ضرورت حمایت از سرمایه‌گذاری در عرصه سنگ‌آهن

گروه بنگاه‌ها - آزاده حسینی: با روی کار آمدن دولت یازدهم و تغییر و تحولاتی که در کابینه به وجود آمد، تولید‌کنندگان و صاحبان صنایع در پی این هستند که خواسته‌ها و مشکلات خود را بیان کرده و مسوولان و مدیران را در جریان مسائل قراردهند. به نظر می‌رسد غالب صنعتگران، نگران هستند که خواسته‌های قانونی آنها در تصمیمات و مصوبات لحاظ نشود.

یکی از بخش‌هایی که این نگرانی را دارند، فعالان عرصه معدن هستند که به دلیل نوپا بودن بخش خصوصی در معادن سنگ‌آهن این دغدغه را دارند که مسوولان بدون توجه به پیشینه سرمایه‌گذاری آنها در این بخش، تنها معادنی را که به منصه ظهور رسیده و توسعه یافته‌اند مورد توجه قرار دهند و تصمیمی لحاظ شود که توجیه اقتصادی در این بخش را زیر سوال ببرد.

فرزانه معصومی، نایب رییس هیات مدیره شرکت امیر سنگان پارسیان و عضو انجمن تولید‌کنندگان و صادرکنندگان سنگ‌آهن ایران با اشاره به وضعیت سنگ‌آهن ایران گفت: یکی از موضوعاتی که این روزها دغدغه بسیاری از فعالان بخش خصوصی عرصه معادن به خصوص سنگ‌آهن است بیان خواسته‌های قانونی فعالان این بخش و مشارکت آنها در تصمیم‌گیری‌ها است.

وی تاکید کرد: متاسفانه برخی قوانین بدون کارشناسی و موقتی تصویب و ابلاغ شده‌اند که عمر برخی از آنها کمتر از یک هفته بوده، در حالی که صنعت و معدن از این تصمیمات لحظه‌ای آسیب‌های زیادی دیده است.

وی در عین حال ادامه داد: زمانی که بخش خصوصی به معادن سنگ‌آهن وارد شد، شرکت‌های معدنی دولتی عمدتا زیانده بودند. هنوز هم شرکت‌های دولتی یا نیمه‌دولتی از سوی دولت حمایت می‌شوند و میزان سود دهی آنها نسبت به سرمایه‌گذاری صورت گرفته بسیار کمتر از بخش خصوصی است.

حاشیه‌ها بخش معدن را از اصل دور کرده معصومی افزود: سرمایه‌گذاری بخش خصوصی باعث کارآفرینی، توسعه و بهبود وضعیت مناطق محروم و بازگشت نیروی کار به روستاها شد که در نهایت ارز آوری را به دنبال داشت، اما متاسفانه نگاه درستی به این بخش نمی‌شود و حال که سرمایه‌گذاری ما در این بخش شکوفا شده باید درگیر حاشیه‌ها شویم.

وی با اشاره به پایین بودن میزان امنیت سرمایه‌گذاری در معادن بخش خصوصی گفت: متاسفانه کشورهای همسایه از این خلأ استفاده کرده و متقاضیان را جذب می‌کنند، در حالی که ما در کشورمان از بسیاری از منابع طبیعی و نعمت‌ها برخورداریم، اما در بازارهای بین‌المللی در این زمینه حرفی برای گفتن نداریم؛ چرا‌که قوانین و مقررات، سرمایه‌گذار را حمایت نکرده و امنیت سرمایه‌گذاری در ایران دارای نقاط ضعف زیادی است.

وی تصریح کرد: در حال حاضر بسیاری از شرکت‌های فولادی برای کسب سود اقدام به صادرات سنگ‌آهن می‌کنند، اما در عمل صادرات سنگ‌آهن را نفی می‌کنند که این عمل بسیار ناشایستی است. در واقع باید واحدهای فولادی به جای اینکه چشم به عملکرد واحدهای معدنی داشته باشند به فکر سرمایه‌گذاری در بخش‌های بالا‌دستی معادن باشند تا حداقل این امکان که سنگ‌آهن معادن بخش خصوصی در داخل مصرف شود به‌وجود بیاید.

