گروه بورس کالا- زهرا مسافر: طی روز گذشته برای نخستین بار در سال ۸۹ نشست خبری با حضور رسانه‌های مختلف با اعضای انجمن تولید‌کنندگان فولاد ایران در محل این انجمن برگزار شد. به گزارش خبرنگار دنیای‌اقتصاد، در این نشست خبری مسائل و مشکلات صنعت فولاد از سوی اعضای انجمن تشریح شد.

ایران دومین وارد‌ کننده فولاد در جهان

دبیر انجمن تولید‌کنندگان فولاد ایران در این خصوص گفت: متاسفانه طی سالیان گذشته، صنعت فولاد در رقابت با بازار جهانی همواره از فقدان حمایت‌های داخلی رنج برده است؛ به نحوی که بازده اقتصادی سرمایه‌گذاری‌های احداثی در این بخش طی یک دهه اخیر نسبت به سایر بخش‌های صنعتی کشور به شدت ناچیز بوده است.رسول خلیفه‌سلطان افزود: کاهش متوسط سود بازرگانی محصولات فولادی به کمتر از ۳ درصد و عدم به‌کارگیری مقررات ضددامپینگ بر عیله واردات بی‌رویه، موجب تبدیل ایران به دومین کشور در زمینه واردات خالص فولاد (واردات منهای صادرات) در سال ۲۰۰۷ بوده است که در چنین شرایطی چنانچه ایران به عضویت سازمان تجارت جهانی در آمده بود، تولید‌کنندگان فولاد ایران از حمایت‌های بسیار موثرتری بهره‌مند بودند.

ساز و کار مناسبی برای حل مشکلات نیست

به گفته وی، هیچ گونه سازوکار پولی- مالی ویژه برای حل مشکلات موجود در بحران‌های پیاپی بازار فولاد و آسیب‌هایی که به ویژه به واحدهای بخش خصوصی وارد شده، وجود ندارد و بالعکس درست در شرایطی که واحدهای تولیدی با رکودهای پیاپی مواجه هستند، سرمایه‌گذاری‌های انجام گرفته آنها سرگردان مانده است، سیستم بانکی انتظار پرداخت تسهیلات معوق با نرخ‌های نامعقول و جریمه‌های نامعقول‌تر را دارد. خلیفه‌سلطان به عدم وجود روش و برنامه موثر برای جلوگیری از صادرات قراضه فولادی و همچنین عدم وجود مشوق‌های وارداتی برای توسعه صنعت واردات قراضه در کشور اشاره و تصریح کرد: قراضه به عنوان ماده اولیه استراتژیک در صنعت فولاد محسوب می‌شود، از این رو دولت باید با استفاده از افزایش عوارض از خروج این ماده از کشور جلوگیری کند. وی خاطرنشان کرد: هم‌اکنون تنها حدود ۵/۱ میلیون تن قراضه در کشور تولید می‌شود که بیشتر مورد مصرف بخش خصوصی قرار می‌گیرد.

دبیر انجمن تولید‌کنندگان فولاد ایران گفت: در شرایطی که حدود نیمی از نیاز داخلی فولاد از طریق بازار جهانی تامین و حدود ۳۰ درصد از تولید داخل را بخش خصوصی عمدتا با شمش و اسلب وارداتی (سالانه حدود ۵/۴ میلیون تن) تولید می‌کند، ارزان‌فروشی کارخانه‌های بزرگ فولادی کشور در بورس کالا خطر بزرگی برای بازار فولاد محسوب می‌شود که این امر بستر مناسب برای کاهش تدریجی موجودی فولاد کشور و آماده شدن بازار برای یک شوک قیمتی نابهنجار در آینده نزدیک خواهد بود. وی افزود: کارخانه‌های نوردی در شرایط کنونی دارای هزینه تمام شده‌ای فراتر از قیمت فروش محصولات تولیدی خود هستند که تداوم این روند برای آنها امکان‌پذیر نیست.

