بررسی تحولات بازارهای جهانی نفت خام در هفته گذشته
ادامه روند صعودی قیمت نفت!
قیمت نفت خام WTI در بورس نایمکس (آتی‌های ماه اول)، به دنبال افزایش امیدها به بهبود تدریجی اقتصاد آمریکا در سال ۲۰۱۰ و تاثیر مثبت آن بر سطح تقاضا، افزایش مصرف سوخت گرمایشی به دلیل سرمای هوا در نیمکره شمالی(آمریکا، اروپا و بخش‌هایی از آسیا)، کاهش سطح ذخیره‌سازی فرآورده‌های میان تقطیر آمریکا، افزایش ارزش شاخص‌های بورس در بازارهای جهانی و کاهش ارزش دلار، از حدود ۷۵/۷۹ دلار در هر بشکه در تاریخ ۳۱ دسامبر ۲۰۰۹ به بیش از ۷۷/۸۲ دلار در هر بشکه در تاریخ ۸ ژانویه ۲۰۱۰ افزایش یافت.
همچنین انتشار ارقامی مبنی بر افزایش سرعت فعالیت بخش صنعت در آمریکا و رسیدن آن به بیشترین میزان خود از آوریل 2006 تاکنون، به بهبود قیمت‌های نفت خام کمک نموده و سطح امیدواری سرمایه‌گذاران به بهبود شرایط اقتصادی و تاثیر مثبت آن بر تقاضای انرژی را افزایش داده است. شاخص تولید صنعتی که از آن با عنوان شاخص خرید مدیران نیز یاد می‌شود، برای پنجمین ماه پیاپی، از 6/53 درصد در ماه نوامبر به 9/55 درصد در ماه دسامبر افزایش یافت؛ در حالی که پیش‌بینی می‌شد این رقم تنها به 3/54 درصد افزایش یابد. طی هفته مذکور افزایش قابل توجه سطح ذخیره‌سازی‌های نفت خام و بنزین آمریکا (معادل 5 میلیون بشکه)، از عوامل تضعیف‌کننده قیمت نفت به شمار می‌رود که موجب گردید تا قیمت نفت در دو روز پایانی هفته نسبت به روز 6 ژانویه (15/83 دلار در هر بشکه) اندکی کاهش یابد.
قیمت نفت خام در سال ۲۰۰۸ به رکورد بیش از ۱۴۷ دلار در هر بشکه رسید؛ ولی به دلیل بروز بحران اقتصادی در پایان این سال به شدت کاهش یافته و به حدود ۳۲ دلار در هر بشکه رسید. در سال ۲۰۰۹ به دنبال بروز نشانه‌های بهبود اقتصادی و وجود امیدها به خروج از رکود اقتصادی به ویژه در آمریکا، بزرگ‌ترین مصرف‌کننده انرژی دنیا، قیمت نفت خام با وجود نوسان زیاد به تدریج افزایش یافته و به حدود ۸۰ دلار در هر بشکه رسید.
بر اساس تازه‌ترین نظرسنجی بلومبرگ از تحلیل‌گران حوزه نفت و معامله گران، تولید نفت سازمان کشورهای صادرکننده نفت (اوپک) در ماه دسامبر 2009 به بیشترین میزان در این سال رسیده و به بیش از 965/28 میلیون بشکه در روز افزایش یافته است. بر این اساس، تولید نفت خام 11 کشور عضو مشمول سهمیه‌بندی اوپک به جز عراق، در ماه دسامبر به طور متوسط به بیش از 615/26 میلیون بشکه در روز رسیده است. تحلیل‌گران معتقدند که اعضای اوپک به افزایش تقاضا در ماه‌های آینده خوشبین هستند. اعضای اوپک در سال 2009 در پی بروز بحران اقتصاد جهانی و به دنبال آن کاهش تقاضای جهانی نفت خام و سقوط قیمت‌های نفت خام، در سه مرحله سهمیه‌های تولید خود را به میزان 2/4 میلیون بشکه در روز کاهش داده و به 84/24 میلیون بشکه در روز رساندند.
