پرداخت اعتباری برای معاملات نفت

گروه بورس کالا - پس از سه بار عرضه ناموفق نفت خام سنگین صادراتی در بورس نفت، خریداران دو مشکل اساسی یعنی «شرایط پرداخت» و «واریز پول به حساب‌های خارج از کشور» را به عنوان دلیل اصلی عدم فروش اعلام کرده‌اند که قرار است طی جلسه‌ای در هفته جاری مطرح شود. بورس نفت در حالی ۲۲ تیر‌ماه با عرضه نخستین محموله نفت‌خام سنگین صادراتی منطقه بهرگان راه‌اندازی شد که به دلیل اختلاف قیمت بین خریدار و فروشنده این محموله معامله نشد.

اکثر فعالان این حوزه معتقد بودند محموله عرضه شده نفت خام به فروش نمی‌رسد در عین حال وقتی حضور وزیر اقتصاد، سرپرست وزارت نفت، معاون اول رییس‌جمهور، رییس‌سازمان بورس، مسوولان شرکت ملی نفت ایران و معاونین آنها را در روز راه‌اندازی مشاهده کردند، در گمانه‌زنی خود تجدید نظر کرده و تصور کردند با رایزنی‌‌های دولتی این محموله به هر قیمتی که شده به فروش خواهد رسید.

با توجه به عدم فروش نفت خام در سه عرضه‌ای که تاکنون انجام شده، کارگزاران خریدار مسائلی را در تالار به عنوان دلایل عدم خرید محموله نفت خام اعلام می‌کردند که مسوول معاملات نفت خام یکی از کارگزاران خریدار در خصوص این مسائل به خبرگزاری فارس گفت: عمده‌ترین مشکل عدم معامله نفت خام، پرداخت وجه قرارداد است، زیرا بر اساس شرایطی که از سوی عرضه‌کننده؛ یعنی شرکت ملی نفت ایران اعلام شده، فروش نفت خام باید به صورت نقدی و در بانک‌های خارج از ایران باشد. وی ادامه داد: ‌این شرایط برای خریداران مشکل است، شرکت ملی نفت ایران در خارج از بورس به برخی از مشتریانی که نام خود را ثبت کرده‌اند در قبال دریافت ضمانت نامه نفت خام را به صورت اعتباری ۴۰ یا ۴۵ روزه می‌فروشند و در مقابل در بورس به صورت نقدی عرضه می‌کند که خریداران با مشکل روبه‌رو هستند.

به گفته وی، به دلیل اینکه پول ۶۰۰ هزار بشکه حدود صد میلیارد تومان می‌شود، پرداخت آن با شرایطی که شرکت ملی نفت ایران اعلام کرده (۲۰ درصد نقد و۸۰ درصد دو روز قبل از بارگیری) دشوار است.

این کارگزار معاملات نفت خام در خصوص مشکل دیگری که خریداران نفت خام مطرح می‌کنند، بیان کرد: یکی دیگر از مشکلات خریداران، واریز پول به حساب‌های خارج از کشور است. اگر بانک‌های ایرانی خارج از کشور برای واریز پول از سوی شرکت ملی نفت ایران معرفی شوند، خریدار بیشتر به خرید ترغیب می‌شوند.

وی افزود: به دلیل اینکه بانک‌های خارج از کشور را برای واریز اعلام می‌کنند، وقتی شرکت خریدار یک بار اقدام به پرداخت وجه قرار داد در آن بانک خارجی کند، به دلیل مسائل تحریم‌، در خرید‌های بعدی دچار مشکل می‌شود.

به گفته این کارگزار، خریداران تقاضا دارند در بورس نیز نفت خام با شرایط خارج از بورس؛ یعنی به صورت اعتباری ۴۰ یا ۴۵ روزه در قبال اخذ ضمانت نامه و واریز وجه در بانک‌‌های ایران یا ایرانی خارج از کشور انجام شود؛ زیرا در این صورت احتمال انجام معامله بیشتر خواهد بود.

