گروه بورس کالا - طیبه شهبازی: سکه‌های بازار آتی بورس کالای ایران، این روزها در خواب زمستانی فرو رفته‌اند! این البته دور از ذهن نیست چراکه رفتار دلار و سکه‌های بازار نقدی منجر به این رکود در آتی سکه شده است.
کاهش شدید نوسانات قیمتی این بازار به حدی است که حجم معاملات سررسیدهای آن را در یک ماه اخیر بین ۲۰۰۰ تا ۹۰۰۰ قرارداد نگه داشته و هفته گذشته نیز شاهد کمترین میزان این حجم بوده است. بهای دلار در بازار آزاد طی هفته گذشته باز هم از ثبات نسبی برخوردار بود و در کمترین و بیشترین حد به ۳۰۰۵ و ۳۰۱۰ تومان می‌رسید. تغییرات سکه تمام بهار طرح جدید در بازار نقدی هم در این هفته حدود ۱۴ هزار تومان بود و در کمترین و بیشترین میزان به ترتیب ۹۵۷ و ۹۷۱ هزار تومان معامله شد.
با ریزش‌هایی که در طول چند هفته اخیر در قیمت سکه نقدی رخ داده، بهای این سکه تقریبا با ارزش طلای آن برابر شده است. همچنین حباب طلای آب شده نیز همراه با سکه از بین رفته و این اقلام به کف قیمتی خود نزدیک‌اند؛ به همین دلیل تقاضای سرمایه‌گذاری در این بازارها به شدت افت کرده است.
از طرفی، اختلاف قیمت روزانه سررسیدهای سکه آتی، مدتی است که بسیار کم شده است. طی هفته گذشته که آغازین روز خود را با افزایش بیش از یک درصد و روز پایانی معاملات را با کاهش بیش از یک درصد، پشت سر گذاشت، در روزهای شنبه و پنج‌شنبه اختلاف قیمت سررسیدهای نزدیک و دور این بازار به ترتیب ۱۳ و ۱۵ هزار تومان بود که به وضوح اشاره به تغییرات بسیار محدود قیمت دارد.
تمام این تغییرات اندک در بازارهای دلار، سکه نقدی و آتی در حالی رخ داد که هفته گذشته آبستن رویدادهای مهمی برای کشورمان بود که اگر رفتار این بازارها در مدتی که از عمر دولت یازدهم می‌گذرد، آرامش همراه با ثبات قیمت نبود، انتظار می‌رفت که شاهد نوسانات ناشی از هیجانی شدن بازارهای دلار و سکه باشیم؛ اما این‌گونه نشد و باز هم واکنش جهت‌داری از این بازارها ندیدیم.
در حالی که نشانه‌های مثبتی از نشست اول ژنو هنوز دریافت می‌شد، معامله‌گران در انتظار رخداد مهمی در روز دوشنبه هفته قبل بودند. در این روز قرار بود مذاکرات هسته ای ایران با آژانس بین‌المللی انرژی اتمی، در مقر این سازمان در وین صورت بگیرد؛ همچنین معاون وزیر امورخارجه کشورمان نیز در این روز گفت‌و‌گویی با رییس این آژانس داشت که اخبار رسیده از این رویدادها، همگی نشان از موفقیت‌آمیز بودن این مذاکرات داشت. در این بین نه تنها بهای دلار تغییر چندانی نکرد، بلکه سکه‌های آتی نیز در ادامه روند آرام ریزشی، تنها کمتر از یک درصد از بهای خود کاستند.
روزهای چهارشنبه و پنج شنبه هفته گذشته نیز حامل خبرهایی از نشست کارشناسی ایران و ۱+۵ بود که باز هم با وجود رسیدن سیگنال‌های امیدوار‌کننده، روز چهارشنبه در پایان معاملات سکه نقدی و آتی، بر بهای این سکه‌ها به میزان اندکی افزوده شد در حالی که معاملات خود را با کاهش قیمت آغاز کرده بودند. روز
پنج‌شنبه نیز تمام چهار سررسید آتی، تنها کمتر از دو درصد کاهش قیمت داشتند. این تغییرات به هیچ عنوان ارتباطی با رویدادهای حوزه سیاست خارجی نداشت و همان طور که بازار طلا و سکه تهران مدتی است ثابت کرده، نوسانات این بازارها تنها در پی تغییرات اونس طلا روی می‌دهد و در شرایطی که بهای دلار در بازارهای داخلی، تغییری نمی‌کند، اونس فلز زرد، راهنمای بازارهای سکه و طلا شده است.
