عدم معامله نفت‌خام برای سومین‌بار

گروه بورس کالا- کتایون دارابی: معاملات رینگ پتروشیمی ‌در گروه شیمیایی‌ها برخلاف محصولات پلیمری روز گذشته در جوی آرام و به دور از تشنج برگزار شد. در این روز بورس‌های جهانی مثبت بود و سخنرانی اوباما توانست اندکی بحران موجود در آمریکا را کاهش دهد. اگر چه بیشتر بازارهای جهانی در انتظار افزایش نرخ بهره در آمریکا بودند، اما نرخ بهره همچنان ثابت ماند و تغییری نکرد و به این ترتیب سکه نیز در این روز با رشد قیمت مواجه شد، نفت هم با رشد قیمت به ۸۲ دلار رسید.

با این حال در معاملات روز گذشته بورس کالا، کارگزاران تنها برای خرید متانول ، سودکاستیک و LAB به رقابت پرداختند. متانول و سودکاستیک در این روز با سقف قیمت و در نهایت تسهیم به نسبت از سوی ناظر تالار مواجه شدند، اما LAB شاهد رقابت کارگزاران بود و سقف قیمت را تجربه نکرد.

به گفته فعالان اقتصادی، کاهش متوالی عرضه سودکاستیک طی ماه گذشته در رینگ پتروشیمی‌سبب شده تا تقاضای بازار روی هم انباشته شود و به این ترتیب در هفته‌های اخیر بیشتر خریداران برای خرید این کالا وارد بازار شوند. البته طی هفته‌های اخیر به کف رسیدن قیمت‌ها نیز دلیلی قوی بود تا بیشتر واسطه‌ها به بازار آشفته پلیمری‌ها برگردند و با افزایش خریدها در انتظار بهبود بازار باقی بمانند.

البته در این روز شایعه آزادسازی رینگ پتروشیمی‌پس از ماه رمضان نیز در بازار جریان داشت، اگر چه بسیاری از فعالان بازار و بورس به این شایعه دلخوش نیستند و می‌گویند: آزادسازی رینگ پتروشیمی ‌فقط در حد یک شایعه است و هیچ گاه عملی نخواهد شد. این در حالی است که بیشتر فعالان بازار و بورس معتقدند در حال حاضر خرید از بورس کالا با توجه به ایجاد محدودیت‌های فراوان بسیار سخت شده و بیشتر بارهای عرضه شده در بورس کالا بین خریداران با موجودی‌های پایینی پخش می‌شود و به این ترتیب خریداران کالاهای خود را با نرخ‌های متفاوتی در بازار داخلی به فروش می‌رسانند. البته آگاهان بازار می‌گویند: در حال حاضر دوباره با توجه به ایجاد اختلاف قیمت در بورس و بازار، دلالان بیشتری به رینگ پتروشیمی‌هجوم آورده‌اند و می‌خواهند محصولات پلیمری را با قیمت‌های پایین خریداری کرده و در نهایت پس از ماه رمضان با قیمت‌های خوب به فروش برسانند.

البته روز گذشته وزارت صنایع از کارگزاران خواسته است تا از این پس پروانه‌های مشتریانشان را در سایت وزارت صنایع بررسی کرده و سپس برای آنها اقدام به خرید کنند، این در حالی است که به گفته بسیاری از کارگزاران این وظیفه به عهده آنها نیست.

در حال حاضر وجود محدودیت‌های فراوان از جمله پروانه بهره‌برداری، خرید حداقل ۱۰۰۰ تنی هر کارگزاری، ایجاد کف قیمت و سقف قیمت سبب شده است تا بورس کالا کارکرد خود را از دست بدهد. به عقیده فعالان بورس و بازار این محدودیت‌ها تنها سبب شده تا بر دلالان رینگ پتروشیمی‌افزوده شده و خریداران واقعی به ۱۰ تا ۲۰ درصد نزول پیدا کنند. اگر چه فروش اعتباری محصولات پتروشیمی‌می‌تواند مصرف کنندگان زیادی را وارد بورس کالا کند، اما به رغم تلاش‌های بسیار آگاهان بازار در حال حاضر این اتفاق پس از ۴ سال از راه‌اندازی رینگ پتروشیمی، هنوز محقق نشده است. همین موضوع سبب شده تا در روزهای حساس و کنترل بورس کالا بیشتر واسطه‌ها وارد این بازار شوند و از رانت‌های گسترده آن استفاده کنند.

روز گذشته نیز عدم معامله نفت خام برای سومین بار، برای بسیاری از معامله گران قابل پیش بینی بود؛ چرا که به عقیده این گروه شرکت ملی نفت علاقه ای به شفاف‌سازی قیمت‌ها و در نهایت معامله نفت خام ندارد. این در حالی است که بیشتر کارشناسان بازار معتقدند معامله نفت خام در بورس کالا از نظر حساب‌های دولتی به صرفه و شفاف است و بسیاری از عوامل نامشخص را عیان می‌کند.