بر اساس این گزارش، میانگین تولید نفت نیجریه در دسامبر گذشته با ۱۰۰ هزار بشکه افزایش در روز به ۰۰۵/۲ میلیون بشکه در روز رسیده است که این رقم بالاترین میزان از مارس سال گذشته به شمار می‌رود. این کشور به طور میانگین ۳۳۲ هزار بشکه در روز بیش از سهمیه خود در اوپک نفت تولید کرده است. تولید نفت کویت نیز در ماه دسامبر با ۳۵ هزار بشکه افزایش در روز، به ۲۵۹/۲ میلیون بشکه در روز رسیده است که ۲۸ هزار بشکه در روز بیش از سهمیه این کشور در اوپک است. عربستان سعودی تنها کشور عضو مشمول سهمیه‌بندی اوپک است که تولیدش در ماه دسامبر ۲۰۰۹ کاهش یافته است. تولید نفت خام این کشور در ماه دسامبر با ۴۰ هزار بشکه کاهش در روز به ۱۵/۸ میلیون بشکه در روز رسیده است که به میزان ۹۹ هزار بشکه در روز بیش از سهمیه تولید آن در اوپک است.
تولید نفت خام ایران در دسامبر 2009 به 795/3 میلیون بشکه در روز رسید که 459 هزار بشکه در روز بیشتر از سهمیه تولید آن در اوپک تخمین زده می‌شود. تولید نفت خام امارات متحده عربی نیز با 10 هزار بشکه افزایش در روز به 27/2 میلیون بشکه در روز رسیده است که 47 هزار بشکه در روز بیشتر از سهمیه است. اعضای اوپک در آخرین نشست خود در تاریخ 22 دسامبر 2009 در رواندا، پایتخت آنگولا تصمیم گرفتند سهمیه‌های تولید خود را بدون تغییر حفظ کنند.
بر اساس آمار دبیرخانه سازمان کشورهای صادرکننده نفت (اوپک)، قیمت سبد نفتی اوپک طی هفته منتهی به ۷ ژانویه ۲۰۱۰، از حدود ۱۶/۷۷ دلار در هر بشکه در تاریخ ۳۱ دسامبر ۲۰۰۹ به بیش از ۱۲/۸۰ دلار در هر بشکه افزایش یافته است. میانگین هفتگی بهای سبد نفتی اوپک در هفته منتهی به ۷ ژانویه ۲۰۱۰ با ۳ دلار و ۳ سنت افزایش نسبت به هفته پیش از آن به هر بشکه ۷۹ دلار و ۲۷ سنت رسیده است. همچنین میانگین ماهانه بهای سبد نفتی اوپک طی ماه دسامبر ۲۰۰۹ با ۲ دلار و ۲۸ سنت کاهش نسبت به میانگین ماه نوامبر به هر بشکه ۷۴ دلار و ۱ سنت رسیده است. میانگین بهای سبد نفتی اوپک در ماه نوامبر ۲۰۰۹ معادل ۷۶ دلار و ۲۹ سنت در هر بشکه بود. میانگین سالانه قیمت سبد نفتی اوپک طی سال ۲۰۰۹ با ۳۳ دلار و ۳۹ سنت کاهش نسبت به سال ۲۰۰۸ به هر بشکه معادل ۶۱ دلار و ۶ سنت رسید.
میانگین قیمت سبد نفتی اوپک در سال 2008 با 25 دلار و 37 سنت افزایش نسبت به سال قبل از آن به هر بشکه 94 دلار و 45 سنت رسیده بود. این در حالی است که میانگین سالانه بهای سبد نفتی اوپک از سال 1998 تا سال 2008 روندی افزایشی داشته و از 12 دلار و 28 سنت به 94 دلار و 45 سنت رسیده است.
