چالش خصوصی‌ها در بازار فولاد

۵۰۰هزار تن محصول فولادی معادل ۳۰۰میلیارد تومان در انبارها انباشت شده و فروش نمی‌رود

گروه بورس کالا - در بازدید یک روزه خبرنگاران از خطوط مختلف تولید مجتمع فولاد گیلان که با همراهی خلیفه سلطانی، دبیر انجمن تولیدکنندگان فولاد ایران و ترابی، مدیر اجرایی انجمن و حضور مهندس گنجیان، رییس هیات مدیره، دکتر باجلان، قائم مقام مدیرعامل و سایر مدیران ارشد این مجتمع فولادی برگزار شد مواردی از جمله بحران در صنعت فولاد و مشکلات بخش خصوصی و بی‌توجهی مسوولان به این بخش، پایین بودن سطح تعرفه واردات آهن آلات و لزوم بازنگری در تعرفه واردات با توجه به جذابیت ایران برای واردات بارهای سرگردان کشورهای همسایه و ... مطرح شد. بی‌توجهی مسوولان به فولاد سازان خصوصی تولید کنندگان بخش خصوصی فولاد معتقدند که ملاک مجلس و دولت در ارزیابی صنعت فولاد نباید شرکت‌های دولتی مانند شرکت فولاد مبارکه اصفهان باشد، زیرا این شرکت‌ها با حمایت‌های دولتی، مواد اولیه از جمله سنگ‌آهن را با قیمت بسیار ارزان خریداری کرده و به فولاد تبدیل می‌کنند. حال آن که فولادسازان بخش خصوصی که فولاد را از شمس وارداتی تولید می‌کنند، عملا از هیچ گونه حمایتی برخوردار نبوده و با نوسان قیمت شمش وارداتی عملا مجبور به تحمل شرایط به وجود آمده هستند.

گنجیان عضو انجمن تولیدکنندگان فولاد ایران در این باره توضیح می‌دهد: «هم اکنون حدود ۳۰۰میلیارد تومان نقدینگی معادل ۵۰۰هزار تن محصولات فولادی تولید شده، در انبار کارخانه‌ها انباشته شده و به فروش نرفته است.»

گنجیان با اشاره به این که مسوولان وزارت بازرگانی در بحران به وجود آمده برای فولادسازان داخلی خواب مانده و هیچ گونه چاره‌‌اندیشی نکرده‌اند، می‌افزاید: «تولیدکنندگان خواستار اجرای مصوبه دولت در مورد استمهال بدهی تولیدکنندگان واجد شرایط هستند؛ ضمن این که ارائه تسهیلات برای واردات شمش به کشور می‌تواند یکی از راهکارهای حل مشکلات فولاد سازان باشد.» رییس هیات مدیره مجتمع فولاد گیلان با بیان این که همه مسوولان می‌دانند، بحران به وجود آمده ناشی از چیست، اما برای حل آن کاری انجام نمی‌دهند، تاکید کرد: «در شرایطی که همه فولادسازان دنیا دچار بحران شده‌اند، محموله‌های شرکت‌های بزرگ در آب‌های اطراف ایران سرگردان بوده و شرکت‌ها حاضرند محصولات خود را زیر قیمت در بازارهایی مانند ایران که مانع وارداتی ندارند، بفروشند. در چنین شرایطی نظارت بر اجرای قوانین ضد دامپینگ ضرورت زیادی دارد، اما متاسفانه در این زمینه نیز هیچ گونه نظارتی وجود ندارد.» این فعال صنعتی با انتقاد از عملکرد وزارت بازرگانی در مورد مشکلات به وجود آمده برای صنعت فولاد توضیح داد: «پیش از این هر کالایی که قرار بود وارد کشور شود، باید گواهی عدم ساخت می‌گرفت؛ به این معنا که کالای وارداتی باید در کشور تولید نمی‌شد و توان ساخت آن نیز در کشور وجود نداشت.» گنجیان با اشاره به این که در بین کشورهای تولید کننده فولاد در جهان فقط در ایران تعرفه واردات فولاد صفر تعیین شده است، عنوان کرد: «در برخی از کشورهای تولید‌کننده فولاد، تعرفه واردات بین ۱۳۰ تا ۱۳۵درصد است.»به علت به فروش نرفتن محصولاتمان، تولیدمان را کاهش داده‌ایم. این رکود در سایر کارخانه‌های این مجموعه به مراتب بیشتر است؛ انبارهای ورق فولاد کاویان دیگر ظرفیت ندارد امکان تولید در نورد و لوله سمنان به علت تراکم محصولات برایمان میسر نیست. از طرفی پرسنل این مجتمع و فولاد کاویان و نورد و لوله سمنان که یک مجموعه هستند، حدود ۳هزار نفر پرسنل دارد که با وضعیت کنونی شغل‌شان در خطر است.

