گروه بنگاه‌ها- آزاده حسینی: ایران یکی از بزرگ‌ترین ذخایر سرب و روی جهان را دارد، اما نامی از کشورمان در صنعت سرب و روی و بازار آن در عرصه جهانی وجود ندارد چرا که مالکیت معادن عمدتا دولتی است و سرمایه‌گذاری چندانی نیز صورت نگرفته است، در حالی که بخش خصوصی در زمینه فرآوری مواد معدنی به خصوص در صنعت سرب و روی طی سال‌های اخیر رو به رشد بوده و این موضوع تا جایی پیش رفته که در حال حاضر میزان مواد معدنی استخراج شده نسبت به واحدهای فرآوری یک به چهار شده و از همین‌رو اغلب واحدهای فرآوری و ذوب با ۳۰ درصد ظرفیت خود فعالیت می‌کنند و با مشکلات زیادی مواجه هستند. در نشستی که به مناسبت برگزاری نخستین همایش و نمایشگاه تخصصی فلزات غیرآهنی برگزار شده بود اعضای انجمن معدنکاران سرب و روی کشور به بیان معضلات این صنعت پرداخته و رسیدگی به این موضوع را از دولت جدید خواستار شدند و در عین حال اهداف و برنامه‌های این نمایشگاه و همایش را شرح دادند.

از اتلاف سرمایه‌های ملی جلوگیری شود

علی سه دهی، رییس هیات مدیره انجمن معدنکاران سرب و روی ایران گفت: در صورت واگذاری ماده معدنی (خاک) به معدنکاران واقعی و نه صرفا دارندگان مجوز، شاهد رشد و توسعه صنعت سرب و روی در کشور خواهیم بود.

وی افزود: خاک معادنی مانند انگوران باید بین کسانی که توان معدنکاری دارند، تقسیم شود زیرا این کار از اتلاف سرمایه‌های ملی جلوگیری خواهد کرد. وی که به همراه اعضای هیات مدیره انجمن معدنکاران سرب و روی ایران و به مناسبت برگزاری نخستین همایش و نمایشگاه تخصصی فلزات غیرآهنی سخن می‌گفت، ادامه داد: معادن فلزات غیرآهنی در جهان جزو معادن استراتژیک شناخته می‌شوند که در ایران نیز این‌گونه معادن از جمله: مس، سرب و روی، کرومیت، نقره و... به وفور وجود دارد.

سه دهی تصریح کرد: کشورهایی با ظرفیت معدنی کمتر از ایران، از درآمدهای بسیار خوبی برخوردار هستند و ما نیز این توانایی را داریم که درآمد کشور را از معادن تامین کنیم.

وی با بیان اینکه اکتشافات در معادن فلزات غیرآهنی جای کار فراوان دارد، گفت: حتی فلزات غیرآهنی کشور می‌توانند در اقتصاد نقش آفرین باشند که امیدوارم مسوولان ذی‌ربط در این زمینه از نقطه نظرات تشکل‌ها استفاده کنند.

مزیت‌های بخش معدن مورد توجه قرار گیرد

چنگیز خضری، عضو هیات مدیره انجمن معدنکاران سرب و روی نیز با بیان اینکه مزیت‌های نسبی در بخش معدن در سال‌های اخیر مورد توجه بیشتری قرار گرفته است، یادآور شد: در فلزات غیرآهنی مانند مس و سرب و روی نیز مزیت‌های بالایی داریم که لازم است بیش از پیش موردتوجه قرار گیرد.

وی گفت: ظرفیت‌سازی ایجاد شده برای تولید ۴۰۰ هزار تن شمش روی است در حالی که این ماده معدنی برای تولید بیش از ۱۲۰ هزار تن کفایت نمی‌کند.

وی تاکید کرد: مشکل عمده معادن سرب و روی مالکیت دولت در این بخش بوده و اینکه طی سال‌های گذشته با وجود توجیه اقتصادی سرمایه‌گذاری از سوی بخش خصوصی اما پیچیدگی‌های قانونی مانع ورود آنها شده است.

