آزاده حسینی
روز ملی صادرات بهانه‌ای شد برای نوشتن فرصت‌هایی که برای صادرات فولاد از دست رفت.

توسعه اقتصادی کشورهای حوزه خلیج‌فارس و توجه به ساخت و ساز در کشورهای همسایه باعث شد تا محصولات فولادی تولید داخل که به لحاظ کیفیت توان رقابت با کشورهای پیشرفته را دارند حرفی برای گفتن در بازارهای بین‌المللی داشته باشند و توجه دولت نیز به این موضوع باعث شد تا در سال‌های ۸۲، ۸۳، ۸۵ و در شرایطی که بازار جهانی تشنه محصولات فولادی بود محصولات فولادی ما که از سال ۶۱ به بعد در بازارهای جهانی حضور داشتند این بار هم برند (نام تجاری) خود را به دنیا ارسال کنند.
به طوری که در سال 1383 مجموع صادرات فولاد ما حدود 2میلیون تن بود که نسبت به سال قبل از رشد 56درصدی برخوردار شده و در سال 1384 نیز صادرات فولاد با رشد 23درصدی به 2میلیون و 400هزار تن رسید.
در سال ۱۳۸۵ نیز مجموع صادرات فولاد خام و محصول نهایی با اندکی افت معادل ۲میلیون و ۳۰هزار تن شد.
از سال 1385 به بعد صادرات محصولات فولادی کاهش یافت تا جایی که در سال 1387 صادرات با توجه به 6 ماه ابتدای سال پیش‌بینی می‌شود این رقم به زیر یک‌میلیون تن برسد. این در شرایطی است که ما در بسیاری از محصولات صادراتی خود فاقد یک برند تجاری هستیم و محصولات ما در یک کشور دیگر بسته‌بندی شده و با برند دیگری به فروش می‌رسد.
در حالی که محصولات فولادی ما را با برند تولید‌کننده ایران می‌شناسند و متقاضی آن هستند اما محدودیتی که در صادرات فولاد از سوی دولت اعمال شد، حضور ایران را در بازارهای جهانی فولاد به شدت کاهش داد.
صادرات انواع محصولات فولادی در سال 1386 معادل یک میلیون و 200هزار تن شد و در 6 ماه ابتدای سال این رقم معادل 413هزار و 639تن شد که نسبت به مدت مشابه سال قبل از افت 35درصد برخوردار شد. در 6 ماه ابتدای سال‌جاری 134هزار و 776 تن فولاد خام و 278هزار و 863 تن محصول نهایی روانه بازارهای صادراتی شده این در حالی است که محدودیت صادرات در سال گذشته به منظور حمایت از مصرف‌کنندگان و در جهت تامین نیاز بازار داخل صورت گرفت و در سال‌جاری می‌توانست با توجه به حجم بالای واردات فولاد سال قبل، این محدودیت حذف شده و تولیدکنندگان ما را به بازارهای جهانی برگرداند، اما این اتفاق نیفتاد و تولیدکنندگان ما در شرایطی که می‌توانستند به راحتی بازارهای جهانی را در اختیار داشته باشند مغلوب رقیبان خود شده و آن را تقریبا از دست دادند.
توجه به این نکته که بازارهای جهانی به راحتی پذیرای برند خاصی نمی‌شوند و پیوستن دوباره به آنها احتیاج به زمان، هزینه و... زیادی دارد که در شرایط کنونی و با توجه به رکود بازار جهانی امکان‌پذیر نیست، ضروری به نظر می‌رسد. از سویی دیگر توجه به این نکته نیز که تولیدکنندگان ما دیگر دولتی نیستند و بخش عمده آنها خصوصی‌سازی شده و سهامشان در دست مردم است و با اتخاذ تصمیمات این‌چنینی سهامداران متوجه ضرر و زیان می‌شوند، حائز اهمیت قرار دارد.
ای کاش می‌شد در روز ملی صادرات از خدماتی که دولت به صادرکنندگان برای حفظ بازارهای جهانی داده و از فرصت‌های به دست آمده سخن گفت نه از فرصت‌هایی که از دست رفته.