این عضو انجمن تولید‌کنندگان و صادرکنندگان سنگ‌آهن ایران با بیان اینکه مازاد سنگ‌آهن تولیدی در کشور صادر می‌شود و از بابت مصرف داخلی در مضیقه نیستیم، گفت: در حال حاضر مازاد سنگ‌آهن تولید‌شده صادر می‌شود و بخش عمده‌ای از سنگ‌آهنی که صادر می‌شود عیار پایینی داشته و امکان استفاده از آن در داخل به لحاظ نبود تکنولوژی آن فراهم نیست و بهتر است به جای ممانعت از صدور ماده‌ای که مشخص نیست در آینده موارد مصرف آن وجود داشته باشد یا خیر، تکنولوژی استفاده از این ماده معدنی فراهم شود.

وی افزود: نکته‌ای که جالب توجه به نظر می‌رسد است که برخی از کشورها به نقطه‌ای رسیده‌اند که سنگ‌های عیار پایین را با قیمت‌های جهانی خریداری کرده و با فرآوری و تبدیل آن به شمش و محصول نهایی به قیمت‌های پایین‌تر از عرصه‌های بین‌المللی به کشورمان عرضه می‌کنند در حالی که واحد فولادی داخلی با دریافت سنگ‌آهن به قیمت پایین امکان آن را ندارد که با آن محصولات به لحاظ قیمتی رقابت کند.

وی گفت: به نظر می‌رسد با ضعف مدیریتی که در این بخش وجود دارد شاهد چنین ضعفی هستیم و متاسفانه برخی واحد‌های فولادی می‌خواهند این ضعف را به گردن واحد‌های سنگ‌آهنی انداخته و با دریافت معادن، ضعف مدیریتی و پایین بودن سطح بهره‌وری را جبران کنند.

معصومی تصریح کرد: متاسفانه دولت همواره از واحد‌های صنعتی که غالبا از دولت تسهیلات طلب می‌کنند حمایت کرده و واحد‌های معدنی را که همواره پرداخت‌کننده حق و حقوق دولتی هستند نادیده می‌گیرد؛ شاید به این دلیل است که ما هیچ‌گاه از دولت توقعی نداشته و سعی کرده‌ایم به لحاظ مادی استقلال خود را حفظ کنیم.

وی گفت: لازم است به جای اینکه این همه فشار به واحدهای سنگ‌آهنی برای ممانعت از صادرات باشد به فولادی‌ها تکلیف شود، واحدهایی تاسیس کنند که سنگ‌آهنی را که با صرف هزینه‌های گزاف از سوی معادن بخش خصوصی به دست آمده، خریداری کنند.

معصومی اظهار کرد: نکته دیگری که حائز ‌اهمیت است این است که واحدهای فولادی غالبا با وام و تسهیلات کلان تاسیس و به بهره‌برداری رسیده‌اند، اما معادن خصوصی سنگ‌آهن اغلب بدون بهره‌گیری از تسهیلات مادی دولت به بهره‌برداری رسیده‌اند.

نایب رییس هیات مدیره شرکت امیر سنگان پارسیان گفت: متاسفانه بعد از سرمایه‌گذاری که از سوی بخش خصوصی در عرصه معادن سنگ‌آهن به وجود آمد با وجود پرداخت حقوق دولتی و کلیه تکالیفی که به گردن ما است باز هم شاهد دست‌اندازی‌ها و مانع‌تراشی‌ها از سوی برخی سازمان‌ها هستیم.

وی افزود: متاسفانه برخی مصوبه‌های نهاد‌ها و سازمان‌های مرتبطه با هم تناقض داشته و این دوگانگی برای معدنکاران مشکل‌ساز می‌شود. وی ادامه داد: از سوی دیگر با توجه به دیدگاهی که فولاد‌سازان نسبت به فعالان عرصه سنگ‌آهن دارند این نگرانی وجود دارد که هر روز سرمایه‌گذاری ما بدون توجه به حجم، میزان و زمان آن به مخاطره بیفتد.

آسیب‌های بخش معدن از تصمیمات غیر‌کارشناسی

وی تاکید کرد: از دولت تدبیر و امید درخواست داریم تا انجمن تولید‌کنندگان و صادرکنندگان را که به عنوان تشکل این صنف به‌شمار می‌رود در تصمیم‌گیری‌ها مشارکت داده و خواسته‌های قانونی ما از این طریق بیان شود و نگاه بلند‌مدتی به صنایع معدنی به‌وجود آید که دیگر شاهد تصمیمات موقتی و بدون کارشناسی در این صنعت نباشیم.