وی تصریح کرد: این در حالی است که مجوز فعالیت برای واحدهای فرآوری به صورت کارشناسی نشده صادر شده از این رو این واحدها در حال حاضر به مشکل برخورده‌اند، در واقع به جای اینکه دولت از واحدهای بزرگ فرآوری حمایت کرده و آنها را در بخش سرمایه‌گذاری برای استخراج مواد معدنی مشارکت دهد اجازه ایجاد واحدهای کوچکی را داده که عاقبت آن از هم اکنون مشخص است.

استخراج از معدن مهدی آباد آغاز شود

یکی دیگر از اعضای هیات مدیره انجمن سرب و روی ایران نیز گفت: معدن سرب و روی مهدی آباد نیز دارای حدود ۲۰۰ میلیون تن ذخیره ماده معدنی است که امیدواریم با کمک دولت و کنسرسیوم‌های بخش خصوصی، استخراج از ذخایر آن انجام شود و ماده معدنی آن در اختیار معدنکاران واقعی قرار گیرد.

وی افزود: مهندس نعمت‌زاده وزیر صنعت، معدن و تجارت نیز در برنامه‌های خود به اهمیت بخش معدن اشاره کرده‌اند که امیدواریم به‌تدریج شاهد رونق معادن باشیم.

صدر ادامه داد: صدور مجوزهای زیاد برای ذوب در صنعت سرب و روی سبب شده تا واحدهای تولید شمش و فرآوری با ظرفیت پایینی کار کنند. وی ادامه داد: در تمام دنیا مالکیت معادن در اختیار دولت است، اما اجازه سرمایه‌گذاری به بخش خصوصی نیز داده می‌شود، اما در ایران مالکیت معادن به خصوص در بخش سرب و روی در اختیار دولت است و در کنار آن اجازه سرمایه‌گذاری به بخش خصوصی را نمی‌دهد و خود نیز در این زمینه فعالیت نمی‌کند.

وی تصریح کرد: با توجه به مطالعات صورت گرفته معدن انگوران نهایتا تا دو سال آینده ذخیره سرب و روی دارد و باید از هم اکنون به فکر جایگزینی برای این معدن بود، البته معدن مهدی آباد شناسایی شده، اما تاکنون از این معدن برداشتی صورت نگرفته است.

صدر گفت: در حال حاضر معادنی که دارای ذخایر بزرگی در زمینه سرب و روی هستند در مناطق مختلفی از جمله: زنجان، یزد، اصفهان و اراک شناسایی شده‌اند اما میزان استخراج از آنها بسیار اندک است. وی افزود: به عنوان نمونه معدن مهدی‌آباد در سال ۱۳۴۲ شناسایی شده، اما هنوز برداشت از آن آغاز نشده است.

اهداف و برنامه‌های همایش و نمایشگاه فلزات غیرآهنی

مجری برگزاری نخستین همایش و نمایشگاه تخصصی فلزات غیرآهنی نیز با بیان اهداف این همایش گفت: این همایش و نمایشگاه با موافقت معاونت امور معادن وزارت صنعت، معدن و تجارت و همچنین دفتر امور اکتشاف این وزارتخانه، مشارکت خانه معدن ایران و با همت انجمن معدنکاران سرب و روی ایران برگزار می‌شود.

محمود بندرچی، مدیرعامل شرکت رستاک پاد ویژن افزود: در جریان این همایش ۱۴ کارگاه تخصصی در بخش فلزات غیرآهنی برگزار می‌شود که از جمله آنها کارگاه تولید فلزات غیرآهنی و فرآوری توأمان مواد و انرژی توسط ایمیدرو اشاره کرد. نخستین همایش و نمایشگاه تخصصی فلزات غیرآهنی (اکتشاف، استخراج و فرآوری) روزهای هشتم تا دهم مهر ماه ۹۲ در محل هتل المپیک تهران برگزار می‌شود.