کارگزاران به دنبال سودهای میلیاردی

آزاده حسینی

داشتن دفتر کارگزاری که از ابتدای فعالیت بورس‌فلزات به دلیل گردش مالی ۵هزار میلیارد تومانی جذابیت داشت، این روزها به دلیل سنگ‌اندازی‌های بورس اوراق بهادار جذابیت خود را از دست داده است، در سال نخست فعالیت بورس‌فلزات به دلیل الزام به ورود شرکت‌های دولتی فولادی و درآمد بالای این سازمان، به خیل متقاضیان دفاتر کارگزاری افزوده شد و این روند تاکنون ادامه داشت. این داوطلبان که تقریبا تاکنون هفت‌خوان رستم را گذرانده‌اند و چندین‌بار در آزمون، کنکور و فراخوان و... شرکت کرده‌اند، باز موظف شده‌اند چنانچه تمایلی دارند، مجددا در فراخوان بورس شرکت کنند.

این‌بار مقرر شده که متقاضیان علاوه بر داشتن تحصیلات مرتبط و تجربه کافی و وافی در امر مبادلات و بازار فولاد با سرمایه اولیه

۲ الی ۳میلیارد تومان برای دریافت مجوز کارگزاری وارد شوند و ۳۵درصد این سرمایه را نیز به صورت نقدی نزد بورس بگذارند، علاوه بر آن در مبادلات فولاد نیز ذی‌نفع نباشند و یا اگر ذی‌نفع هستند تنها ۱۰درصد سهام شرکت را دارا باشند، همچنین خودشان بروند و با ۲ تا ۱۰شخصیت حقیقی یا حقوقی دیگر در قالب یک شرکت ملحق شده و درخواست خود را اعلام کنند.

در نخستین نگاه این پیش‌شرط داشتن کارگزاری یک علامت سوال بزرگ در ذهن تداعی می‌کند.

متقاضی دریافت کارگزاری باید تجربه چندین و چندساله در امر تجارت فولاد داشته باشد، اما در مفاد بعدی این پیش‌شرط آمده نباید ذی‌نفع باشد.

این یعنی تناقض در مفاد این فراخوان که امیدواریم از سوی مسوولان بورس و در واقع شورای بورس که چنین شرطی را

مطرح کرده‌اند، مورد تجدیدنظر قرار بگیرد.

به این دلیل بیشتر بر موضوع ذی‌نفع بودن یا نبودن متقاضیان دریافت کارگزاری توجه می‌شود که هیچ یک از گروه‌ها و متقاضیان دریافت کارگزاری از این شرط فراخوان راضی نیستند. مگر شرکت‌های سرمایه‌گذاری اوراق بهادار!؟!

جالب اینجا است که شرکت‌های بزرگی که در بورس اوراق‌بهادار حضور دارند، سهامشان نیز مورد مبادله قرار می‌گیرد و در واقع در مبادلات ذی‌نفع هستند، اما این ممنوعیت قرار است تنها برای بورس کالا اعمال شود.

اگر مکانیزمی در بورس اوراق وجود دارد که این امکان را به کارگزاران می‌دهد تا حتی در صورت ذی‌نفع بودن در مبادلات به کارشان ادامه دهند، چرا این مکانیزم در بورس کالا اعمال نمی‌شود؟

با وجود آنکه اسامی شرکت‌های کارگزاری بورس کالا اعلام نشده است، اما شایعاتی در بازار درخصوص اسامی شرکت‌های بزرگ بورس اوراق‌بهادار که کارگزاری بانک سپه، بانک ملت، شرکت سرمایه‌گذاری غدیر، شرکت تدبیرگر سرمایه، شرکت حافظ و بنیاد جزو آنها هستند، وجود دارد. اعلام اسامی قبل از اعلام رسمی و حتی گذراندن مراحل انتخاب چه معنی می‌تواند داشته باشد.

به این راحتی حضور شرکت‌های بزرگ بورس اوراق‌بهاداری رسمی، الزامی و حتمی است، اما متقاضیان بورس کالا ۴سال است که در انتظارند و هر روز قانون و شرایط برای آنها تغییر می‌کند.

کانون باید آئین‌نامه را تایید کند

محمد آزاد، رییس شورای اصناف و رییس اتحادیه آهن‌فروشان در این خصوص گفت: کارگزارانی که در بورس کالا فعالیت می‌کنند باید در مورد بازار و نحوه مبادلات فولاد اطلاعات کافی داشته باشند وگرنه نمی‌توانند مشتری جذب کنند و همچنین برای مشتریان خود خرید انجام دهند.

وی ادامه داد: فعالیت کارگزاران بورس کالا با بورس اوراق‌بهادار بسیار متفاوت است؛ چراکه اگر کارگزاران بورس اوراق یکسری اطلاعات مالی داشته باشند، می‌توانند با محاسبات خاص به خرید سهام اقدام کنند.

وی ادامه داد: کارگزار بورس کالا باید تخصص و تجربه این موضوع را داشته باشد تا کار کند و این تصمیم شورای بورس که کارگزاران جدید نباید ذی‌نفع در مبادلات فولاد باشند، اصلا تصمیم صحیحی نیست.

وی تاکید کرد: تنها کارگزارانی که وابسته به تولیدکننده و واردکننده هستند، شاید بتوانند قیمت‌ها را به نفع خود تغییر دهند اما این موضوع در مورد سایر ذی‌نفعان مبادلات فولاد مصداق ندارد. وی همچنین اظهار داشت: این آیین‌نامه همچنین در ابتدا باید در کانون مطرح شود و در صورت تایید کانون کارگزاران اجرایی شود.

دفاتر کارگزاری سود میلیاردی ندارد

یک کارشناس بازار سرمایه در این خصوص گفت: برخی از متقاضیان دریافت دفاتر کارگزاری تنها به ارزش مبادلات بورس در سال نگاه می‌کنند و میزان کارمزد را از آن مبلغ حساب می‌کنند که آن رقم میلیاردی می‌شود.

وی ادامه داد: اما باید به این نکته توجه شود. این روش صحیحی برای محاسبه میزان سود دفاتر کارگزاری نیست؛ چرا که کارگزاران برای کارمزد کارگزاران از حجم مبادلات سقفی تعیین شده که بیشتر از آن نمی‌توانند کارمزد اضافه دریافت کنند و همچنین کارگزاران برای بازیابی مبالغ هنگفتی می‌پردازند که آن هم در این روش محاسبه نمی‌شود.

وی ادامه داد: سایر هزینه‌ها نیز وجود دارد که نادیده نگاشته می‌شود، امیدواریم متقاضیان دفاتر کارگزاری تنها به رقم ارزش مبادلات سالانه بورس توجه نکنند و این موضوع را مدنظر داشته باشند که ۲۰ کارگزار جدید هم اضافه می‌شوند. در حالی که رقم ارزش سالانه فعلا به دلیل عدم ورود محصولات جدید به بورس کالا ثابت است.

وی گفت: همچنین برای داشتن مشتری و کسب درآمد در بورس کالا باید تلاش کرد که آن هم تنها در صورت ذی‌نفع بودن و در واقع مطلع بودن از بازار فولاد کشور امکان‌پذیر است و با قانون جدید که از سوی شورای بورس مطرح شده است، منافات دارد.

این کارشناس بورس کالا ادامه داد: متقاضیان همچنین باید به این نکته توجه کنند که درآمد، بسته به تلاش کارگزاری‌ها و روابط و داشتن اطلاعات آنها از بازار تقسیم می‌شود و ممکن است برخی بیشتر و برخی کمتر باشد.