بهبود مبادلات در رینگ‌های کشاورزی، فولاد و پتروشیمی

خبرگزاری فارس- رییس هیات‌مدیره بورس کالا از رونق بخش کشاورزی در بورس کالا، متعادل شدن عرضه و تقاضای سیمان در کشور، ایجاد جو روانی و غیرواقعی درباره کمبود فولاد، کمک بورس کالا به حذف رانت از معاملات محصولات پتروشیمی و آمادگی کماکان برای انجام معاملات سکه بهار آزادی خبر داد. هیچ برنامه اقتصادی منتفی شده‌ای وجود ندارد

شهیدی‌تبار رییس هیات‌مدیره بورس کالا در ابتدا درباره موضوع ورود شمش ۱۰ انسی در معاملات آتی گفت: هیچ برنامه اقتصادی منتفی شده‌ای وجود ندارد، طلا ویژگی‌ و پیچیدگی خاص خود را دارد، بنابراین افرادی که در بورس خرید می‌کنند معتقدند که در معاملات آتی باید بتوانند سود و زیان را تشخیص دهند و ریسک معامله اصلی یک کالا را نباید داشته باشند، بنابراین موضوع منتفی نشده و در حال بررسی است.

بازار پتروشیمی‌ها متعادل می‌شود

شهیدی‌تبار در ادامه درباره نوسانات بازار پتروشیمی‌ها اظهار داشت: نوسانات قیمت در حد متعارف دنیا و نوسان خاص و بازار ملتهبی وجود ندارد؛ زیرا مصرف‌کننده نهایی آن تولیدکننده‌ها هستند که آنها هم دانش موضوع را دارند و جو روانی بازار نیز کمتر روی آنها اثر می‌گذارد. به همین خاطر تا چند ماه آینده بازار متعادل‌تری در محصولات پتروشیمی ایجاد خواهد شد.

سه ماه پیش بازار فلزات مشکلی نداشت

شهیدی‌تبار با اشاره به اینکه قدمت عرضه فلزات بیشتر از سایر کالا‌هایی است که در بورس کالا عرضه می‌شود، گفت: در بازار فلزات تا سه چهار ماه پیش مشکل خاصی وجود نداشت و بر اساس بازار جهانی قیمت تا ۱۲۰۰ دلار نیز رسید و نوسان داشت؛ اما از ۴ - ۵ ماه پیش افرادی وارد بازار شدند که از جو روانی مسائلی مثل تحریم سوء استفاده کردند.

قیمت باید واقعی باشد نه ساختگی

شهیدی‌تبار خاطرنشان کرد: یکی از مشکلات تفاوت قیمت جهانی کالا به مقصد ایران توسط صادرکنندگان کشورهای خارجی است، برای نمونه قیمت فولاد آسیای میانه به مقصد دریای سیاه و ترکیه یک قیمت است، ولی اگر به ایران بیاید قیمت آن ۴۰ تا ۵۰ دلار بیشتر می‌شود. حتی هزینه‌های حمل و ترخیص را از قیمت داخل ایران کم می‌کردند و آن را قیمت جهانی می‌دانستند، بنابراین برای تجاری که واردات این شکلی داشتند و شرکت‌های خارجی سودآور بود.

در بورس اعتقاد به تبعیت قیمت جهانی داریم، ولی قیمت واقعی که همه جای دنیا اعمال می‌شود نه قیمت ساختگی برای بازار کشور.

حتی برخی کارشناسان نیز به این نکته توجه ندارند. در این شرایط بورس وارد شد. دومین بحث نیز، مساله تحریم و حمل کالاها بود که جو روانی ایجاد شد. البته هنوز اطلاعاتی وجود ندارد که نشان دهد کسی قصد وارد کردن کالایی را در این بخش داشته باشد؛ ولی به دلیل تحریم‌ها نتواند. زیرا در شمال، غرب و جنوب کشور ظرفیت‌های لازم برای واردات وجود دارد و حتی در برخی مواقع این گلایه را داشتیم که هر کشتی سرگردان روی آب اگر فولاد اضافه دارد در ایران تخلیه می‌کند، بنابراین مشکلی به نام کمبود وجود ندارد. این مساله یعنی کمبود فولاد جو روانی است و منشا اقتصادی موثری ندارد، شاید برای برخی گریدهای فولادی که صنایع خاصی دارد، کمبود باشد ولی در مورد تیرآهن و میلگرد مشکل اساسی وجود ندارد.

بورس مسائل را مدیریت کرد

شهیدی‌تبار درباره اقدامات بورس برای کنترل این اتفاقات تصریح کرد: بورس به دنبال مدیریت این مسائل بود، با توجه به اینکه تقاضای بازار در شش ماه اول امسال نسبت به مدت مشابه قبل بسیار افزایش یافته است و آن نیز به دلیل مسکن مهر و سایر پروژه‌های صنعتی و راهسازی بود و حجم واردات نیز نسبت به سال قبل حدود ۱۰ درصد از نظر حجمی کم شد، ولی تولید داخل ۴ یا ۵ درصد افزایش یافته است؛ البته افزایش تولید توانسته بخشی از کاهش واردات را جبران کند، ولی چون تقاضا بیش از تقاضای سال گذشته بود این مساله بازار را دچار مشکل کرد.

