بررسی تحولات بازارهای جهانی نفت خام در هفته گذشته
تداوم روند صعودی قیمت نفت!
بهای نفت خام در بازارهای جهانی طی هفته گذشته (۱۶ اکتبر الی ۲۳ اکتبر ۲۰۰۹) از یک روند افزایشی برخوردار بود.
بهای نفت خام در بازارهای جهانی طی هفته گذشته (۱۶ اکتبر الی ۲۳ اکتبر ۲۰۰۹) از یک روند افزایشی برخوردار بود.
قیمت نفت خام WTI در بورس نایمکس (آتی‌های ماه اول)، در نتیجه افزایش خوش‌بینی‌ها درباره بهبود شرایط اقتصادی و افزایش تقاضای نفت در سال‌های 2009 و 2010، کاهش ارزش‌دلار، کاهش سطح ذخیره‌سازی‌های بنزین و فرآورده‌های میان تقطیر آمریکا (معادل 1/3میلیون بشکه) و انتشار اطلاعاتی درباره رشد تولید صنعتی آمریکا در سپتامبر گذشته، از حدود 57/78دلار در هر بشکه در تاریخ 16 اکتبر به بیش از 52/79دلار در هر بشکه در تاریخ 23 اکتبر افزایش یافت. البته قیمت نفت خام WTI در روز 23 اکتبر نسبت به 22 اکتبر، به دنبال اعلام کاهش نرخ رشد GDP انگلیس نسبت به فصل قبل به میزان 4/0درصد، بیش از 2درصد کاهش یافت. از سوی دیگر، رشد تولید صنعتی آمریکا به افزایش امیدها درباره بهبود سطح تقاضای سوخت در بخش صنعتی کمک نموده و سطح ذخیره‌سازی‌های سوخت را در بزرگترین کشور مصرف‌کننده انرژی جهان کاهش داده است. طی هفته مذکور افزایش سطح ذخیره‌سازی‌های نفت خام آمریکا، کاهش ارزش شاخص‌های بورس در بازارهای جهانی و کاهش نرخ رشد GDP انگلیس از عوامل تضعیف‌کننده قیمت‌های نفت خام به شمار می‌روند.
تحلیلگران معتقدند در صورت تداوم روند تضعیف ارزش‌دلار در ماه‌های آتی و احتمال افزایش قیمت نفت به حدود ۱۰۰دلار در هر بشکه، روند ضعیف بهبود اقتصاد جهانی آسیب خواهد دید. در این راستا دبیرکل سازمان کشورهای صادرکننده نفت (اوپک) روز ۲۲ اکتبر ۲۰۰۹ اعلام نموده است که اگر روند افزایشی بهای نفت و بهبود وضعیت اقتصاد جهانی همچنان ادامه یابد، ممکن است اوپک در نشست دسامبر آینده تولید نفت خام خود را افزایش دهد. در واقع این تصمیم اوپک به روند افزایش قیمت نفت خام، بهبود شرایط اقتصاد جهانی و بازگشت ذخیره‌سازی‌ها به حد طبیعی (نبود ذخیره‌سازی‌های شناور نفت خام) بستگی خواهد داشت. نشست آینده ۱۲ عضو اوپک به عنوان تامین‌کننده ۴۰درصد نفت خام جهان، در ۲۲ دسامبر ۲۰۰۹ در لوآندا، پایتخت آنگولا برگزار خواهد شد.
از سوی دیگر به گزارش شانا به نقل از پایگاه خبری بلومبرگ، چین دومین مصرف‌کننده بزرگ دنیا، قصد دارد به منظور افزایش ضریب امنیت انرژی و جلوگیری از هر گونه وقفه در عرضه نفت خام، مخازن استراتژیک نفتی در شمال شرق این کشور احداث کند.
این مخازن بخشی از فاز دوم احداث ذخایر نفتی استراتژیک چین محسوب می‌شوند. با اجرای این طرح حجم مخازن استراتژیک این کشور تا پیش از سال 2020 برابر با حجم واردات خالص کشور در 100 روز خواهد بود. بنا بر اعلام اداره انرژی چین، با پایان یافتن عملیات احداث فاز اول پروژه مذکور، این کشور توانایی ذخیره 4/16میلیون متر مکعب نفت برابر با حجم واردات خالص کشور در 30 روز را خواهد داشت. به دنبال دو برابر شدن حجم تقاضای نفت خام چین طی چند سال گذشته، این کشور اقدام به ساخت مخازن استراتژیک و تجاری نفت خام نموده است. کره جنوبی توانایی ذخیره نفت برای تامین 120 روز تقاضای داخلی را دارد. حجم ذخایر استراتژیک ژاپن نیز برای پاسخگویی به نیاز 3 ماه این کشور کافی است. آژانس بین‌المللی انرژی نیز به اعضای خود پیشنهاد کرده حجم ذخایر نفتی خود را تا سطح 90 روز واردات خالص افزایش دهند. بر اساس آمار دبیرخانه‌سازمان کشورهای صادرکننده نفت (اوپک)، قیمت سبد نفتی اوپک طی هفته منتهی به 22 اکتبر2009، از حدود 89/74دلار در هر بشکه در تاریخ 16 اکتبر به بیش از 61/77دلار در هر بشکه افزایش یافته است. میانگین هفتگی بهای سبد نفتی اوپک در هفته منتهی به 22
اکتبر 2009 با 4دلار و 20 سنت افزایش نسبت به هفته پیش از آن به هر بشکه 76 دلار و 41 سنت رسیده است.