فولادسازان از ارزانی استقبال می‌کنند

وی در ادامه اظهار کرد: این واحد فولادسازی اصلا دنبال بالا رفتن قیمت‌ها نیست. هر تولیدکننده‌ای از ارزان شدن استقبال می‌کند ما فقط از دولت می‌خواهیم تا از ما حمایت کند تا این بازار و تقاضای محدود نصیب تولیدکنندگان داخلی شود. در حال حاضر ما ۵۰۰هزار تن محصول آماده با تمام تاییدیه‌ها و استانداردهای جهانی داریم که بدون مشتری انبار شده و در عوض محصولات بدون کیفیت یا بعضا با کیفیت خارجی به راحتی محصولات خود را در بازار ما به فروش می‌رسانند.

گنجیان اضافه کرد در شرایط فعلی حتی افزایش تعرفه هم نمی‌تواند جلوی سیل ورود محصولات خارجی را بگیرد. تنها راه ممکن ممنوع کردن واردات محصولات فولادی حداقل برای یک زمان محدود است. ما از دولت نمی‌خواهیم به ما کمک کند ما از دولت می‌خواهیم به خودش کمک کند تا این اشتغال و سرمایه‌گذاری ایجاد شده نابود نشود.

وی با اشاره به این که در آغاز سال مالی آینده در صورت ادامه شرایط کنونی، شرکت‌های دولتی فولادساز مانند فولاد مبارکه اصفهان نیز با بحران مواجه خواهند شد، تشریح کرد: «به نظر می‌رسد مسوولان هیچ توجهی به حضور بخش‌خصوصی در صنعت فولاد نداشته و اصلا این بخش را قبول ندارند.»

ایران تبدیل به جایگاهی برای ورود فولاد سرگردان شده

مهندس خلیفه سلطانی در ادامه نشست با اشاره به قوانین دامپینگ و ضد دامپینگ و کنترل کشورهای عضو بر مرزهای وارداتی بیان کرد، کشور ما که چهاردهمین وارد کننده و بیستمین تولیدکننده فولاد در سطح جهان است دچار این فاجعه شده که جایگاهی برای ورود فولادهای سرگردان است. بنابراین برای جلوگیری از این بحران در فولاد ما یا باید نظام تعرفه‌ای را اعمال کنیم یا مقررات ضد دامپینگ را جدی بگیریم تا تمهیداتی برای محدودیت واردات صورت گیرد.

تمام اقتصاددانان دنیا بر این باورند که در شرایط رکودی، افزایش تعرفه یا جلوگیری از واردات باعث بالا رفتن قیمت محصولات نمی‌شود بلکه فقط بازار را از دست تولیدکنندگان خارجی درمی‌آورد. تولیدکنندگان فولاد توقع زیادی ندارند. فقط از دولت می‌خواهند افزایش تعرفه یا ممنوع شدن واردات، برای یک زمان محدود تا خارج شدن کارخانه‌ها از این بحران اعمال شود.

یکی از اعضای انجمن نیز اظهار داشت که وزارت بازرگانی بیان می‌کند که مصرف‌کننده باید از فرصت ارزانی جهانی بهره ببرد، در حالیکه ما در این اصل هم عقیده‌ایم، اما بحث چیز دیگری است، مثلا ما در سه سال گذشته ۵/۱۸میلیارد دلار واردات آهن‌آلات داشته‌ایم در حالی که در صورت واردات شمش، ارزش افزوده تولید شمش به محصول صرف تولید فولاد خام می‌شد.

مجتمع فولاد گیلان به عنوان اولین و بزرگترین شرکت خصوصی پخش فولاد در سال ۱۳۸۳ و در زمینی به مساحت ۶۰هکتار طی پروسه زمانی سه ساله، طرح‌های اولیه خود در واحد نورد گرم به ظرفیت ۶/۱میلیون تن انواع ورق گرم و در واحد نورد سرد با میزان تولید ۵۰۰هزار تن انواع ورق سرد به مرحله اجرا درآورده است. این شرکت علاوه بر برنامه‌های اولیه خود، موفق شده طرح‌هایی همچون

سیستم اتوماتیک‌ ضخامت ورق را نصب و راه‌اندازی کند.