گروه بورس کالا - بسیاری از فعالان و مسوولان بازار سرمایه کشور در مقابل اظهارات اخیر وزیر صنعت، معدن و تجارت طی چند روز گذشته و در حمایت از بازار سرمایه به ویژه بورس‌های اوراق بهادار و کالا از خود واکنش نشان دادند؛ در شرایطی که وزیر یکی از دلایل اصلی مشکلات فعلی مربوط به گرانی‌ها را به بورس منتسب می‌کند که اعضای سازمان بورس و بورس کالا اظهار چنین سخنانی را با توجه به نقش بورس در توسعه اقتصادی کشور و شرایط فعلی اقتصاد به دور از انصاف می‌دانند و بر این باورند پاسخ به همه مشکلات مطرح شده نه در بورس، بلکه در دست اعضای دولت است. به عقیده مدافعان بورس کالا، نباید برای مصلحت و از سر‌ناچاری تمامی مشکلات اقتصادی را به گردن بورسی انداخت که براساس برنامه‌های توسعه اقتصادی و سند بیست ساله چشم‌انداز توسعه بارها در بود و نبود آن گزارش‌ها و پژوهش‌های مفصل جداگانه‌ای انجام شده و اظهار چنین سخنانی بدون استناد به دلیل و مدرک و توجیه اقتصادی دور از واقعیت است، البته نباید برخی ایراد و انتقادها را نا دیده گرفت.

محمد رضا خواجه نصیری رییس اداره بورس‌ها و بازارهای سازمان بورس و اوراق بهادار در واکنش به سخنان اخیر وزیر صنعت، معدن و تجارت با اشاره به مسائل مطرح شده، گفت: اگر مسوولان اعتقاد دارند که جایی باید تغییر کند تا بهبود ایجاد شود، باید گفت در مجموعه‌های بورس، بورس کالا و فرابورس نگاهی غیر از کمک و تعامل نیست. محمدرضا خواجه نصیری در گفت‌و‌گو با پایگاه اطلاع‌رسانی بازار سرمایه با بیان اینکه ما به عنوان بخش اقتصادی کشور، خود را در کنار وزارت صنعت، معدن و تجارت می‌بینیم، گفت: تمام همکارانمان در مجموعه بازار سرمایه اعتقاد داریم باید در کنار وزارتخانه‌های تاثیر‌گذار به بهبود اقتصادی کشور کمک کنیم، حال فارغ از اینکه بحث‌ها چه میزان منصفانه یا غیرمنصفانه بوده، همواره رویکردمان آن است که با داشتن بستر مناسب، دستگاه‌ها و وزارتخانه‌ها به جای نگاه تقابلی به ما، نگاه تعاملی داشته باشند.

رییس اداره بورس‌ها و بازارهای سازمان بورس و اوراق بهادار خاطر نشان کرد: ما همواره با مجموعه نفت، برق، بانک مرکزی و دیگر مجموعه‌ها و وزارت صنعت، معدن و تجارت و دیگر ارگان‌ها این آمادگی را اعلام کرده‌ایم که با استفاده از امکانات به آنها کمک می‌کنیم. خواجه‌نصیر درباره اینکه وزیر صنعت، معدن و تجارت عنوان کرده بورس کالا عامل دوم گرانی است، گفت: طبق مقررات و ساختار بورس وظایف نهادهایی مانند بورس، ایجاد زیرساخت برای انجام معاملات است؛ بنابراین از نظر علمی و فنی نمی‌توانیم بورس را دخیل در تعیین قیمت بدانیم، بورس زیرساخت‌ها را برای انجام معاملات فراهم می‌کند. وی افزود: بورس‌ها در دنیا در یک فضای آزاد هستند، ولی در قوانین بورس کالای ما به گونه‌ای آمده که شرایط مدیریت را برای متولیان امر فراهم کنند؛ بنابراین طبق ابزار‌هایی که در بورس کالا دیده شده دامنه مدیریت نوسان قیمت، دامنه قیمت پایه معاملات، کنترل ثبت سفارش و کنترل مشتریان خاص و کد‌های خاص را برای هر یک از گروه‌های کالایی که در بورس کالا مورد معامله قرار می‌گیرند و همچنین بحث مربوط به پیش پرداخت‌ها که از ۱۰ تا صد‌درصد است، همه برای ایجاد فضای مناسب جهت مدیریت بازار تعیین شده است، حتی ما در بورس کالا انجام خرید و معاملات در بخش صنعتی و پتروشیمی را محدود و کنترل کرده‌ایم. رییس اداره بورس‌ها و بازارهای سازمان بورس و اوراق بهادار گفت: همه این موارد برای آن بوده که متولیان امر که علاقه‌مند به مدیریت بازار هستند از این ابزار‌ها استفاده کنند، در کنار آن موضوع معاملات عرضه‌هایی که از طریق سایت‌های معرفی شده همچون بهین‌یاب بوده که این امکان را فراهم می‌کند که هیچ خریداری بدون کنترل وزارت صنعت، معدن و تجارت وارد نشوند. خواجه‌نصیر افزود: در بخش عرضه نیز تمامی مصوبات و مقررات برای آن که عرضه‌کنندگان حداکثر عرضه‌ را داشته باشند، به دست این وزارتخانه بوده است و بورس کالا از زمانی که در کنار بازار قرار گرفته، به دنبال آن بوده که بازار غیرمتمرکز و غیرقابل کنترل را به بازاری متمرکز و قابل کنترل تبدیل کند.