همچنین میانگین ماهانه بهای سبد نفتی اوپک طی ماه اکتبر (تا ۲۲ اکتبر) با ۴دلار و ۱۴ سنت افزایش نسبت به میانگین ماه سپتامبر به هر بشکه ۷۱دلار و ۳۱ سنت رسیده است. میانگین بهای سبد نفتی اوپک در ماه سپتامبر ۲۰۰۹ معادل ۶۷دلار و ۱۷ سنت در هر بشکه بود. سبد نفت خام اوپک در بردارنده ۱۳ نوع نفت خام اعضای این‌سازمان شامل مخلوط الجزایر، گریسول آنگولا، اورینته اکوادور، میناس اندونزی، سنگین ایران، سبک بصره، صادراتی کویت، اس سیدر لیبی، سبک «بونی» نیجریه، مارین قطر، سبک عربی عربستان سعودی، موربان امارات و بی.سی.اف ۱۷ ونزوئلا است.
میانگین بهای هر بشکه نفت خام صادراتی ایران با 7دلار و 28 سنت افزایش نسبت به دو هفته قبل ( 9 اکتبر 2009)، در روز 21 اکتبر 2009 به بشکه ای 76دلار و 10 سنت رسیده است. بر اساس آمارهای امور بین‌الملل شرکت ملی نفت ایران، میانگین وزنی بهای هر بشکه نفت خام سبک ایران به مقصدهای مختلف در روز چهارشنبه (21 اکتبر 2009) 76دلار و 59 سنت بود و همین رقم برای نفت خام سنگین در سطح 75دلار و 78 سنت قرار داشت. همچنین قیمت هر بشکه نفت خام سبک ایران به بازار آفریقای جنوبی 76دلار و 22 سنت و هر بشکه نفت خام سنگین ایران به این بازار 75دلار و 77 سنت گزارش شده است. هر بشکه نفت خام سبک ایران در بازار آسیا 76دلار و 74 سنت، شمال غربی اروپا 76 دلار و 94 سنت و در بازار مدیترانه 75دلار و 82 سنت معامله شده است. هر بشکه نفت خام سنگین ایران نیز در بازار آسیا 75دلار و 67 سنت، شمال غربی اروپا 76دلار و 50 سنت و در بازار مدیترانه 75دلار و 22 سنت به فروش رسیده است.
میانگین بهای هر تن بنزین سوپر بدون سرب در بازار خلیج فارس با ۵۷دلار و ۴۵ سنت افزایش نسبت به دو هفته قبل (۹ اکتبر۲۰۰۹)، طی روز ۲۱ اکتبر۲۰۰۹ در سطح ۶۷۰ دلار و ۳ سنت قرار گرفت.
بر اساس آمارهای امور بین‌الملل شرکت ملی نفت ایران، هر تن بنزین سوپر بدون سرب در بازارهای مدیترانه ۷۱۰دلار، شمال اروپا ۷۰۶دلار و ۲۵ سنت، آمریکا ۸۱۱دلار و ۱۸ سنت، ژاپن ۷۰۴دلار و ۵۱ سنت و سنگاپور ۶۹۰دلار و ۳۲ سنت معامله شده است. هر تن نفتا در بازار خلیج فارس ۶۳۱ دلار و ۴ سنت، سوخت جت ۶۴۶دلار و ۹۶ سنت، نفت گاز ۶۰۱ دلار و ۱۴ سنت، نفت کوره ۴۴۶دلار و ۲۰ سنت و پروپان و بوتان به قیمت ۶۲۶ دلار و ۵۰ سنت به فروش رسیده است.
قیمت نفت خام برنت دریای شمال نیز در بازار بورس لندن(ICE) برای تحویل در ماه دسامبر، از حدود 99/76 دلار در هر بشکه در تاریخ 16 اکتبر 2009 به بیش از 92/78دلار در هر بشکه در تاریخ 23 اکتبر افزایش یافته است.
بر اساس آمار اداره اطلاعات انرژی آمریکا میزان ذخایر نفت خام این کشور در هفته منتهی به ۱۶ اکتبر ۲۰۰۹ معادل ۱/۳۳۹میلیون بشکه بوده است که در مقایسه با هفته قبل ( ۹ اکتبر) به میزان ۳/۱میلیون بشکه افزایش یافته است و معادل ۷/۲۷میلیون بشکه از میزان مشابه سال قبل در تاریخ ۱۷ اکتبر ۲۰۰۸ بیشتر است.
