قیمت فلزات پایه در انتظار روند رو به رشدی در آینده نزدیک هستند
محمدحسین بابالو- بازار فلزات پایه مدتی است که در رکود و قیمت‌های پایین به سر می‌برد. با توجه به طولانی شدن این زمان، بهبود بنیادین اقتصاد جهانی و افزایش قیمت نفت، بهبود بازارهای مشابه و تغییر سیاست‌ها می‌توان به افزایش تقاضا و افزایش قیمت تمام شده، امیدوار بود که این موضوع بر بازارهای داخلی نیز اثرگذار است.

بازار غالب فلزات پایه نزدیک به 3 ماه است که در رکود به سر می‌برد. وخیم شدن اوضاع اقتصادی اروپا، رکود مجدد در تولید و معاملات فیزیکی و حتی خروج بخشی از سرمایه‌ها از این بازار باعث روند ممتد نزول قیمت‌ها در این مدت شد.
درخصوص مس و سرب نوسانات محدود، آلومینیوم و نیکل روند نزولی و روی و قلع حد فاصل این دو حالت بود. کاهش موجودی انبارها در بورس لندن و افزایش شدید موجودی انبارها در بازارهای آسیایی و کاهش حجم تولید و مصرف چهره واقعی این بازارها بودند.
با توجه به این موارد بسیاری از تجار سعی کردند که اجناس خود را به سوی بازارهای شرقی سوق دهند؛ اما با افزایش تورم، تصمیم‌سازان اقتصاد چین مجبور شدند سیاست‌های انقباضی در پیش بگیرند تا تورم کاهش یابد.
این سیاست‌ها باعث کاهش رشد اقتصادی چین و حتی ژاپن شد و همچنین آهنگ رشد تقاضا را نیز کند کرد. پس از این شرایط، کاهش رشد اقتصادی که با افزایش نرخ بیکاری نیز همراه شد باعث شد دولت چین به عنوان بزرگ‌ترین مصرف‌کننده این قبیل فلزات در جهان سیاست‌های تسهیل پولی را در پیش بگیرد تا با رشد اقتصادی و کاهش بیکاری بتواند کشور را در مسیر گذشته قرار دهد. با توجه به این موارد امید به افزایش تقاضای فلزات پایه افزایش یافته است.
عرضه رو به بهبود است
مدتی است که طرف عرضه در حال تقویت خود بوده و حجم آن با کاهش موجودی و افزایش هزینه مواجه شده است. قیمت نفت به عنوان مهم‌ترین فاکتور در هزینه تولید بالاست و در بالاترین حد در ۳ ماه گذشته قرار گرفته و باز هم در مسیر صعود است.
افزایش قیمت الکتریسیته هم شرایط مشابهی را فراهم کرده است. فصل باران‌های موسمی در شرق آسیا فرا رسیده که تولید را با محدودیت مواجه می‌کند. سیل‌های ویرانگر این حوزه و احتمال سیل‌های بیشتر هم موثر است. اعتصابات و بحران‌های کارگری مخصوصا در آفریقای جنوبی به مشکلات تولید افزوده و افزایش دستمزدها در کنار تورم هم به کاهش حجم تولید و افزایش قیمت تمام شده کمک می‌کند.
کاهش سودآوری شرکت‌های بزرگ معدنی جهان و کاهش ارزش سهام آنها هم به این بخش فشار وارد آورده است. با توجه به رکود بازار فلزات پایه در چند ماه اخیر حجم سرمایه‌گذاری‌ها در اکتشاف و استخراج و بالاخص افزایش ظرفیت تولید، کاهش داشته که به کند شدن رشد عرضه انجامیده است. جنگ ارزها نیز خود پتانسیلی برای افزایش هزینه تولید است.
نهایتا افزایش بهره مالکانه، افزایش مالیات بر معادن، ممنوعیت صادرات در برخی از کشورها و ممنوعیت و محدودیت تولید و استخراج و وضع و افزایش تعرفه صادرات بر مواد اولیه و مواد خام نیز در اقصی نقاط جهان بر شرایط عرضه موثر بوده است.
نهایتا می‌توان گفت که حجم عرضه به نسبت رشد گذشته در مقایسه با تقاضای رو به رشد، کاهش داشته و همچنین هزینه تولید در حال افزایش است. بنابراین طرف راست نمودار عرضه- تقاضا به نفع افزایش قیمت در حال تقویت است.
تقاضای امیدوار در بازارهای جهانی
شرایط پیش روی بازارهای جهانی شرایط امیدوارکننده‌ای است.
از یکسو اقتصاد دولتی چین با تغییر سیاست‌های پولی به سیاست‌های تسهیل مواجه است که باعث شده چندین بار نرخ بهره این کشور کاهش پیدا کرده و ذخایر ضروری بانک‌ها نیز کاهش یابد. این تصمیم‌ها می‌تواند به افزایش حجم و سرعت چرخش پول در بزرگ‌ترین مصرف‌کننده فلزات جهان منتهی شود.