وی گفت: هیچ کس چه مسوولان وزارتخانه صنعت، معدن و تجارت و چه کسانی که با بورس کالا در ارتباط هستند، نمی‌توانند منکر آن شوند که از زمان ورود بورس کالا، امکان مدیریت و کنترل بازار و همچنین شفافیت به مراتب بیشتر شده و رانت‌ها از بین رفته است؛ امری که بدون اجرای بورس کالا امکان‌پذیر نبود و قبل از آن فضای مبهم و غیرشفاف وجود داشت. رییس اداره بورس‌ها و بازارهای سازمان بورس و اوراق بهادار تصریح کرد: دوستان در وزارت صنعت، معدن و تجارت خودشان واقف هستند که بورس کالا فضای خوبی را برای مدیریت آنها فراهم کرده؛ بنابراین بهتر است از این بستر‌ها استفاده کنند و به وظیفه خودشان که مدیریت بازار است بپردازند؛ چرا که با مسوول دانستن بورس کالا در حوزه‌ای که نه وظیفه و نه اختیار بورس کالا است دردی را از بازار کالا در کشور دوا نمی‌کند و بیان چنین ادعایی در این شرایط مشکلی را حل نمی‌کند. وی گفت: اگر دوستان اعتقاد دارند که بورس کالا در ایجاد بستر‌های لازم، مقررات لازم یا همکاری‌ها کوتاهی کرده باشند یا تصمیمی را داشتند که بستر بورس کالا برایشان فراهم نکرده می‌توانند دنبال آن باشند که بستر فراهم شود و مجموعه بورس کالا و سازمان اوراق بهادار آمادگی خود را برای همکاری اعلام کرده‌اند. خواجه‌نصیر تصریح کرد: در شرایط فعلی ما به عنوان گروه‌های مختلفی که می‌توانیم نقشی در بهبود شرایط بازار داشته باشیم بیاییم به جای آنکه تقصیرها را به گردن سایر نهاد‌ها بیندازیم، مسوولیت‌های خود را بیشتر بشناسیم و از همکاری سایر نهادها استفاده کرده و برای بهبود وضعیت انرژی بگذاریم نه اینکه باعث ایجاد مشکلات جدیدی در حوزه توزیع یا تنظیم بازار شویم.

۰ رییس اداره بورس‌ها و بازارهای سازمان بورس و اوراق بهادار درباره قیمت پتروشیمی‌ها و فولاد‌ها در بورس کالا و نحوه قیمت‌گذاری و محاسبه آن با ارز‌های متفاوت نیز گفت: وزارت صنعت، معدن و تجارت هم در کمیته‌ تنظیم بازار که شرکت بورس کالا عضو است، تعیین خط مشی می‌کند و دخالت و تصمیم‌گیری مستقیم دارد و هر زمان که تصمیم بگیرد نرخ محصولات یا نحوه عرضه‌ آنها تغییر می‌کند هم توانایی در تصمیم‌سازی بیشتر را دارد وهم توانایی‌اش در مجاب کردن عرضه‌کنندگان به این کار وجود دارد. وی افزود: بنابراین اگر روزی این وزارتخانه تصمیم‌ گرفت با هر نرخ ارز یا هر شرایطی این کار را انجام دهد طبیعتا آن شرایط مبنای ارز‌ها و معاملات در بورس قرار می‌گیرد حال آیا تاکنون این وزارتخانه اراده‌ای برای آنکه چیزی خلاف این اتفاق بیفتد داشته که بورس کالا از انجام آن سرباز زند ضمن آنکه نگاه ما به بورس باید به عنوان یک بستر باشد نه یک سیاست‌گذار. رییس اداره بورس‌ها و بازارهای سازمان بورس و اوراق بهادار گفت: بازار سرمایه موجب می‌شود سرمایه‌های سرگردان به سمت این بازار هدایت شوند و با این کار نقدینگی به بازار سرمایه جذب می‌شود و از رفتن آن به سمت بازار‌های غیرمولد مانند بازار ارز و سکه جلوگیری می‌شود و فی‌نفسه از تورم جلوگیری می‌کند و همچنین آمادگی جذب سرمایه‌های بیشتر را فراهم می‌کند. وی عنوان کرد: اینکه بخواهیم به صورت رسانه‌ای روی این مسائل بحث کنیم و بگوییم که فضای سرمایه‌گذاری و بازار سرمایه با این بحث‌ها منافات دارد خیلی نمی‌تواند بحث علمی باشد، چرا که کارکرد بازار سرمایه و مزایای آن برای بخش صنعت مشخص است حال صنایع پایین‌دستی، میان‌دستی و بالا‌دستی باشند طبیعتا با اتفاقی که در بورس کالا افتاده امکان مشارکت همه شرکت‌ها فراهم شده است و می‌تواند از منفعت آن استفاده کنند.