این کارگزار با اشاره به اینکه شرایط متفاوت فروش نفت خام در بورس و خارج از بورس باعث می‌شود خریداران نسبت به خرید از بورس استقبال نکرده و بگویند در خارج از بورس به صورت اعتباری و راحت تر خرید می‌کنیم، گفت: عرضه کنندگان وقتی وارد بورس می‌شوند باید از شرایط بورس تبعیت کنند نه اینکه شرایط بورس را نسبت به خارج از بورس سخت‌تر کنند تا فروش نفت خام با مشکل روبه‌رو شود.

در همین حال یک فعال بورس کالا در گفت‌وگو با ایسنا گفت: بعد از صد سال نفت خام به صورت غیرسنتی عرضه شده است، بنابراین باید منتظر گذشت زمان برای حل مشکلات معامله‌ این کالای استراتژیک بود.

وی که به عنوان متقاضی خرید نفت خام در جریان یکی از عرضه‌ها حضور داشته است، گفت: بر سر نحوه‌ پرداخت وجه معامله نفت خام در بورس کالا اختلاف است.

او ادامه داد: خریداران در برخی از بانک‌ها برای پرداخت وجه معامله به مشکل بر خواهند خورد که راه‌حل آن معرفی تعداد بانک‌های بیشتر از سوی شرکت ملی نفت ایران است.

وی همچنین با اشاره به بالا‌بودن حجم محموله‌ که منجر به بالا‌بودن حجم نقدینگی برای جابه‌جایی می‌شود، اظهار کرد: خریداران خواهان پرداخت به‌صورت ضمانتی هستند. کاری که در بورس‌های معتبر دنیا انجام می‌شود.

این فعال بورس کالا ادامه داد: شرکت ملی نفت در معاملات خارج از بورس با اخذ ضمانتنامه مدت‌دار از خریدار وارد معامله می‌شود. خریداران در بورس نیز خواستار چنین نوع پرداختی هستند.

وی همچنین به نوع نگاه خریداران نفت خام به نتیجه این معامله با حجم ارزشی و وزنی بالا اشاره و خاطر نشان کرد: خریداران به صورت تجارت به این معامله نگاه می‌کنند تا با فروش محموله خریداری شده به خارج از کشور به منافع خود نیز دست یابند، بنابراین به دنبال دیسکانت هم هستند.

او افزود: بنابراین خریداران می‌خواهند وقتی میانگین قیمت منطقه برای تعیین قیمت پایه در نظر گرفته می‌شود، منهای یک عدد باشد و نه به اضافه یک عدد به عنوان پریمیوم.

به گفته این فعال بازار سرمایه، متاسفانه شرایط ما در بحث جابه‌جایی وجه معاملات دچار مشکلاتی است. اگر نفتی‌ها بتوانند شرایط را برای خریداران راحت‌تر کنند، معامله صورت می‌گیرد. وی در پایان خاطرنشان کرد: حل مشکلات موجود در مسیر تبدیل ارز‌ها آن هم در حجم بالا و نیز افزایش بانک‌ها برای انجام معامله نفت خام، عرضه بعدی نفت خام را بی‌نتیجه نخواهد گذاشت که امیدواریم با تعیین وزیر جدید نفت بتوان به این نقطه رسید.

در همین حال محمود غفاری ناظر تالار بورس کالا در این خصوص معتقد است با توجه به اینکه کارگزاران خریدار نسبت به شرایط عرضه یعنی نوع بانک و نحوه پرداخت مشکل داشته و خواهان تغییر در این شرایط هستند، نفت خام به فروش نمی‌رود.

به گفته وی، نقل و انتقال پول مشکل عدم فروش نفت خام است که قرار است در جلسه‌ امروز که بین خریداران و بورس کالا و احتمالا با حضور نماینده شرکت ملی نفت ایران برگزار، بررسی و حل شود.

وی با اشاره به اینکه وقتی شرکت ملی نفت ایران شرایط را تغییر نمی‌دهد مشتری نیز اقدام به خرید نمی‌کند، گفت: روز چهارشنبه هفته آینده دوباره نفت خام سنگین صادراتی عرضه می‌شود.