سبد نفت خام اوپک دربردارنده ۱۲ نوع نفت خام اعضای این سازمان شامل مخلوط الجزایر، گریسول آنگولا، اورینته اکوادور، سنگین ایران، سبک بصره، صادراتی کویت، اس سیدر لیبی، سبک «بونی» نیجریه، مارین قطر، سبک عربی عربستان سعودی، موربان امارات و بی.سی.اف ۱۷ ونزوئلا است. قیمت نفت خام برنت دریای شمال نیز در بازار بورس لندن(ICE) برای تحویل در ماه فوریه ۲۰۱۰، از حدود ۹۳/۷۷ دلار در هر بشکه در تاریخ ۳۱ دسامبر ۲۰۰۹ به بیش از ۳۷/۸۱ دلار در هر بشکه در تاریخ ۸ ژانویه ۲۰۱۰ افزایش یافته است. سطح ذخایر بنزین آمریکا نیز طی هفته منتهی به اول ژانویه ۲۰۱۰ به میزان ۷/۳ میلیون بشکه نسبت به هفته قبل از آن افزایش یافته و به سطح ۷/۲۱۹ میلیون بشکه رسیده است که معادل ۳/۸ میلیون بشکه بیشتر از میزان مشابه سال قبل در تاریخ ۲ ژانویه ۲۰۰۹ می‌باشد.
میزان این ذخایر بر حسب روز نیز نسبت به هفته قبل معادل 6/0 روز افزایش یافته و در سطح 5/24 روز قرار گرفته است و به میزان 1/1 روز بیشتر از میزان مشابه سال قبل می‌باشد. سطح تقاضای بنزین آمریکا طی همین دوره به میزان 333 هزار بشکه در روز کاهش داشته و به سطح 741/8 میلیون بشکه در روز رسیده است که به میزان 249 هزار بشکه در روز کمتر از میزان مشابه سال قبل است.
پیش‌بینی قیمت
در هفته گذشته قیمت نفت خام WTI بالاتر از سطح مقاومت 5/79 دلار قرار داشت و توانست به راحتی به سطح مقاومت بعدی؛ یعنی 82 دلار برسد و بعد از چند روز مقاومت در نهایت توانست به سطح 83 دلار برسد.
این در حالی اتفاق افتاد که ذخیره‌سازی‌های نفت خام آمریکا افزایش پیدا کرد. در لحظات اولیه اعلام افزایش ذخیره‌ها، قیمت نفت خام با کاهش سریع روبه‌رو شد؛ ولی از آنجا که روند افزایشی محکمی وجود داشت، قیمت نفت خام توانایی لازم را برای ادامه افزایش به نمایش گذاشت؛ به طوری که در هفته گذشته میانگین ۱۰۰ هفتگی و ۲۰ ماهانه شکسته شد و امکان رسیدن قیمت به ۸۷ دلار در ماه ژانویه مهیا شده است. اخبار و آمار مثبت اقتصادی منتشره شده در چند هفته گذشته توانست روند افزایشی مناسبی را برای قیمت نفت خام به همراه آورد که چنانچه چنین علائم مثبتی همچنان وارد بازار شود، قیمت در مسیر افزایشی به ۸۷ دلار می‌رسد.
البته از بعد تکنیکال شاخص RSI به سطح مقاومتی برخورد کرده است که می‌تواند مانع افزایش بیشتر قیمت شود همچنین شاخص مذکور در مقیاس هفتگی نیز با مقاومت روبه‌رو است؛ لذا این احتمال وجود دارد که قیمت نفت خام در ادامه مسیر افزایشی با حرکت کندتری مواجه شده یا برای تثبیت وضعیت به سطح پایین‌تری در حدود 80 دلار تنزل یابد. جفت ارز یورو دلار که با حمایت در سطح 50 فیبوناچی روبه‌رو بود؛ در نهایت منجر به کاهش ارزش دلار شد و در این هفته نیز احتمال ادامه کاهش ارزش آن می‌رود که فشار افزایشی بر قیمت نفت وارد می‌آورد؛ البته با توجه به اینکه قیمت نفت افزایش خوبی را تجربه کرده است در ادامه مسیر با مقاومت بیشتری مواجه است.
منبع: سایت موسسه مطالعات بین‌المللی انرژی (www.iies.org)*کارشناسان ارشد اقتصاد انرژی
ارسال نظر