حباب در بازار آهن!

آزاده حسینی

در حالی که اکثر کارشناسان و تولید‌کنندگان فولاد بر رشد قیمت آهن‌آلات تا پایان سال اذعان دارند، اما بازار آهن‌آلات هم اکنون آرام است و روند عرضه و تقاضا بر محور تعادل پیش می‌رود.

البته بسیاری از کارشناسان پیش‌بینی رشد قیمت آهن‌آلات در پایان سال جاری را ناشی از رشد قیمت جهانی محصولات فولادی، مواد اولیه و هزینه‌هایی شامل حمل‌و‌نقل، انرژی و ... می‌دانند. از جمله عوامل داخلی که کارشناسان آن را محرک رشد قیمت‌های فولاد در پایان سال می‌دانند، کاهش نرخ رشد ثبت سفارش برای آهن‌آلات در نیمه دوم سال و نداشتن صرفه اقتصادی واردات در شرایط فعلی و مشکلاتی که برای گشایش اعتبار از سوی بانک‌ها وجود دارد، است. اما نکته‌ای که وجود دارد این است که جوی که هم‌اکنون در بازار آهن حکمفرما شده، باعث می‌شود تا روند مبادلات کند شده و همه در حالت انتظار باشند. اینکه فعالان بازار برای ادامه روند فعلی و حتی بهبود آن چه باید انجام دهند، در بررسی کارشناسان بازار این گونه بیان می‌شود؛ متن زیر مشروح گفت‌و‌گو با کارشناسان بازار محصولات فولادی است:

دولت مواد اولیه وارد کند

سیدرسول خلیفه سلطانی، دبیر انجمن تولید‌کنندگان فولاد ایران رشد قیمت محصولات فولادی را در شرایط فعلی برای تولید‌کنندگان بازار بحران‌زا ارزیابی کرده و اظهار کرد: با وجود آنکه در حال حاضر حاشیه سود تولید‌کنندگان محصولات فولادی بسیار پایین و در مرز زیان است، اما در شرایط فعلی رشد قیمت‌ها هم مناسب نیست، چراکه به تبع‌ رشد قیمت محصولات فولادی مواد اولیه و شمش نیز رشد قیمت پیدا خواهند کرد.

وی ادامه داد: مهمترین کاری که در شرایط فعلی باید انجام داد این است که فاصله بین قیمت تمام‌شده محصول و مواد اولیه را زیاد کرد، هر چه این فاصله کمتر باشد، بقای تولید‌کنندگان بالاخص در بخش‌خصوصی به خطر می‌افتد. در حال حاضر این فاصله ۹۰تومان است. وی تاکید کرد: تولید‌کنندگان بخش‌خصوصی که تجهیزات و دستگاه‌های مدرن دارند، در بخش تولید موفق عمل کرده و سود منطقی نیز می‌برند، اما تولید‌کنندگانی که تجهیزات مستهلک دارند، تولیدشان خیلی به صرفه نیست. وی به عنوان دبیر انجمن تولید‌کنندگان فولاد برای بهبود بازار آهن پیشنهاد کرد:‌اگر در شرایط فعلی دولت اقدام به واردات مواد اولیه کند، بهتر است. این پیشنهاد را انجمن تولید‌کنندگان فولاد ایران تقدیم دولت نیز کرده است.

