قیمت ورق ثانیه‌ای رشد می‌کند

رحمت‌ا... باقر‌پور

تقاضای بسیار شدید بازار برای محصولات کلاف گرم و سرد فولادی در برخی از مناطق جهان موجب شده است که قیمت صادراتی این محصولات طی دو هفته گذشته افزایش چشمگیری داشته باشد. این افزایش قیمت بین ۸۰ تا ۱۵۰دلار برای هر تن بوده است. براساس گفته منابع آگاه و منابع معتبر خبری در بازار فولاد، قیمت کلاف سرد در منطقه CIS به‌خصوص کشورهای روسیه و اوکراین بین ۸۰ تا ۱۲۰دلار افزایش قیمت داشته است. این محصولات طی این مدت از ۷۰۰ تا ۷۴۰دلار به ۸۲۰ تا ۸۶۰دلار FOB دریای سیاه و بالتیک برای تولید مارس ۲۰۰۸ و به منظور صدور به منطقه خلیج فارس، اروپای شرقی و شرق آفریقا پیش‌فروش شده‌اند.

کارشناسان و منابع معتبر بازار علت افزایش قیمت فولاد را افزایش قیمت مواد اولیه ساخت فولاد، افزایش قیمت انرژی و همچنین عدم‌حضور کشور چین به بازارهای صادراتی ذکر کرده‌اند.

موج شدید خرید فولاد در اواسط فوریه ۲۰۰۸ آرامش شرکت‌های تولیدکننده فولاد کشورهای CIS را در جهت افزایش قیمت این محصولات برهم زده است. محصولات ورق گرم ساخت این کشورها نیز طی دو هفته گذشته از ۷۱۰دلار در هر تن تا میزان ۸۰۰دلار افزایش یافته است. این در حالی است که تولیدکنندگان ترکیه طی هفته گذشته ۱۵۰دلار به قیمت کلاف سرد افزوده‌اند. تولیدکنندگان ترک علت افزایش قیمت فولاد را افزایش قیمت مواد اولیه ذکر کرده‌اند. قیمت کلاف سرد در ترکیه در تاریخ ۱۴ فوریه بین ۸۰۰ تا ۸۱۰ دلار بوده است که هم‌اکنون تا میزان ۹۵۰ دلار بر هر تن افزایش یافته است. بازار واردات فولاد ترکیه نیز با بازگشت روس‌ها به بازار صادراتی رونق نسبی یافته است، هر چند حجم واردات این کشور اندک است. تجار ترک اعلام داشته‌اند که قیمت کلاف وارداتی در این منطقه به قیمت هر تن ۸۴۰ دلار cfr و قیمت کلاف سرد به قیمت هر تن ۹۰۰ دلار cfr بوده است. تجار ترکیه اعلام داشته‌اند با وجود بالا بودن قیمت محصولات فولادی، این محصولات پیش‌فروش می‌شوند و دیگر تجاری که در انبارهای خود محصول دارند، به دنبال خرید مناسب و ارزان هستند.

اکثر تجار این کشور معتقدند در‌حال‌حاضر بازار گیج است و ما مطمئن نیستیم که چه اتفاقی خواهد افتاد. برخی از شرکت‌های صادرکننده اعلام داشته‌اند که ما محصولات کافی برای صادرات نداشتیم و افزایش قیمت صرفا به دلیل افزایش تقاضا است و آنها نیز به دلیل حفظ قیمت، از فروش محصولات خود اجتناب می‌کنند.

از سوی دیگر در منطقه خاورمیانه قیمت فولاد در بازار ایران به رغم رکود نسبی بازار، افزایش چشمگیری داشته است به گونه‌ای که فروشندگان و تجار داخلی از فروش محصولات خود به امید افزایش و حفظ قیمت، خودداری می‌کنند.

در عراق قیمت محصولات فولادی به تازگی آغاز به رشد داشته و موج افزایش قیمت نیز در‌حال‌حاضر به بازار عراق سرایت کرده است. از علت عمده افزایش قیمت در بازار عراق، پایان فصل سرما، افزایش قیمت محصولات روس و اوکراین و ترکیه و نیز بالا رفتن قیمت محصولات ورق صادراتی ایران است که تاثیر آن تا ماه آینده در بازار عراق به طور فاحش نمایان خواهد شد.

قیمت فولاد در هفته گذشته در بازار امارات و قطر به گونه‌ای وحشتناک روند صعودی خود را طی کرد. پیش خرید ورق گرم در این بازارها به گونه‌ای باور نکردنی از مرز ۹۰۰دلار در هر تن گذشت. قیمت ورق سرد نیز در این منطقه مرز ۹۵۰دلار در هر تن را درنوردید.

افزایش قیمت فولاد در چین نیز بین ۶۰ تا ۷۰دلار در هر تن افزایش یافت. ورق گرم چین در طی هفته‌ گذشته از مرز ۸۱۰دلار گذشت و ورق سرد این کشور نیز به قیمت ۸۸۰دلار به فروش رسید. کارشناسان پیش‌بینی می‌کنند که این قیمت‌ها تا یکی دو هفته آینده به میزان ۱۰۰دلار دیگر افزایش خواهد داشت.