طی روزهای سه‌شنبه تا پنج شنبه هفته گذشته، گمانه‌زنی‌های متفاوت از نتیجه نشست فدرال رزرو، توانسته بود بازار طلا را نوسانی کند. بر همین اساس تغییرات قیمت سکه‌های آتی نیز با نوسانات اونس طلا هماهنگ شد، به طوری که روز چهارشنبه در جهت افزایش و روز پنج‌شنبه در جهت کاهش بها پیش رفت. همچنین از برآیند خبرهای روز شنبه در حوزه سیاست خارجی ایران که باز هم حاوی مطالبی پیرامون نشست‌های پیش‌رو با ۶ قدرت جهانی و همچنین تصمیم آمریکا در مورد تحریم‌ها علیه ایران بود، نکته منفی‌ای استنباط نمی‌شد ولی بازارهای طلا و سکه تهران باز هم بی توجه به این اخبار، ترجیح دادند به تحولات اونس طلا چشم بدوزند، به همین دلیل در این روز بر قیمت‌های خود افزودند.
همچنین طی روزهای اخیر، شنیده شد که سنای آمریکا دور جدیدی از تحریم‌های نفتی علیه ایران را در دستور کار دارد و قرار بود روز پنج شنبه به بررسی آن بپردازد؛ حتی این خبر هم پتانسیل تاثیرگذاری بر بازارهای پولی را نداشت. در مورد این تحریم‌ها، روز گذشته شنیده شد که معاون رییس جمهور آمریکا در نشست پنج‌شنبه با نمایندگان ارشد سنا، خواستار به تعویق افتادن اعمال تحریم‌های جدید اقتصادی و تجاری بر ضد ایران شده است. همچنین طبق گزارش یک خبرگزاری آمریکایی، مقامات دولت اوباما، سناتورها را برای تعلیق تحریم‌های ضد ایرانی متقاعد کرده‌اند و احتمال اینکه کمیته بانکی سنا، در هفته آینده تحریم‌های جدیدی علیه ایران وضع کند، تا اندازه زیادی کاهش یافته است.
در این بین حتی ارائه آمارهای نه چندان امیدوارکننده اقتصادی به جای مانده از دولت‌های نهم و دهم از سوی تیم اقتصادی دولت تدبیر و امید هم نتوانست تاثیری بر بازارها بگذارد. از جمله این آمارها که در هفته گذشته اعلام شد، میزان دارایی‌های خزانه دولت و ذخایر بانک مرکزی، بدهی‌های چند هزار میلیاردی دولت گذشته در حوزه کشاورزی، کسری ۲۸ هزار میلیارد تومانی منابع یارانه نقدی و ۱۱۰ هزار میلیارد تومانی بودجه عمومی کشور بود.
به عقیده معامله‌گران بازار‌های پولی، ثباتی که سرمایه‌گذاران بازار ارز، سکه نقدی و آتی با آن روبه‌رو هستند، شاید در کوتاه مدت به نفع حجم معاملات این بازارها نباشد، اما در دراز مدت موجب می‌شود تا با کاهش ریسک‌های ناشی از نوسانات شدید قیمتی و تابعیت مسیر ارز و سکه از اونس طلا، پیش‌بینی‌ها و تحلیل‌های این بازارها از سوی کارشناسان، منطقی‌تر و محتمل از از کار دربیاید و با تحلیل‌های به موقع بتواند سودهای خوبی را نصیب سرمایه‌گذاران کند.
ثبات قیمتی که در حال حاضر بازار قراردادهای آتی سکه با آن روبه رو است، قبلا در سال‌های ۸۸ و ۸۹ نیز تجربه شده است. در آن زمان نوسانات بسیار محدود ارز موجب شده بود تا بازیگر اصلی بازارهای سکه نقدی و آتی، اونس طلا باشد. همچنین برای مدتی بیشترین حجم معاملات در بازار آتی سکه روزانه حدود ۲۰۰۰ قرارداد بود. هم‌اکنون نیز اونس فلز زرد پیشاپیش بازارهای ارز و سکه داخلی در حرکت است و نوسانات این پارامتر به این بازارها جهت می‌دهد.
