پیشبینیها از تداوم رشد مثبت بهای دارایی‌‌‌های طلایی خبر می‌دهد
بازار داغ سکه بورسی
حجم معاملات گواهی سپرده تمام‌سکه رفاه به ۲.۵برابر ماه قبل رسید؛ قیمت‌ها ۱۲درصد رشد کرد
در حالی که هر ۱۰۰گواهی سکه عرضه‌شده در بورس‌کالا معادل یک قطعه تمام‌سکه بورسی است، روز گذشته، رکورد قیمتی تازه‌‌‌ای در این بازار به ثبت رسید. بهای هر قطعه تمام‌سکه طرح جدید رفاه (پرمعامله‌‌‌ترین گواهی سپرده سکه در بورس‌کالا)، در معاملات دیروز، شنبه ۱۴مهر، با رشد حدود ۲درصدی نسبت به معاملات روز گذشته، به محدوده ۴۸میلیون و ۱۴۳هزار تومان رسید. این در حالی است که این سطح قیمتی نسبت به ابتدای ماه جاری (اول مهرماه)، رشد ۸درصدی را به ثبت رسانده است. بهای هر قطعه تمام‌سکه طرح جدید رفاه که روز گذشته در معاملات بورس‌کالای ایران عرضه شد، همچنین نسبت به متوسط قیمت آن در شهریورماه، رشد حدود ۱۱درصدی داشته است. همچنین نسبت به مدت مشابه ماه قبل (۱۴روز اول شهریورماه)، ۱۲درصد رشد داشته است.
حجم معاملات سکه بورسی نیز در دو هفته ابتدای مهرماه نسبت به مدت مشابه ماه قبل (دوهفته اول شهریورماه) به میزان محسوسی افزایش یافت. در ۱۴روز ابتدای مهرماه، تعداد معاملات گواهی تمام‌سکه طرح جدید رفاه به حدود ۸هزار معامله رسید که این میزان در دوهفته اول شهریورماه برابر با ۳هزار و۴۰۰مورد بود. این آمارها نشان‌دهنده رشد ۱۳۵درصدی (حدود ۲.۵برابری)، حجم معاملات سکه بورسی (تمام‌سکه طرح جدید رفاه)، در بورس‌کالا طی این بازه زمانی است.
سکه جذاب‌‌‌تر شد
بررسی‌‌‌های «دنیای‌اقتصاد» و همچنین اظهارات تحلیلگران بازار دارایی‌‌‌های طلایی، نشان‌دهنده جذاب‌‌‌تر شدن این بازارها (اعم از فیزیکی و بورسی)، در روزهای اخیر است.
در حالی که دست‌‌‌کم از یک‌ماه گذشته در نتیجه ثبت رکوردهای جدید قیمتی در بازار طلای جهانی و همچنین افزایش تمایل سرمایه‌گذاران به دارایی‌‌‌های طلایی به‌عنوان بازار امن برای سرمایه‌گذاری، بهای طلا و سکه در بازار داخلی نیز در مسیر صعود قرار گرفت، سکه و طلای بورسی نیز در بورس‌کالای ایران، رکوردهای جدیدی از سطح قیمت و حجم معاملات را به ثبت رساندند. افزایش ریسک‌‌‌های غیراقتصادی و اوج‌‌‌گیری آن به دنبال پاسخ نظامی ایران به اسرائیل در سه‌شنبه‌شب، دهم مهرماه، به تشدید و تسریع رشد مثبت قیمت‌ها و افزایش استقبال سرمایه‌گذاران از سکه بورسی منجر شد. روز چهارشنبه، ۱۱مهرماه، تنها به فاصله چند ساعت بعد از پاسخ نظامی ایران به اسرائیل، حجم معاملات گواهی تمام‌سکه طرح جدید رفاه، نسبت به حجم معاملات آن در روز قبل (سه‌شنبه ۱۰مهر)، به بیش از دوبرابر افزایش یافت و از ۵۹۹ معامله به ۱۰۳۳معامله رسید.