۸۵ درصد بهای تمام شده مربوط به مواد اولیه

به گفته خلیفه‌سلطان، در واحدهای تولیدی نوردی با توجه به آنکه ۸۵ درصد بهای تمام شده آنها صرفا مربوط به خرید مواد اولیه است، عدم وجود ساز و کارهای حمایتی پولی- مالی برای تامین نقدینگی آنها از بزرگ‌ترین عوامل وجود موضوعی به عنوان «ظرفیت جذب شده» در ساختار بیمار این شرکت‌ها است. وی تصریح کرد: این درحالی است که برخی از صنایع از جمله پروفیل‌سازی، مواد اولیه خود را از طریق گشایش اعتبار‌های داخلی مدت دار با نرخ تسهیلات بخش صنعت از شرکت فولاد مبارکه خریداری می‌کنند و برای واحدهای نوردی نه تنها چنین مکانیزمی هرگز وجود نداشته، بلکه شمش داخلی قابل عرضه نیز به جای قیمت رقابتی در کارخانه به قیمت تحویل در بنادر به آنها عرضه می‌شود.رسول خلیفه‌سلطانی، دبیر انجمن تولیدکنندگان فولاد ایران، خاطرنشان کرد: هم‌اکنون ۲۰ میلیون تن طرح فولادی در دست اجرا داریم و در آینده به وسیله این طرح‌ها، ظرفیت تولیدی شمش در کشور افزایش یافته و تعادل تولیدی ایجاد می‌شود.دبیر انجمن تولیدکنندگان فولاد ایران با بیان اینکه تولیدکنندگان بخش خصوصی فولاد باید در یک دوره سه تا پنج ساله مورد حمایت قرار‌ گیرند تا از این گذر اقتصادی عبور کنند، تصریح کرد: هم‌اکنون تفاهم‌نامه بین این انجمن با ستاد تحول وزارت صنایع دردست تهیه است و ما شکل‌گیری آن را نقطه امیدی برای بخش فولاد کشور می‌دانیم.وی اضافه کرد: سال ۸۸ در مقایسه با سال قبل از آن شاهد روند مناسبی در تولید و واردات محصولات فولادی بودیم، به طوری که واردات مجموع کالاهای فولادی حدود ۲۱ درصد افزایش داشت، اما در چند ماه گذشته این روند افزایشی رشد، حفظ نشده است.خلیفه‌سلطانی ابراز داشت: در سال ۸۷ و ۸۸ مصرف ظاهری (مجموع تولید و واردات) محصولات فولادی در کشور به ترتیب حدود ۹/۱۹ و ۵/۲۲میلیون تن بوده است، در حالی که در چهار ماه گذشته رشد مورد انتظار را در رشد مصرف ظاهری نداشتیم.وی ادامه داد: این روند نگرانی بروز شوک افزایش قیمت ایجاد می‌کند؛ چراکه هم‌اکنون عرضه و تقاضا در بازار متعادل نیست و پیش‌بینی می‌شود در سال ۸۹ با توجه به رونق ساخت‌و‌ساز نسبت به سال وضع این صنعت بدتر شود.

قیمت‌ها را تصنعی پایین نگه ندارید

دبیر انجمن تولیدکنندگان فولاد ایران رها کردن بازار به حال خود را راهکار این مشکل دانست و عنوان کرد: در صورتی که قیمت‌ها را به صورت تصنعی در بازار پایین نگه داریم، پس از مدتی دچار افزایش قیمت‌ها خواهیم بود.احمد دنیا‌نور، عضو هیات‌مدیره انجمن تولیدکنندگان فولاد نیز در این نشست خبری گفت: تجار پاکستانی با استفاده از ویزای توریستی در استان‌های سیستان و بلوچستان، هرمزگان و کرمان اقدام به خرید نقدی قراضه و خروج این محصول با استفاده از کامیون از کشور می‌کنند.وی افزود: این در حالی است که اکثر کشورها به منظور حمایت از تولید فولاد، صادرات قراضه را ممنوع کرده‌اند، اما در ایران حتی تعرفه ۱۰۰ درصدی نیز اعمال نمی‌شود. دنیا نور با اشاره به خروج ۵۰ هزار تن قراضه آهن طی ۳ ماه گذشته از کشور، اظهار داشت: در سال ۸۶ صادرات قراضه انجام می‌شد، اما این مساله در سال ۸۷ متوقف شد و مجددا امسال از سر گرفته شده است. عضو هیات‌مدیره انجمن تولید‌کنندگان فولاد ایران با بیان اینکه طبق قانون امکان جلوگیری از صادرات قراضه از کشور وجود ندارد، خاطرنشان کرد: از وزرای صنایع، بازرگانی و اقتصادی و همچنین رییس‌جمهور خواسته‌ایم تا با اعمال عوارض ۱۰۰درصدی، از صادرات بی‌رویه این محصول به منظور حمایت از تولید‌کنندگان داخلی اقدام شود. وی با بیان اینکه هم‌اکنون ۱۰ واحد تولید‌کننده خصوصی شمش فولاد در کشور فعال است، گفت: این واحدها با ظرفیت بیش از ۵۰ درصد ظرفیت خود فعال هستند.

مشکل تامین مواد اولیه برای فولادسازان

رضا شهرستانی، یک عضو دیگر انجمن تولید‌کنندگان فولاد ایران در این نشست خبری گفت: تامین قراضه لازمه افزایش تولید مواد اولیه مورد نیاز برای تولید فولاد و در نتیجه رشد تولید این محصول در کشور است. وی با بیان اینکه هم‌اکنون میزان تولید و مصرف فولاد در کشور متعادل نیست، اظهار داشت: برای حل این مشکل باید میزان تولید فولاد در کشور افزایش یابد که لازمه این کار اعطای تسهیلات بانکی به صنعتگران است. وی تصریح کرد: نظارت بر تولید و قیمت‌ فولاد باید طوری صورت‌گیرد که با یک سیاست بلند‌مدت از ایجاد شوک قیمتی در بازار جلوگیری شود. عضو هیات‌مدیره انجمن تولید‌کنندگان فولاد ایران خاطرنشان کرد: هم‌اکنون واحدهای تولید‌کننده محصولات نوردی در کشور با مشکل تامین مواد اولیه روبه‌رو هستند، زیرا طی پنج سال اخیر شرکت‌های تولید‌کننده مواد اولیه واحدهای نوردی؛ یعنی بیلت و اسلب با مشکل تامین قراضه مواجه شده اند. وی تزریق قراضه به این واحدها را لازمه حل مشکل تولید فولاد در کشور عنوان کرد و گفت: واحدهای فولادی در گذشته توجه زیادی به میزان مصرف انرژی نداشته‌اند و به همین دلیل اجرای یکباره قانون هدفمند کردن یارانه‌ها، مشکلات زیادی را برای این صنعت ایجاد خواهد کرد.