به هر ترتیب آنچه که پیش روی سرمایه‌گذاران قرار دارد، نشست روزهای ۱۶ و ۱۷ آبان در ژنو و همچنین نتایج بررسی‌های سنای آمریکا پیرامون تحریم‌های جدید است. در این میان آنچه در داخل کشور می‌تواند به عنوان پارامتر تاثیرگذار بر بازارها، مورد توجه قرار بگیرد، اعلام نظر شورای پول و اعتبار در مورد تغییر نرخ سود سپرده‌های بانکی در جلسه آتی این شورا و از سوی دیگر تعیین تکلیف حذف دهک‌های پردرآمد از میان خیل یارانه‌بگیران است.
در دیگر سو، زمانی که بازارها در شرایط ثبات و رکود به سر می‌برند، بهترین فرصت برای بورس کالای ایران فراهم است تا به بررسی برخی کاستی‌های بازار قراردادهای آتی سکه بپردازد. از جمله این مسائل، آنلاین شدن معاملات، اصلاح ساعت معاملاتی این بازار و دو ماهه شدن سررسیدها است. باید دید زمانی که نمی‌توان بیش از این از مقدار وجه تضمین لازم برای معاملات آتی سکه کاست، مسوولان بورس کالای ایران از چه ابزارهایی برای جذاب شدن این بازار بهره خواهند جست.



رفتار اونس طلا، بر خلاف پیش‌بینی‌ها بود
گروه بورس‌کالا- بررسی روند تغییرات اونس طلا در بازارهای بین‌المللی طی هفته گذشته، نشان از روند نزولی ارزش این فلز گرانبها دارد. پس از اینکه آمارهای اقتصادی ضعیف آمریکا در پایان هفته منتهی به ۳ آبان، امیدواری‌ها از اجرای برنامه تعدیل محرک‌های اقتصادی فدرال رزرو را افزایش داد، موجب بازگشت دوباره جذابیت طلا به عنوان یک منبع امن سرمایه‌‌گذاری شد. به این ترتیب بهای جهانی این فلز که طی روزهای سه شنبه تا پنج‌شنبه هفته مذکور با افزایش کمتر از
۳۰ دلاری مواجه شده بود، روز جمعه ۳ آبان، باز هم با صعود به ۱۳۵۰ دلار در هر اونس رسید. نمودار بهای جهانی طلا در یک سال گذشته مبین آن است که قیمت این فلز ۳۶۱ دلار از زمان مشابه سال قبل تاکنون، کاهش یافته است. قیمت طلا از یک ماه پیش تا ابتدای هفته گذشته روند صعودی داشته اما شاهد تداوم این روند در هفته قبل نبودیم.
این در حالی بود که بر اساس انتظارات سرمایه‌گذاران طلا پیرامون تداوم سیاست‌های انبساطی بانک مرکزی آمریکا، پیش‌بینی‌ها برای هفته گذشته نیز ادامه روند افزایشی بود.
در این میان شاهد بدترین عملکرد ارزش دلار در ماه اکتبر نسبت به ماه‌های اخیر بودیم که تاثیر زیادی بر افزایش قیمت طلا در دو هفته قبل داشت. شاخص ارزش دلار در ۴ ماه گذشته به شدت کاهش داشته و از ۸۵ به ۷۹ واحد رسیده است. بر همین اساس برخی تحلیلگران بازار طلا بر این باورند که ادامه روند نزولی ارزش دلار می‌تواند قیمت طلا را طی هفته‌های آینده به ۱۴۰۰ دلار افزایش دهد. بر همین اساس موسسه تحقیقات اقتصادی امکای پیش‌بینی کرد که اعلام سیاست‌های پولی فدرال رزرو آمریکا، موجب افزایش ارزش دلار شده و این مساله به ضرر قیمت طلا در کوتاه مدت تمام می‌شود.