بهای گواهی تمام‌سکه طرح جدید رفاه هم در این بازه زمانی، رشد روزانه ۲درصدی را به ثبت رساند. با ادامه این رشد در معاملات روز گذشته، شنبه ۱۴مهر، بهای گواهی تمام‌سکه طرح جدید رفاه، نسبت به ابتدای مهرماه ۸درصد و نسبت به روز سه‌شنبه ۱۰مهر، حدود ۳درصد رشد کرد.
دو متغیر جهانی رشد طلا
شایان کرمی، تحلیلگر بازار طلا و سکه، در تشریح روند رشد قیمت‌ها و حجم معاملات در بازار سکه و طلا (فیزیکی و بورسی) به «دنیای‌اقتصاد» اعلام کرد: روند تغییرات قیمت در بازار دارایی‌‌‌های طلایی عمدتا ناشی از تغییرات قیمتی ارز در بازار داخل و همچنین رشد قیمت طلا در بازار جهانی است. بهای طلای جهانی در روزهای اخیر روند رشد مثبتی داشته و در چند ماه اخیر هم به‌طور مداوم سقف‌‌‌های جدیدی را ثبت کرده است؛ سقف‌‌‌هایی که هیچ‌گاه در گذشته رویت نشده بود. اولین متغیر یا اولین عامل در رشد قیمت جهانی طلا، مربوط به کاهش نرخ بهره فدرال‌رزرو آمریکا در جلسات اخیر است. افزایش نرخ بیکاری و همچنین انتشار آمارهایی مربوط به رکود اقتصادی در ایالات‌متحده آمریکا به تصمیم فدرال‌رزرو برای کاهش نرخ بهره منجر شد. این اقدام، سرمایه‌گذاران بیشتری را به سمت بازار طلا به‌عنوان بازار امن، ترغیب کرد.
کاهش نرخ بهره باعث رشد بهای همه دارایی‌‌‌ها از جمله طلا شد که طلا نسبت به سایر دارایی‌‌‌ها به دلیل امن‌‌‌تر بودن برای سرمایه‌گذاران با نوسان قیمتی بیشتری همراه شد. این در حالی است که رکود اقتصادی در سایر کشورها از جمله چین نیز به‌عنوان دیگر عامل تمایل سرمایه‌گذاران به هدایت سرمایه‌‌‌ها به سمت بازار امن، یعنی بازار طلا، شناخته می‌شود. اما تنش‌‌‌های اخیر خاورمیانه نیز این موضوع را تشدید کرد.
کرمی افزود: از سوی دیگر، در بازار داخل نیز تنش‌‌‌های سیاسی منطقه عملا موجب رشد قیمت ارز شد؛ هرچند بانک‌مرکزی در نقش رگولاتور بازار از ابتدای سال تاکنون با اعمال سیاست‌‌‌هایی موفق به کنترل نسبی تنش ارزی و ایجاد ثبات نسبی در بهای دلار شده است.
متوسط قیمت ارز از ابتدای امسال حدود ۵۷ تا ۶۰هزار تومان و در شرایطی تقریبا باثبات بوده و دلار ۶۰هزار تومانی نهایتا در برخی مقاطع به صورت موقت، رشد ۵درصدی را تجربه کرده و به سطوح ۶۱ و ۶۲هزار تومانی رسیده است. به این ترتیب در شرایط فعلی نقش تغییرات بهای طلای جهانی و تشدید ریسک‌‌‌های غیراقتصادی به مراتب پررنگ‌‌‌تر از نقش نوسان ارزی در رشد قیمت‌ها در بازار طلای داخلی و سکه است.
