واردات بیش از 3/2‌میلیون تن شمش فولاد
آزاده حسینی

طی شش ماه ابتدای سال‌جاری به رغم رکود حاکم بر بازار آهن واردات شمش فولاد که تولید آن در داخل پاسخگوی مصرف نیست همچنان گوی سبقت را از سایر محصولات فولادی در واردات به کشور ربود. تعرفه واردات شمش فولاد در حال حاضر صفر بوده و تنها سود گمرکی این محصول 4‌درصد است و به‌دلیل وابستگی فولادسازان به این محصول برای تولید انواع مقاطع فولادی واردات آن در شش ماه نخست سال‌جاری از رکود حاکم بر بازار تبعیت نکرده و با رشد همراه بود. این در حالی است که عمده محصولی که با شمش فولاد ساخته می‌شود؛ یعنی میلگرد با کاهش قیمت همراه بوده البته بالا بودن نرخ تعرفه واردات این محصول نسبت به سایر محصولات فولادی مانعی در برابر ورود بیش از اندازه میلگرد به بازار بوده است؛ گرچه در برخی موارد اختلاف قیمت بین محصول داخلی و خارجی این انگیزه را که حتی با وجود تعرفه 11‌درصدی و سود گمرکی 4‌درصدی میلگرد اقدام به واردات شود، ایجاد کرده است. بازار ورق وارداتی نیز با وجود کیفیت بالای محصولات داخلی جذاب بوده به طوری که حجم واردات انواع ورق در شش ماه ابتدای سال جاری نسبت به سال قبل از رشد برخوردار بوده است.
رشد حجم و کاهش ارزش شمش فولاد وارداتی
در شش ماه ابتدای سال‌جاری به‌رغم رکود بازار آهن معادل دو میلیون و 378‌هزار تن شمش فولاد به ارزش یک میلیارد و 105‌میلیون‌دلار وارد کشور شد. متوسط ارزش شمش وارداتی به کشور از سوی گمرک50 سنت برای هر کیلو اعلام شده است. حجم شمش وارداتی به کشور طی مدت ذکر شده نسبت به سال قبل معادل 33/35‌درصد رشد داشته این در حالی است که به‌دلیل کاهش قیمت‌ها در سال‌جاری نسبت به سال قبل ارزش شمش وارد شده به‌رغم رشد حجم آن با کاهش 21/24‌درصدی مواجه شد. شمش فولاد طی مدت ذکر شده جزو کالاهایی بوده که بیشترین حجم واردات را از آن خود کرده است. با وجود تعدد کاخانه‌های نوردی و احتیاج آنها به تامین شمش فولاد برای واحد‌های خود و ذخیره این محصول برای تولید حداقل دو ماه تولید، آمار واردات شمش فولاد را تحت تاثیر قرار داده است.
کاهش ۲۲‌درصدی میلگرد
در شش ماه ابتدای سال آمار واردات کارشناسی نشده گمرک حاکی از کاهش حجم 6/21‌درصدی میلگرد به کشور است. این در حالی است که ارزش واردات میلگرد به کشور طی مدت ذکر شده از رشد 50‌درصدی برخوردار بوده است. متوسط ارزش میلگرد هر کیلو به کشور طی مدت مذکور معادل 50 سنت برآورد شده است.
حجم واردات میلگرد به کشور از ابتدای فروردین ماه تا انتهای شهریور معادل ۴۰۷‌هزار تن بوده و ارزش محموله‌های وارداتی طی این مدت ۷/۱۹۳‌میلیون‌دلار بوده است.
رشد واردات انواع ورق
با توجه به تنوع مصرف ورق و بالا بودن حجم آن، واردات انواع ورق طی این مدت همواره با رشد همراه بوده است. آمار کارشناسی نشده گمرک حاکی از واردات ۳۱۲‌هزار تن ورق گرم با ارزش ۴۳۶‌میلیون‌دلار است. کلاف گرم نورد شده با ضخامت کمتر از ۹‌میلی‌متر نیز طی این مدت با حجم ۲۲۳‌هزار تن با ارزش ۱۲۸‌میلیون‌دلار وارد شده ورق سرد نیز با حجم ۲۳۹‌هزار تن و با ارزش ۱۶۷‌میلیون‌دلار وارد شده است.
ورق گرم نورد شده نیز به پهنای 6‌میلی‌متر و ضخامت بالاتر از 16‌میلی‌متر و عرض 1500‌میلی‌متر و با گرید 60‌درصد نیز با حجم 99‌هزار تن وارد شده که ارزش واردات این محصول نیز معادل 119‌میلیون‌دلار بوده است، ورق سرد نورد شده به شکل طومار با پهنای 600‌میلی‌متر و ضخامت نیم تا یک میلی‌متر نیز با حجم 93‌هزار تن واردات آن صورت گرفته که ارزش آن نیز معادل 89‌میلیون‌دلار بوده است البته به دلیل تنوع بالای ورق و ابعاد و ضخامت‌های مختلف آن آمار واردات ارائه شده این محصول جامع و کامل نیست و ارائه اطلاعات دقیق از ورق منوط به کدهای تعرفه آن محصول است.
تیرآهن و کاهش ۴۴‌درصدی واردات
تیرآهن نیز از جمله محصولاتی است که تولیدکنندگان آن از نداشتن نرخ تعرفه واردات رنج می‌برند، اما به دلیل منسوخ شدن استفاده از تیرآهن در ساختمان‌سازی مدرن، مصرف و تولید این محصول در دنیا پایین است.
آمار کارشناسی نشده گمرک حاکی از واردات ۲۷۱‌هزار تن تیرآهن به ارزش ۱۲۷‌میلیون‌دلار طی مدت مذکور بوده است در این مدت حجم واردات تیرآهن با عنوان پروفیل با مقطع I گرم نورد شده یا اکسترود شده با بلندی ۸۰‌میلی‌متر معادل ۴۵‌درصد نسبت به مدت مشابه سال قبل کاهش داشته که ارزش آن نیز با افت ۲۶‌درصدی مواجه بوده است.