به‌رغم تصمیم اخیر فدرال رزرو آمریکا مبنی بر ادامه اجرای محرک پولی ۸۵ میلیارد دلاری و حفظ نرخ بهره بانکی در حد ۲۵/۰ درصد در پایان نشست روز چهارشنبه، ارزش دلار بار دیگر افزایش یافت و این مساله موجب کاهش قیمت جهانی طلا در روز پنج شنبه شد. در این روز قیمت این فلز با سقوط ۲۱ دلاری نسبت به آخرین قیمت روز قبل از آن، به ۱۳۲۳ دلار رسید. این در شرایطی بود که کارشناسان اقتصادی پیش‌بینی کرده بودند که در صورت ادامه اجرای محرک پولی فدرال رزرو آمریکا، قیمت طلا با افزایش روبه‌رو‌ شود.
به اعتقاد تحلیلگران بازار طلا، افزایش ارزش دلار به همراه کاهش تقاضا در بازارهای چین و هند، تاثیر منفی زیادی بر قیمت جهانی طلا در کوتاه‌مدت خواهد داشت. طلا که روز پنج شنبه با کاهش به پایین ترین حد خود در دو هفته اخیر رسیده بود، روز گذشته باز هم از بهای خود کاست. در این روز بهای این فلز در کمترین و بیشترین میزان (تا لحظه تنظیم این گزارش) به ترتیب ۱۳۱۲ و ۱۳۲۸ دلار در هر اونس بود. اما در این میان، بانک مریل لینچ آمریکا پیش‌بینی کرده است که قیمت طلا به زودی بار دیگر به بیش از ۱۵۰۰ دلار افزایش خواهد یافت.
بر‌اساس گزارش این بانک، تحولات قیمت طلا در دو هفته اخیر موجب شده تا مسیر لازم برای افزایش مجدد قیمت این فلز گرانبها و شکسته شدن سطح مقاومتی ۱۵۰۰ دلاری هموارتر شود. به اعتقاد تحلیلگران تکنیکال این بانک، قیمت طلا از ۱۲۵۰ دلار در اواسط اکتبر به بیش از
۱۳۳۰ دلار رسیده و شکسته شدن این سطح مقاومتی نمایانگر پیام روشنی است که نشان می‌دهد قیمت طلا می‌تواند به زودی به بیش از ۱۵۰۰ تا ۱۵۳۳ دلار در هر اونس افزایش یابد.
از طرفی شورای جهانی طلا در تازه ترین گزارش خود اعلام کرد که با وجود عملکرد ضعیف قیمت طلا در سال ۲۰۱۳ میلادی، این فلز گرانبها هنوز نقش مهمی در سبد سرمایه‌گذاری دارد و درخشش و جذابیت خود را از دست نداده است.
از سوی دیگر افت تقاضا از سوی بانک‌های مرکزی بزرگ جهان - به خصوص کشورهای در حال توسعه و نوظهور - نیز تاثیر زیادی بر کاهش قیمت جهانی طلا داشته است. ولی در شرایط کنونی بانک‌های مرکزی کشورهای نوظهور به شدت نگران مشکلات اقتصادی داخلی و کاهش نرخ ارز هستند. میزان خرید طلا توسط بانک‌های مرکزی جهان در سال ۲۰۱۳ میلادی بیش از ۳۴ درصد کاهش داشته است و تمایل نداشتن بانک‌های مرکزی جهان برای خرید طلا، خبر بدی برای این بازار است.
هرچند که گمانه‌زنی‌ها از پیامدهای روی کار آمدن جانت یلن در تغییر سیاست‌های فعلی بانک مرکزی آمریکا، همچنان تا روی کار آمدن وی ادامه دارد، اما اغلب پیش‌بینی‌ها حاکی از تداوم سیاست انبساطی است. قرار است نخستین نشست سنای آمریکا برای بررسی صلاحیت یلن، روز ۱۴ نوامبر برگزار شود. در این شرایط، رهبر اکثریت سنای آمریکا بر این باور است که نامزد معرفی شده از سوی باراک اوباما، برای احراز پست ریاست فدرال رزرو به راحتی از سوی سنا تایید خواهد شد.

آتی «فقط» از اونس دستور می‌گیرد