میزان این ذخایر بر حسب روز نیز نسبت به هفته قبل معادل 3/0 روز افزایش یافته و در سطح 6/23 روز قرار گرفته است و به میزان یک روز بیشتر از میزان مشابه سال قبل می‌باشد. طی دوره مذکور، سطح خوراک پالایشی آمریکا به میزان 27هزار بشکه در روز کاهش یافته و در سطح 070/14میلیون بشکه در روز قرار گرفته است که به میزان 492هزار بشکه در روز کمتر از میزان مشابه سال قبل است.
میزان تولید نفت خام آمریکا طی دوره ۹ اکتبر الی ۱۶ اکتبر ۲۰۰۹ به میزان ۶هزار بشکه در روز کاهش یافته و در سطح ۳۷۱/۵میلیون بشکه در روز قرار گرفته است و معادل ۷۴۱هزار بشکه در روز بیشتر از میزان مشابه سال قبل در تاریخ ۱۷ اکتبر ۲۰۰۸ است. در همین زمان میزان واردات نفت خام آمریکا از ۷۳۱/۸میلیون بشکه در روز به ۶۹۹/۸میلیون بشکه در روز (معادل ۳۲هزار بشکه در روز) کاهش یافته است که به میزان ۷۰۱/۱میلیون بشکه در روز کمتر از میزان مشابه سال قبل است.
از سوی دیگر میزان ذخایر بنزین آمریکا طی هفته منتهی به 16 اکتبر 2009 به میزان 3/2میلیون بشکه نسبت به هفته قبل از آن کاهش یافته و به سطح 9/206میلیون بشکه رسیده است که معادل 4/10میلیون بشکه بیشتر از میزان مشابه سال قبل در تاریخ 17 اکتبر 2008 می‌باشد. میزان این ذخایر بر حسب روز نیز نسبت به هفته قبل معادل 4/0 روز کاهش یافته و در سطح 6/22 روز قرار گرفته است و به میزان 4/0 روز بیشتر از میزان مشابه سال قبل است.
پیش‌بینی قیمت
در هفته گذشته با توجه به فشار افزایشی حاکم بر قیمت نفت در روند برگشتی در سطح 78دلار با حمایت روبه‌رو شد. حمایت مذکور همزمان با انتشار آمار ذخیره‌سازی‌های نفت خام و بنزین رخ داد. از آنجا که میزان افزایش ذخیره‌سازی‌های نفت خام کمتر از انتظار بود و ذخیره‌سازی‌های بنزین نیز کاهش یافت، قیمت نفت با افزایش سریعی روبه‌رو شد. قیمت نفت WTI در روند افزایشی با برخورد با میانگین متحرک 100 در مقیاس هفتگی متوقف شد.
برخورد با سطح مقاومتی فوق همزمان با انتشار آمار دور از انتظار کاهش در رشد اقتصادی انگلیس به وقوع پیوست که در نتیجه قیمت نفت در روز جمعه با روند کاهشی روبه‌رو شد؛ لذا سیگنالی که در روز جمعه در بازار نفت منتشر شد دلالت بر توقف فعلی در روند افزایشی قیمت نفت دارد. قیمت ۸۲دلار نزدیک به سطح مقاومتی سوم است؛ در حالی که سطح ۷۸دلار مقاومت دوم ماه میلادی جاری و مقاومت اول در حدود سطح ۷۵دلار قرار داشت که اکنون این سطوح به سطوح حمایتی تبدیل شده‌اند؛ لذا نوسانات قیمت نفت با توجه به اخبار و آمار منتشره در دامنه این سطوح به نوسان می‌پردازد. قیمت بسته شده در روز جمعه دلالت بر توقف مسیر افزایشی دارد؛ البته با توجه به اینکه هفته جاری آخرین هفته معاملات در ماه جاری است قیمت بسته شده این ماه در روند ماه آتی اثرگذار است. اهمیت موضوع در این است که قیمت نفت نزدیک به میانگین متحرک ۲۰ در مقیاس ماهانه است که چنانچه قیمت بسته شده در این ماه بالاتر از آن قرار گیرد روند افزایشی محکم‌تری برای ماه‌های آتی مورد انتظار خواهد بود. در هفته جاری قیمت نفت WTI در سطح ۷۸دلار با حمایت هفتگی و ماهانه و در مسیر افزایشی در سطوح ۸۱ و ۸۳ دلار با
مقاومت روبه‌رو است. شرایط بازار آتی‌ها همچنان در حالت کنتانگو به سر می‌برد که دلالت بر انتظار قیمت‌های بالاتر در ماه‌های آینده است.
*کارشناسان ارشد اقتصاد انرژی
منبع: سایت موسسه مطالعات بین‌المللی انرژی (www.iies.org )
ارسال نظر