در نخستین عرضه ذوب‌آهن طی سال جاری و با وجود تداوم اعمال محدودیت‌ها
اختلاف قیمت بین بورس کالا و بازار به ۶۰ تومان رسید
گروه بورس کالا - منیژه حیاتی: نخستین معامله محصولات ذوب‌آهن در سال جدید روز گذشته در حالی انجام شد که لیست مربوط به عرضه‌های این شرکت در آخرین ساعات اداری بورس کالا در روز شنبه (۶ بعدازظهر) بر روی سایت بورس کالا قرار گرفت. در این روز هم ذوب‌آهن و هم بورس با روش‌های مختلف سعی کردند تا از افزایش تقاضا در بازار و رشد قیمت‌ها جلوگیری کنند. در نتیجه دیروز ذوب‌آهن موفق شد تا کالایی را که ۷۱۰ تومان عرضه کرده بود با کمترین نوسان نرخ، در بالاترین قیمت با نرخ ۷۱۴ تومان به فروش برساند که ۳۹ تومان گران‌تر از نرخ قبلی بود. این کالا در آخرین معامله که سال قبل بود ۶۷۵ تومان معامله شده بود.
محدودیت‌های غیرمنطقی نتایج مثبت به بار آورد
بر اساس این گزارش، اعلام دیرهنگام عرضه‌های ذوب‌آهن و ضرورت واریز ۱۰۰ درصدی وجه تضمین خرید کالا از سوی خریداران که حداکثر زمان آن ۳۰: ۱۰ روز یکشنبه تعیین شده بود، باعث شد تا تعداد قابل توجهی از خریداران و تجار نتوانند خود را به رینگ رسانده و خرید کنند. علاوه بر این محدودیت‌ها، بخشی از خریداران نیز به هنگام ثبت تقاضا در زمان عرضه موفق به ثبت قیمت‌های خود نشدند و به بیانی دیگر از بازار حذف شدند؛ چراکه بورس کالا برای اینکه از افزایش قیمت محصولات ذوب‌آهن در زمان رقابت جلوگیری کند، در سیستم معاملاتی حداکثر قیمت تعیین کرد که برای معاملات دیروز این نرخ ۷۱۴ تومان بود. از این رو کارگزارانی که در زمان رقابت نرخ‌های بالاتری را ثبت کرده بودند به طور خودکار از سیستم حذف شدند.
موضع‌گیری‌های متفاوت فعالان بازار از اقدامات بورس و ذوب‌آهن
بسیاری از روش‌های اعمال شده برای کنترل قیمت که در معاملات دیروز اجرا شد به لحاظ منافاتی که با اصول بورس داشت از نظر برخی فعالان بازار اشتباه بود؛ چراکه اعلام نشدن به موقع عرضه‌ها و از سوی دیگر گذاشتن سقف قیمت در نهایت باعث ایجاد رانت برای عده‌ای می‌شود که موفق به خرید شده‌‌اند؛ خصوصا اینکه نرخ‌های بازار آزاد در حال حاضر در مقایسه با نرخ ۷۱۴ تومانی بورس بالاتر است.
دیروز حتی برخی از خریداران که در ساعت ۴۰: ۱۰ موفق به واریز وجه تضمین خرید شده بودند هم مجوز معامله نگرفتند. از این رو بود که تعدادی از معامله‌گران از این وضعیت گله‌مند بودند و خواستار اطلاع‌رسانی به موقع و اعلام قبلی تعیین محدودیت قیمت از سوی بورس بودندو معتقد بودند با توجه به حساسیت‌هایی که به رشد قیمت آهن در دولت وجود دارد این محدودیت‌ها و اعلام دیرهنگام عرضه‌ها کاملا حساب شده و با برنامه‌ریزی قبلی صورت گرفته بود.
اما در مقابل این مخالفت‌ها برخی نیز معتقدند عرضه‌های دیروز ذوب‌آهن، سلف ۳۰ اردیبهشت بود که از لحاظ زمانی نزدیک است، از این رو عملا برای واسطه‌ها سود زیادی نداشت. محدودیت‌های ایجاد شده هم تعداد آنها در رینگ را کاهش داد. از این رو این افراد معتقدند، بورس حداقل توانست با این محدودیت‌ها بخشی از واسطه‌ها را از بازار حذف کرده و به یکی از رسالت‌های خود که کم کردن فاصله میان عرضه‌کننده و تولید‌کننده و کم کردن تعداد واسطه‌ها است، برسد.