افزایش قیمت مسکن در چند روز گذشته در چین و افزایش قیمت‌ها در بازار آتی شانگهای SHFE نیز تاییدی بر این مطلب است.
از سوی دیگر شاهد بهبود شرایط اقتصادی در اتحادیه اروپا و حوزه یورو هستیم. افزایش همکاری و همبستگی بین سران، اتخاذ سیاست‌های توسعه به جای ریاضت اقتصادی، اتخاذ بسته‌های حمایتی و افزایش ارزش یورو می‌تواند به افزایش تقاضا منجر شود که افزایش شاخص‌های سهام این حوزه دلیلی بر این ادعاست. نهایتا می‌توان گفت که شرایط تقاضا در آینده کوتاه مدت تا میان مدت در مسیر رشد است و هر چه می‌گذرد این حجم تقاضا افزایش خواهد یافت.
شرایط عمومی در نوسان است
در خصوص روند عرضه و تقاضای فلزات پایه می‌توان گفت که طرف عرضه محدود شده و همچنین شاهد افزایش هزینه تولید به نسبت گذشته هستیم.
نکته دیگر احتمال تقویت بخش تقاضا مخصوصا در روزها و هفته‌های آینده است و امید است که هر چه می‌گذرد حجم تقاضا افزایش یابد. خروجی این موارد کاهش موجودی انبارها و نهایتا افزایش قیمت‌ها است.
چندی پیش گلدمن ساکس هم از افزایش تقاضا و همچنین افزایش قیمت‌ها سخن گفته بود. نهایتا می‌توان گفت که از هم اکنون می‌توان به افزایش قیمت‌ها به صورت بنیادین امید بست.
مقایسه بازارهای مشابه نیز از احتمال رشد قیمتی حکایت می‌‌کنند. بازار نفت به عنوان موتور محرک اقتصاد جهانی بعد از نزدیک به ۳ ماه ضعف قیمت‌ها در مسیر صعود قرار داشته و رکورد ۳ ماه گذشته خود را شکسته است. نفت برنت به بیش از ۱۱۵ دلار و نفت WTI نیز به نزدیک ۹۷ دلار رسیده که سطوح خوبی است. بازار سهام نیز شرایط مشابهی داشته و نزدیک به ۳ ماه است که در مسیر صعود قرار دارد. البته در بازار چین شرایط اندکی متفاوت است. در خصوص بازار آتی نیز شرایط خوبی مهیا است و شرایط را برای افزایش قیمت‌ها در ماه‌های آینده هموار خواهد کرد. نتیجه آنکه روزها و هفته‌های آینده می‌توان افزایش حجم معاملات الکترال و فیزیکی، کاهش موجودی انبارها و افزایش قیمت‌ها را انتظار داشت.


شرایط گذشته و حال تقاضا
در شرایط فعلی و روزها و هفته‌های گذشته شرایط تقاضا وضعیت خوبی نداشته است. مهم‌ترین عامل و شاخص عام در خصوص حجم تقاضای کلی این قبیل کالاهای غالبا تولیدی را می‌توان رشد اقتصادی دانست. رشد اقتصادی غالب کشورهای بزرگ و مهم جهان در شرایط فعلی یا از شرایط خوبی برخوردار نیست یا حتی رشد اقتصادی آنها همچون اتحادیه اروپا با منفی 2/0 درصد کاهشی است. رشد انگلیس با منفی 7/0 درصد، ایتالیا با منفی 7/0 درصد، اسپانیا با منفی 7/0 درصد و پرتغال با منفی 2/1 درصد نوسان تولید ناخالص داخلی در سه ماه گذشته در کنار بیکاری بالا، مانند سرعت گیری برای حجم تقاضای موثر عمل کرده است. افزایش قیمت محصولات کشاورزی نیز باعث شده که سرمایه‌ها و حتی سبد خرید خانوار به این سمت سوق پیدا کند. کاهش حجم صادرات چین و ژاپن در کنار بالابودن ارزش ین و ضعف بازارهای صادراتی این حوزه بالاخص اروپا و غرب آسیا نیز در این شرایط موثر بودند. فصل باران‌های موسمی نیز بر حجم تقاضا موثر واقع شده و آن را کاهش داده است. تمامی این موارد باعث شده که حجم تقاضای مؤثر و حجم معاملات فیزیکی کاهش پیدا کند که به افزایش موجودی انبارها، کاهش قیمت ها و رکود حجم معاملات منتهی شده است. پایین بودن قیمت‌ها و ضعف معاملات، خروجی این موارد بوده که با رکود در این بازارها خودنمایی کرده است.