شکست اژدها در مقابل فولادسازان اروپایی

گروه بورس کالا- علی غفوری: پس از آنکه صادرات چین در نیمه اول سال ۲۰۰۷ افزایش یافت، سرانجام این کشور خود را از بازار تجارت جهانی فولاد خارج کرد. این در شرایطی بود که قیمت‌های فولاد در سطح جهان بالا بود (خصوصا در اروپا که بالاترین قیمت جهانی بازار فولاد را به دوش می‌کشید).

فولادسازان اتحادیه اروپا با حمایت انجمن آهن و فولاد اروپا یک سری شکایات ضد دامپینگ را عمدتا بر علیه چین به کمیسیون اروپا ارائه دادند.

اما چگونه کمیسیون اروپا عمل خواهد کرد مشخص نیست. اگرچه ممکن است طی دوره مورد بررسی حجم زیادی از محصولات فولادی چینی وارد شده ولی در نیمه دوم سال ۲۰۰۷ صادرات چین شدیدا کاهش یافت. تغییرات تدریجی در سیستم مالیات‌های صادراتی چین، لغو کاهش VAT (مالیات بر ارزش افزوده) بر روی صادرات و اعمال مالیات‌های صادراتی موجب شده که از میزان سود صادراتی تولیدکنندگان چینی کاسته شود.

کاهش بعدی در ماه‌های اخیر که در حجم صادرات چین به وجود آمد می‌تواند اولین مانع در مقابل میزان رشد در فولادسازی این کشور باشد. تولید فولاد خام چین در ماه نوامبر ۵/۷درصد کمتر از ماه اکتبر بود. چندین سال است که توازن تجاری فولاد اروپا را از یک صادرکننده به یک واردکننده مازاد صرف مبدل کرده است. سال ۲۰۰۷ اولین سالی بود که در آن توازن نه تنها از نظر حجمی بلکه از نظر ارزش نیز به نفع واردات بوده است. همچنین اروپا سرزمینی بود که در این سال، بزرگ‌ترین ادغام یا خریدها صورت پذیرفت، مثلا گروه Corus توسط تاتااستیل خریده شد. یک دهه پیش کارخانه اصلی تاتا در جمشید‌پور هند اندکی بیش از ۲میلیون تن تولید داشت (فولاد خام) و دود قرمز از کوره بلند قدیمی آن همواره در آن منطقه مشهود بود. مدیرعامل وقت تاتا در آن زمان آقای جمشید ایرانی بود که گفته بود که اگر تاتا مدرنیزه و بازسازی شود همانند موزه بلیت برای تماشای آن خواهد فروخت.

امروزه تاتااستیل با وجود تولید فقط ۶۵/۵میلیون تن فولاد خام در سال ۲۰۰۶ با کارخانه فولادسازی Baosteel شانگهای چین رقابت می‌کند تا پنجمین فولادساز بزرگ در جهان شود. خرید آرسلور توسط میتال در سال گذشته و معامله Tata-corus فولادسازان هندی را در سکوی پرتابی قرار داده است که هرگز در این شرایط در گذشته نبوده و در سطح جهانی نقش برجسته‌ای به دست آورده‌اند.

Essar steel که در سال ۲۰۰۷ خرید قابل توجهی را در آمریکای شمالی انجام داده است تنها شرکت خصوصی فولادسازی هندی نیست که طرح‌های جاه‌طلبانه‌ای را در سطح جهانی دنبال می‌کند.

اما سرعت گام‌های ادغام در صنعت فولاد جهانی در ماه‌های اخیر در مناطق مختلف جهان به جز آمریکا کاهش پیدا کرده است. چین که صنعت آن بیشترین نیاز به ادغام و خرید (MBA) را دارد سعی دارد که سرعت رشد خود را کاهش دهد و اولین علائم، حاکی از آن است که دولت چین به تدریج نشان می‌دهد که شرکت‌های خارجی می‌توانند در آنجا سرمایه‌گذاری کنند و بر همین اساس ارسلورمیتال اعلام نموده است که در نظر دارد کارخانه بخش‌خصوصی china Oriental را بخرد. این کارخانه دارای ۴میلیون تن ظرفیت است؛ اما در روزهای اخیر با وجود نظرات مخالف درخصوص چنین اقداماتی از طرف بازار سهام توکیو، شرکت نیپون استیل اقدامات حفاظتی بیشتری را اتخاذ کرده است و با خرید سهام دیگر شرکت‌ها مانند سومیتومو و کوبه، استیل خود را در مقابل خرید خارجیان تقویت می‌نمایند.