وی افزود: همان طور که می‌دانید ظرفیت نوردی بخش‌خصوصی در کشور بالا است و بهتر است به جای واردات محصول نهایی دولت خود اقدام به واردات مواد اولیه کرده و آن را در اختیار بخش‌خصوصی قرار دهد. وی با اشاره به دلایل این پیشنهاد برای وارد شدن دولت گفت: در شرایط فعلی واردات برای تولید‌کنندگان بالاخص تولید‌کنندگان بخش‌خصوصی که از نظر مالی توان بالایی ندارند، به سختی صورت می‌گیرد و بانک‌ها اعتبارات لازم را به آنها نمی‌دهند، بنابراین بهتر است واردات مواد اولیه از سوی دولت انجام بگیرد تا تعادل در بازار برقرار شود. یک واردکننده که نخواست نامش فاش شود، نیز بهترین راهکار را برای تنظیم بازار در شرایط فعلی واردات دانست و گفت: در صورتی که دولت دخالت نکند، واردکنندگان بدون دغدغه بابت آینده اقدام به واردات خواهند کرد که همین موضوع باعث برقراری تعادل در بازار آهن می‌شود. وی ادامه داد: در حالی که دو الی سه‌ماه پیش برای تخلیه و بارگیری کشتی‌ها در بنادر کشور ترافیک سنگین بود، اما در ماه جاری هیچ کشتی برای تخلیه آهن در بنادر پهلو نگرفته است.

بررسی نیاز بازار و کنترل امور به دست دولت

رضا زائرحیدری، عضو هیات‌مدیره شرکت بورس کالای ایران و کارشناس بازار محصولات فولادی دلایل انتظار جهانی برای رشد قیمت فولاد را عوامل مختلفی ذکر کرد و اظهار داشت: این انتظار برای رشد قیمت فولاد تنها محدود به کشور ما نمی‌شود و بلکه جهانی بوده و به دلیل پیش‌بینی رشد قیمت مواد اولیه و انرژی در سال جدید میلادی و رشد پیشرو قیمت محصولات اوکراین، ترکیه، همچنین عوارض صادراتی که چین در ابتدای سال ۲۰۰۸ یا سال نوی چینی برای محصولات فولادی وضع خواهد کرد، پدید آورنده این انتظار جهانی است.

وی ادامه داد: البته صحبت‌هایی نیز پیرامون سهمیه‌بندی موادی چون کک و سایر مواد اولیه نیز در کشور چین وجود دارد که باعث رشد قیمت‌ها خواهد شد. وی ادامه داد: در حال حاضر صادرات شمش از سوی چین تقریبا متوقف شده، اما حجم صادرات محصول نهایی در چین بالا رفته و آن هم به دلیل نگرانی از بابت عوارض صادراتی از سوی دولت است که باعث شده تجار وتولید‌کنندگان موجودی خود را سریع‌تر صادر کنند.

وی افزود: قیمت شمش کشورهای CIS و ترکیه حدودا ۵۰دلار رشد قیمت داشته و معادل ۵۳۰ الی ۵۴۰دلار در هر تن به صورت FOB (تحویل بر روی عرشه کشتی) است، البته هزینه حمل بالاخص حمل دریایی افزایش پیدا کرده است. حیدری اظهار داشت: در حال حاضر ایران محصول شمش خود را در هر تن ۵۸۰ الی ۵۹۰دلار در هر تن تحویل بنادر شمالی دریای خزر خریداری می‌کند.

وی میزان واردات آهن‌آلات در سال جاری را همراه با رشد دانسته و اظهار داشت: در سال جاری حجم واردات انواع آهن‌آلات به کشور با رشد همراه بود و حتی بیشتر از نیاز بازار نیز بوده که همین موضوع باعث تثبیت قیمت‌ها و ایجاد تعادل در بازار در مقطع کنونی شده است. وی ادامه داد: امیدواریم دولت با بررسی نیاز بازار در شرایط فعلی اقدام به کنترل حجم عرضه محصولات وارداتی به بازار کند.

این کارشناس بازار تاکید کرد: در شرایطی که حجم واردات بیش از نیاز بازار باشد، مهمترین عامل برقراری ثبات و امنیت، کنترل حجم عرضه آن هم از سوی دولت است.

وی افزود: در آن صورت تجربه تلخ شکر در مورد فولاد تکرار می‌شود و در آن صورت بعد از وقوع بحران جلوگیری و کنترل سخت می‌شود.