پیمان ارمغان
در دو جلسه آموزشی قبل به معرفی واگرایی همراه با انواع مختلف آن پرداختیم. در این جلسه به مواردی اشاره خواهیم کرد که در آنها عکس‌العمل قیمت به واگرایی بیشتر و قطعی تر است.

همانطور که قبلا ذکر شد وقوع واگرایی همواره می‌تواند به عنوان هشداری برای تغییر جهت قیمت به شمار بیاید. با این وجود واگرایی هم مثل سایر ابزارها می‌توانند با خطا همراه باشند، اما موارد و شرایطی در وقوع واگرایی وجود دارند که تحت آن شرایط می‌توان با اطمینان بیشتری از بازگشت جهت قیمت سخن گفت که از آن جمله می‌توان موارد زیر را برشمرد.
۱- هنگامی که واگرایی به صورت همزمان بین قیمت و دو اندیکاتور یا بیشتر روی دهد، نشان از شرایط قوی‌تری برای بازگشت قیمت است.
2- همانطور که ذکر شد اندیکاتور RSI یکی از اندیکاتورهای کاربردی در مبحث واگرایی‌ها می‌باشد. حال اگر وقوع واگرایی در مواردی باشد که RSI به طور کامل یا بخشی از آن در مناطق اشباع فروش یا خرید باشد آنگاه وقوع این واگرایی شرایط بهتری برای بازگشت قیمت فراهم می‌آورد.
برای مثال به شکل زیر که نمودار قیمت نفت را در تایم فریم روزانه نشان می‌دهد توجه کنید:


شکلی که در اینجا آورده شده است در برگیرنده هر دو مورد قبلی می‌باشد. همانطور که در اینجا مشاهده می‌کنیم بین قیمت و دو اندیکاتور RSI و MACD به طور همزمان واگرایی معمولی مثبت شکل گرفته است. از طرفی مشاهده می‌کنیم که یکی از کف‌ها در اندیکاتور RSI در منطقه اشباع فروش قرار داشته است. همین شرایط باعث می‌شود که پس از وقوع واگرایی بتوان با اطمینان زیادی از بازگشت و صعود قیمت سخن گفت و همانطور هم که می‌بینیم در این مرحله قیمت رشدی نزدیک به ۳۰ دلار را تجربه کرده است.
3- وقوع واگرایی در نزدیکی مناطق حمایت و مقاومت تکنیکال صحت عملکرد آنها را تا حد زیادی افزایش می‌دهد. منظور از این امر وقوع واگرایی مثبت در نزدیکی مناطق حمایتی و وقوع واگرایی منفی در نزدیکی مناطق مقاومتی می‌باشد. برای مثال به شکل زیر که نمودار قیمت بانک سینا با نماد وسینا را در تایم فریم در (چارچوب زمانی) روزانه نشان می‌دهد، توجه کنید:


همانطور که در این نمودار دیده می‌شود قیمت در یک کانال صعوی قرار داشته است که سقف این کانال صعودی در مقاطع مختلف باعث مقاومت بر سر راه صعود قیمت شده است. در این شکل مشاهده می‌کنیم که چطور در منطقه مقاومتی شاهد وقوع واگرایی معمولی منفی بین قیمت و اندیکاتور RSI بوده‌ایم و بعد از وقوع این واگرایی همانطور که با فلش نشان داده شده است قیمت نزول قابل توجهی کرده است.
به عنوان یک مثال دیگر به شکل زیر که نمودار مربوط به نسبت برابری ارز یورو به ین ژاپن در تایم فریم (چارچوب زمانی) روزانه می‌باشد، توجه کنید:


همانطور که دیده می‌شود در منطقه‌ای که با دایره قرمز رنگ نشان داده شده است قیمت با دو مقاومت رو به رو بوده است. یکی از این مقاومت‌ها ناحیه مستطیل شکلی است که قبلا به صورت حمایت عمل می‌کرده و پس از شکسته شدن به مقاومت تبدیل شده است و دیگری خط روند نزولی است. حال در این ناحیه شاهد هستیم که بین قیمت و اندیکاتور MACD یک واگرایی مخفی منفی رخ داده است. مشاهده می‌کنیم که وقوع واگرایی در این منطقه چگونه ریزش قیمت را به دنبال داشته است. ادامه این مبحث را در جلسات بعد دنبال خواهیم کرد.
www.aradtrader.com