بورس در فروش نفت بهتر از ما نیست

نحوه فروش نفت تکلیف قانونی نشده است

تلاش برای برداشتن محدودیت هزار تنی پتروشیمی‌ها توسط کارگزاران گروه بورس کالا- کتایون دارابی: نشست خبری قمصری، مدیر امور بین‌الملل شرکت ملی نفت در حالی برگزار شد که فروش نفت خام پس از سه بار عرضه ناموفق در بورس کالا هنوز دارای شبهات زیادی است.

اگر چه وزارت نفت در این روز تلاش کرد که مبادله نفت خام را به نفع خود تمام کند، اما گفته می‌شود دستور دولت در این روز سبب شد تا معامله نفت خام بالاخره پس از سه بار عرضه ناموفق انجام شود. در این روز قمصری عدم معامله نفت خام در عرضه‌های پیشین را نبود آمادگی در بازار و تمرین‌های وزارت نفت برای عرضه‌های بعدی اعلام کرد و گفت: در این روز برای اینکه مبادله نفت خام راحت تر انجام شود؛ حجم محموله کم شده بود و در نهایت نیز نفت بهرگان به نفت خارک تغییر یافت و همچنین پرمیوم این کالا به صفر رسید. این کالا به مقصد شمال غرب اروپا و به گفته قمصری به خریدار ایرانی فروخته شده است، اما هنوز خریدار این محموله مشخص نیست. مدیر امور بین‌الملل شرکت ملی نفت گفت: روز پنج‌شنبه وزارت نفت می‌تواند خریدار این محموله را بشناسد. با این حال بیشتر کارگزاران در این روز می‌دانستند که چه شرکتی اقدام به خرید این محموله کرده است. دیروز قمصری زیرساخت‌های بورس و سیستم بانکی را ضعیف خواند و گفت: اگر در هفته‌های آینده برای خرید نفت خام در بورس کالا تقاضا وجود داشته باشد، وزارت نفت قادر به افزایش محموله‌های عرضه شده نیز هست. اگرچه وی به این موضوع خوشبین نبود و ادعا کرد هیچ کشوری در حال حاضر نفت خام را از طریق بورس عرضه نمی‌کند، اما در حال حاضر آتی نفت خام در برخی از بورس‌های آسیایی و توکیو و حتی آمریکا معامله می‌شود.

وی با اشاره به اینکه وزارت نفت تامین‌کننده بخشی از بودجه کشور است، گفت: تکلیف قانونی ما این است که بخشی از بودجه کشور را تامین کنیم، اما به ما تکلیف نشده است که چگونه باید نفت خام را به فروش برسانیم. وی همچنین در خصوص پرداخت پول این معامله گفت: پرداخت پول به عهده بورس کالا است، روز پنج شنبه باید ۲۰ درصد پول واریز شده و در نهایت نیز ۸۰ درصد مابقی قبل از بارگیری پرداخت شود.

قمصری در ادامه خاطر نشان کرد: وزارت نفت در خصوص فروش نفت مشکلی ندارد و بهترین سیستم بازاریابی و فروش را در دنیا دارد، اما مجموعه کلی کشور می‌خواهد که نفت خام در بورس کالا فروخته شود و شفاف سازی صورت بگیرد، اگر بورس نیز بتواند در فروش بهتر به ما کمک کند، ما مشکلی نداریم، اما امروز نشان داد که بورس نمی‌تواند بهتر باشد.

تلاش کارگزاران برای برگرداندن محدودیت هزار تنی

شنیده‌ها حاکی از آن است که دیروز برخی از کارگزاران در پی برگرداندن محدودیت هزار تنی خرید از پتروشیمی‌ها که از این هفته در بورس اجرا شده بودند تا از مشتریان خود که توان پایین مالی دارند حمایت کنند.

بنا به گفته این افراد، برداشته شدن این محدودیت باعث شده تا خریداران آنها که توان کافی خرید ندارند نتوانند کالای مورد نیاز خود را تهیه کنند، در عین حال این اعتراض‌ها زمانی شدت پیدا کرد که یک خریدار روز قبل از عرضه‌های چهارشنبه حجم بالایی وجه به حساب مشترک واریز کرده بود و این موضوع نگرانی دیگر کارگزاری‌ها را بیشتر کرد. این در حالی است که پیشنهاد حذف محدودیت‌های خرید حجمی‌در رینگ پتروشیمی توسط نماینده کارگزاران و توسط یکی از کارگزاری‌ها ارائه شده بود. هرچند این محدودیت دیروز انجام نشد، اما کارگزاری‌ها امید دارند بتوانند با استفاده از امضاهایی که جمع‌آوری کرده‌اند هفته آینده این محدودیت برداشته شود.

اما به نظر می‌رسد به‌رغم اینکه بورس باید شرایطی را فراهم کند تا تمامی‌صنایع پایین دستی بتوانند کالای مورد نیاز خود را از بورس تامین کنند، اما در عین حال با توجه به اینکه در نظر گرفتن محدودیت نیز با اصول بورس منافات دارد، بهتر است که راه‌حل بهتری همچون فروش اعتباری به خریداران کم توان در نظر گرفته شود که البته بازرگانی پتروشیمی ‌از مدت‌ها قبل در نظر داشت تا از طریق تعاونی‌های استانی، فروش اعتباری به این دسته از خریداران داشته باشد که هنوز خبری از اجرای این طرح نیست.

در معاملات دیروز، رینگ پتروشیمی‌ با بالارفتن تقاضا برای سود کاستیک و متانول در گروه شیمیایی‌ها و پلیمری‌های مارون در گروه پلیمری‌ها مواجه شد.

فروش پرابهام چهارمین محموله نفت ‌خام

گروه بورس کالا- در معاملات دیروز تالار بین‌المللی بورس کالای ایران، ۵۰۰ هزار بشکه نفت خام سنگین ایران به فروش رفت. این در حالی است که بسیاری از کارگزاران فروش این محموله را که توسط یک خریدار و به سرعت انجام شد پر از ابهام می‌دانستند.

شرکت ملی نفت ایران یک میلیون بشکه نفت خام فوب خارک را با قیمت پایه ۱۰۵ دلار و ۴۹ سنت عرضه کرد.سه تقاضا برای خرید این محموله در تابلو معاملات تالار کیش ثبت شد که در نهایت ۵۰۰ هزار بشکه نفت خام ایران بدون تخفیف و پرمیموم به فروش رفت. قیمت محموله فوق، روز تحویل کالا از سوی فروشنده تعیین خواهد شد. پیش از این محموله نفت خام سنگین ایران در روزهای ۲۲ تیرماه و ۱۲ و ۱۹ مردادماه جاری در تالار بین‌المللی کیش عرضه شده بود که به دلیل به توافق نرسیدن عرضه‌کننده و خریداران این معامله انجام نشد.

فاز نخست راه‌اندازی بورس نفت، اواخر بهمن ماه سال ۱۳۸۶ با مبادلات فرآورده‌های نفتی و پتروشیمی در بورس کالای ایران آغاز شد. در فاز دوم این طرح بزرگ، رینگ صادراتی فرآورده های نفتی و پتروشیمی آبان ماه سال ۱۳۸۸ در جزیره کیش راه‌اندازی و فاز نهایی آن نیز با معاملات نفت خام اجرایی شد.