مسکن مهر به اتفاقات دامن زد

وی در ادامه افزود: یکی از مشکلاتی که به این اتفاقات دامن زد مسکن مهر بود، پیش‌بینی افزایش نیاز واقعی برای این پروژه، در بازار جو روانی ایجاد کرد که مثلا مسکن مهر چند میلیون تن فولاد نیاز دارد، بنابراین شاید مسوول یک پروژه بگوید، پیشروی این پروژه خوب است؛ ولی اثر آن روی بازار به گونه‌ای است که احساس می‌کنند که یک تقاضای بالایی در آینده برای مسکن مهر وجود دارد، بنابراین جلوی عرضه‌های خود را می‌گیرند تا زمانی که این پروژه نیاز داشت به آنها بدهند.

بورس مدیریت کرد، دلار اجازه نداد

رییس هیات‌مدیره درباره تغییر وضعیت بازار گفت: بورس فلزات سعی دارد جو روانی را کم و قیمت را مدیریت کند، ولی مساله افزایش نرخ دلار به این مساله دامن زد، زیرا کالایی مثل فولاد با نرخ دلار سنجیده می‌شود. بر این اساس، از مجموعه وزارت بازرگانی می‌خواهیم که واحدهای فولاد‌سازی ظرفیت‌های خالی تولیدی دارند و کارگر نیز وجود دارد و اگر دولت برای کمبود فولاد، شمش را با توجه به اینکه یکی از مشکلات ما تولید شمش است، وارد کند نه مقاطع فولادی و آن را یا در بورس عرضه کند یا حتی کارمزدی به کارخانه‌ها بدهد و محصول را در بورس کالا عرضه کند، این اختلاف در عرضه و تقاضا حل می‌شود، عرضه بیشتر می‌تواند کنترل را انجام دهد.

سیمان سال آینده متعادل می‌شود

شهیدی‌تباربا اشاره به عرضه سیمان کردستان در بورس خاطرنشان کرد: در حال حاضر نیز عرضه و تقاضا پاسخ یکسان است، ولی در برخی مناطق مازاد عرضه وجود دارد. برای نمونه در مناطق مرکزی تولید زیادتر از مصرف آن منطقه است و باید به سایر مناطق بفروشد. همچنین در شهرهای حاشیه‌ای که امکان صادرات وجود دارد به خصوص دو کشور افغانستان و عراق که پروژه‌های سیمان‌بر زیادی در دست دارند، تقاضا بیشتر از عرضه است؛ ولی در مجموع وضعیت سیمان در کشور متعادل است. ظرف یک سال آینده شرایط سیمان کاملا در بورس متعادل می‌شود.

اثر هدفمندی یارانه‌ها روی بورس غیرمستقیم است

وی با اشاره به تاثیر هدفمندسازی یارانه‌ها روی بورس کالا گفت: هنوز اثر مستقیم و مشخصی به‌وجود نیامده تا بدانیم چه اتفاقی می‌افتد. خود هدفمند کردن یارانه‌ها یک مساله اجتناب‌ناپذیر است و آرزوی متخصصین اقتصادی است که مکانیزم واقعی قیمت‌ها را تعیین کند، نه تنها برای حامل‌های انرژی، بلکه برای همه کالاها، البته قیمت‌های اصلی در بازار رقابت واقعی ایجاد می‌شود و به همین منظور باید کنترل لازم برای ایجاد رقابت کامل در بازار توسط دولت انجام شود؛ زیرا اگر بازار انحصاری باشد قیمت واقعی شکل نمی‌گیرد، باید این نکته را درنظر بگیریم که هدفمندی یارانه‌ها اثر مستقیم در بورس ندارد و غیرمستقیم است.

کاهش تاثیرات، نیازمند توجه مسوولان

رییس هیات‌مدیره بورس کالا درباره اجرای این قانون افزود: با اجرای این قانون قیمت تمام شده محصولات فولادی افزایش یابد، برای تعیین قیمت‌ کالا‌ها، سقف قیمت جهانی وجود دارد و قیمت در بورس بیش از قیمت جهانی نخواهد بود.

در حال حاضر با تمهیداتی که در نظر گرفته شده معتقدیم قیمت تمام شده برخی کارخانه‌ها بالا می‌رود، اقتصاد و دولت باید کمک کنند تا بنگاه‌های اقتصادی در این شرایط متضرر نشوند که اگر این مساله رخ دهد تبعات اقتصادی، اجتماعی، سیاسی برای کشور خواهد داشت و چندین برابر باید هزینه کند تا تبعات آن را جمع کند، بنابراین کاهش اثرات این قانون نیازمند توجه ویژه‌ مسوولان است.

بورس آماده کمک به دولت و بانک مرکزی

پس از جریاناتی که در بازار برای سکه رخ داد بانک مرکزی باید از ظرفیت‌های بورس کالا استفاده کند. بورس آمادگی دارد که به کمک دولت و بانک مرکزی بیاید. جای تعجب است که چرا بانک مرکزی با این همه مشکل که در اداره بازار سکه دارد از بورس کالا استفاده نمی‌کند و هنوز در بانک کارگشایی که برای مردم قابل دسترسی نیست و بسیاری از مردم نمی‌داند بانک کارگشایی کجاست، استفاده می‌کند.