگزاران آتی سکه، اهرم پنج برای بازار آتی سکه در چنین شرایطی می‌تواند خطرناک تلقی شود. اختلاف قیمت ۳۰ هزار تومانی بین سکه نقدی و سکه‌ای که شش ماه دیگر تحویل می‌شود، یعنی به‌طور میانگین ۵۰۰۰ تومان افزایش قیمت به صورت ماهانه؛ به عبارت دیگر کمتر از یک درصد صعود؛ به این ترتیب سود آربیتراژ سالانه این بازار تنها هفت درصد است. گویی در بازار آتی سکه به معامله گر وامی با نرخ سود ۱۰ درصد داده می‌شود که می‌تواند با آن سکه خریداری کند.

کسانی که به افزایش قیمت‌ها در آینده اعتقاد دارند، فروش در چنین شرایطی را (به‌خصوص زمانی که اهرم بازار پنج است) ریسک قلمداد می‌کنند، زیرا بر این باورند که این بازار پتانسیل جهش ناگهانی قیمت را در آینده دارد.

از سوی دیگر کسانی که معتقدند ریزش‌های این روزهای بازار سهام موج جدیدی از ریزش‌ها است و می‌تواند به خروج سرمایه از این بازار منجر شود، بر این باورند که بانک، مسکن و ارز و سکه سه بازاری هستند که قابلیت پذیرفتن این سرمایه‌ها را دارند و از بین این سه، بازار ارز و سکه پتانسیل پذیرش بیشتری دارد، چراکه بازار مسکن حجم سرمایه خرد را جذب نمی‌کند و با توجه به وضعیت سود بانکی، سرمایه‌ها برای بلندمدت در بانک‌ها نخواهند ماند.

به هر ترتیب یکی از مهم‌ترین دلایل بی رونقی بازار آتی سکه، ریزش‌های تدریجی بهای ارز و سکه بوده است و این در حالی است که جو این بازارها همچنان مثبت ارزیابی می‌شود و خبرهایی هم که پیرامون مذاکرات آینده ایران و ۱+۵ به گوش می‌رسد اغلب از بار مثبت برخوردارند. از جمله این اخبار سفر مسوول سیاست خارجی اتحادیه اروپا به تهران در اوایل مارس است. همچنین بر اساس تازه ترین توافق‌های صورت گرفته، ایران و ۱+۵ اواخر اسفند سال جاری و اواخر فروردین سال آینده (۱۳۹۳) باز هم با یکدیگر مذاکر‌ه خواهند کرد.

در این میان البته هستند کسانی که همچنان این تداوم خوش بینی‌ها را به سود معامله گران ارز و سکه نمی‌دانند و بر این باورند که با شروع سال جدید، مسائلی بر بازارها اثرمی‌گذارند که می‌توانند به افزایش قیمت منجر شوند؛ از جمله مساله هدفمندی یارانه‌ها، حذف برخی یارانه بگیران و افزایش درآمدها. البته از نظر این گروه، به این عوامل، رشد صعود بهای جهانی طلا را هم باید اضافه کرد.

سود آربیتراژ سالانه «آتی» تنها هفت درصد است

سود آربیتراژ سالانه «آتی» تنها هفت درصد است