در سایر نقاط جهان قیمت محصولات فولادی با اندکی نوسان و اختلاف در حال افزایش است. مساله مهمی که در این خصوص مطرح است، این است که این روند صعودی قیمت تا کجا ادامه خواهد داشت. آیا این افزایش قیمت در نقطه‌ای متوقف خواهد شد یا تداوم خواهد داشت؟ کاهش قیمت فولاد در سال ۲۰۰۵ میلادی به دلیل اشباع انبارهای فولاد پس از یک دوره صعود قیمت‌ها صورت گرفت. اما چنین وضعیتی هنوز در بازار فولاد و انبارهای فولاد رخ نداده است و برخی از کارشناسان بر اساس تجربه‌ای که در زمینه چرخه تجاری فولاد دارند معتقدند که قیمت فولاد در ماه‌های جولای و آگوست به دلیل توقف سالانه کارخانه‌های مصرف‌کننده و همچنین آغاز فصل باران‌های موسمی در نواحی هند و چین مصرف فولاد با کاهش مواجه شد که این خود می‌تواند عامل موثری برای کاهش قیمت باشد. همچنین با فرارسیدن فصل گرما و کاهش نسبی قیمت انرژی که یکی از عوامل تعیین‌کننده قیمت فولاد است،‌کاهش قیمت محصولات فولادی ممکن به نظر می‌رسد. هرچند المپیک ۲۰۰۸ چین که خود از عوامل افزایش مصرف فولاد به دلیل اجرای پروژه‌های ساختمانی این کشور است، عاملی در جهت افزایش قیمت فولاد می‌تواند به شمار آید. افزایش تولید و مصرف فولاد هند نیز از دیگر عوامل تاثیرگذار بر قیمت فولاد است. هرچند توجه به هرم جمعیتی برخی از کشورهای پرجمعیت نظیر هند و چین و برخی از کشورهای توسعه‌نیافته و در حال توسعه حکایت از افزایش مصرف فولاد تا سال ۲۰۱۲ میلادی دارد و افزایش مصرف سالانه فولاد را تضمین خواهد کرد، اما از نقش عوامل روانی نمی‌توان غافل شد که خود می‌تواند وضعیت بازار را به گونه‌ای باور نکردنی دگرگون کند.

افزایش قیمت محصولات فولادی در‌‌حال‌حاضر می‌تواند موجبات ثروتمند شدن سازندگان این محصول را فراهم آورد و می‌تواند ضعف مدیریت مالی و توان مالی این شرکت‌ها را پوشش دهد، اما در درازمدت می‌تواند عامل رکود و ورشکستگی این صنایع شود.

قیمت فولاد طی سال گذشته تاکنون به میزان حدود ۶۰ درصد افزایش یافته است که بار سنگین چنین افزایش قیمتی را مصرف‌کنندگان نهایی باید بر دوش بکشند. صنایع پایین‌دست صنایع فولاد به دلیل افزایش قیمت قاعدتا با کاهش فروش و به دنبال آن با رکود نسبی و حتی تورم رکودی مواجه خواهند شد و کاهش فروش آنها و کاهش سود قطعا کاهش نقدینگی و کاهش مبادلات را به دنبال خواهد داشت. بیکاری کارکنان این صنایع و پرداخت بیمه بیکاری از سوی این شرکت‌ها از دیگر عوارض و پیامد‌های این افزایش قیمت خواهد بود که وقوع آن را نزدیک و نزدیک‌تر خواهد کرد. از سوی دیگر، بالا رفتن تقاضای فولاد موجبات افزایش تولید در کشورهای روسیه، آمریکا، چین، ژاپن و کره را فراهم می‌آورد. این چند کشور به تنهایی از عوامل مهم و اصلی آلودگی محیط‌زیست به شمار می‌آیند و افزایش تولید این کالا در این کشورها به خصوص روسیه، چین و آمریکا محیط‌زیست را با خطر آلودگی جدی روبه‌رو خواهد ساخت که تمامی شرکت‌های سازنده فولاد را موظف به پرداخت غرامت و ایجاد پروژه‌های عمرانی و ایجاد فضای سبز مصنوعی می‌کند.

در مجموع تمام عوامل مذکور تا زمانی که مصرف واقعی فولاد را با تولید آن هماهنگ سازد، روند افزایش قیمت یا تثبیت می‌گردد یا روند صعودی خود را ادامه خواهد داد، اما اگر به جایی بیانجامد که مصرف را نسبت به تولید کاهش دهد و منجر به اشباع انبارها شود، قطعا واقعه مارس ۲۰۰۵ مجددا تکرار خواهد شد و شرکت‌های زیادی از چنین وضعیتی دچار ضرر و زیان بسیار شدیدی خواهند شد.