هر چند این دسته از کارشناسان بازار نیز بر صحیح نبودن محدودیت قیمتی در سیستم بورس متفق‌القول بودند و همچنان استفاده از روش‌های دیگر برای کنترل قیمت از جمله تنوع عرضه‌کننده‌ها را برای مقابله در زمان‌های بحرانی و پرالتهاب بازار پیشنهاد می‌دهند. البته در این میان، یکی از کارگزاران در مورد محدودیت قیمتی سیستم بورس کالا و در خصوص این که بورس از قبل این محدودیت را اعلام نکرده بود، می‌گوید: اگر چه بورس اصولا این محدودیت را اعلام می‌کرد و دیروز اعلام نکرد، اما اگر کارگزاران دقت بیشتری می‌کردند خیلی زودتر از آن که از سیستم حذف شوند، می‌توانستند متوجه این محدودیت قیمتی شوند.
تیرآهن و میلگرد ۷۱۴ تومانی گران یا ارزان؟
همان طور که در مورد درست بودن یا نبودن محدودیت‌ها و روش‌های به کار گرفته در معاملات دیروز نظرات متفاوتی در بازار وجود داشت، در خصوص قیمت ۷۱۴ تومانی محصولات ذوب‌آهن نیز نظرات متفاوتی وجود داشت. برخی از تجار با اشاره به نزدیک بودن زمان سلف این کالا، رقم ثبت شده را گران‌تر از آن می‌دانستند که برای سرمایه‌گذاری مناسب باشد؛ خصوصا اینکه در تناژهای ۱۱۰ تنی عرضه شده بود. از این رو اغلب معتقدند که خریدها بیشتر توسط افرادی که نقدینگی و قدرت ریسک کمی داشتند، انجام شد. به عقیده این گروه نرخ ۷۱۴ تومانی برای بازاری که میانگین نرخ آن ۷۴۰ تا ۷۷۰ تومان است و مصرفی هم هنوز وجود ندارد بالا است؛ اما در مقابل این نرخ را در مقایسه با هزینه شمش و تولید فولاد پایین می‌دانستند.
ضرر ارزانی تنها به خصوصی‌ها می‌رسد
با توجه به اینکه در حال حاضر نرخ شمش در کارخانه‌های خصوصی بالا بوده که حتی برخی گزارش‌ها از خرید شمش ۷۰۰ تومانی توسط برخی کارخانه‌های خصوصی حکایت دارند، فروش ۷۱۴ تومانی میلگرد و تیرآهن در بورس از نظر فعالان بازار توان رقابت خصوصی‌ها را در بازار کم کرده و زیان زیادی را شامل حال این واحدهای فولادسازی می‌کند. از این رو یکی از کارگزاران با اشاره به تلاش دولت برای نگه داشتن قیمت‌ها در بازار در این خصوص می‌گوید: بهتر است که به جای استفاده از روش‌های استفاده شده که یکی از مهم‌ترین نتایج آن کم شدن میزان اعتماد فعالان به بورس است، دولت تمهیداتی را می‌اندیشید تا شمش ارزان قیمت‌تر در اختیار فولادسازان خصوصی قرار می‌گرفت تا در شرایطی که آنها با نرخ‌های بالا شمش خود را از بازار‌های جهانی تامین می‌کنند، فروش کالا با نرخ‌های پایین در بورس، به این فولادسازان خصوصی فشار وارد نکند.
توزیع عرضه میان کارگزاران
روز گذشته ذوب‌آهن برای اولین بار عرضه‌ای را که یکسان بود به جای اینکه در اختیار یک کارگزار بگذارد میان کارگزاری‌های مختلف تقسیم کرد. در معاملات روز گذشته مجموعا ۱۵۰ هزار تن میلگرد و تیرآهن ذوب‌آهن در بورس معامله شد که بالاترین نرخ آن ۷۱۴ و پایین‌ترین نرخ ۷۱۱ تومان بود. ترکیب این کالاها تیرآهن ۱۴ (۲۰ درصد)، تیرآهن ۱۶ (۱۵ درصد) و تیرآهن ۱۸ (۳۰ درصد) بود. میلگرد ۱۶ این سبد مخلوط نیز در این روز ۵ درصد، میلگرد ۱۸ (۱۰ درصد)، میلگرد ۲۰ (۱۰ درصد)، میلگرد ۲۲ (۵ درصد) و میلگرد ۲۵ (۵ درصد) بود.
ارسال نظر