وی با بیان اینکه هم‌‌‌اکنون سطوح بالا و رکوردهای جدید قیمتی در بازار طلا و سکه بورسی را تحت‌تاثیر وقایع و رخدادهای اخیر شاهد هستیم، خاطرنشان کرد: در حال حاضر صندوق‌های طلا و سکه بورسی در سطوح بیشینه قیمتی خود در حال فعالیت و انجام معامله هستند. در واقع، با نگاهی به روند ورود پول به صندوق‌های طلا می‌‌‌توان گفت تقریبا هر روز از تعداد یونیت‌‌‌های این صندوق‌ها به‌واسطه ورود نقدینگی به آنها و انجام معاملات خرید کاسته شده و تشدید نگرانی‌های سیاسی و تمایل سرمایه‌گذاران به هدایت سرمایه‌‌‌ها به بازار امن، سبب رشد معاملات صندوق‌های طلا و گواهی سپرده سکه در بورس‌کالا شده است.
این در حالی است که با توجه به ثبات نسبی نرخ ارز از ابتدای سال، گروهی از سرمایه‌گذاران با توجه به برآورد روندهای پیش‌‌‌رو، از جمله شرایط تورمی و رکودی اقتصاد ایران، بالا بودن نرخ بهره و... چشم‌‌‌انداز نرخ ارز را افزایشی ارزیابی می‌کنند. همه اینها باعث شده است تا همچنان روند ورود نقدینگی به صندوق‌های طلا و سکه در بورس‌کالا مثبت باشد. کرمی عدم‌سهولت دسترسی افراد به میزان دلخواه و نامحدود ارز به‌واسطه اعمال سیاست‌‌‌های مدیریت تقاضا از سوی سیاستگذار پولی در این بازار را از دیگر دلایلی توصیف کرد که باعث تمایل بیشتر سرمایه‌گذاران برای خرید گواهی سکه و طلای بورسی در شرایط تشدید ریسک شده است.
ضمن آنکه به واسطه اعمال قوانین جدید در خصوص امکان واردات شمش طلا برای رفع تعهدات ارزی از سوی شرکت‌ها، تعداد و میزان حراج در مرکز مبادله طلا نیز افزایش یافته است؛ به‌طوری که می‌بینیم حراج مرکز مبادله به طور متوسط هفته‌‌‌ای دوبار انجام می‌شود و تاکنون نیز حدود۵۵بار حراج شمش طلا داشته‌ایم و ۱۹بار هم حراج سکه صورت گرفته است. خود این عرضه شمش طلا به بازار تصمیم خوبی بوده و باعث شده است سرمایه‌‌‌‌‌‌هایی که به قصد حفظ ارزش پول یا روی‌آوردن به دارایی امن در شرایط تشدید ریسک به این بازار وارد می‌‌‌شوند، با پوشش مناسبی از عرضه مواجه باشند و به این ترتیب، به‌رغم اینکه رشد محسوس قیمت‌ها در این بازار را شاهد بوده‌‌‌ایم و باز هم چشم‌‌‌انداز رشد بیشتر وجود دارد، اما این رشدها آنچنان هیجانی نباشد.
شرایط سیاسی؛ تعیین‌کننده روند آینده
این تحلیلگر بازار طلا، شرایط سیاسی و همچنین ریسک‌‌‌های اقتصادی منطقه را تعیین‌کننده اصلی روند پیش‌‌‌روی بازارها از جمله آینده دارایی‌‌‌های طلایی فیزیکی و بورسی اعلام کرد. به گفته وی، شرایط سیاسی می‌‌‌تواند تعیین‌کننده باشد. در شرایط تشدید تنش و وخامت اوضاع، حتی رشدهای بالاتر و شدیدتر دور از انتظار نخواهد بود.
از سوی دیگر، موضوع نرخ بهره نیز موثر است. هر چقدر نرخ بهره بیشتر بوده و در سطوح بالا باقی بماند، همچنان سرمایه‌‌‌های ترسو در بازار پول و اوراق بدهی خواهند ماند؛ اما در صورت افزایش و ادامه ریسک‌‌‌های اقتصادی و غیراقتصادی این پول‌‌‌ها امکان روانه شدن به سمت دارایی‌‌‌های امن‌‌‌تر مثل طلا را دارند. اما به صورت کلی و در وهله اول، شرایط سیاسی آینده بسیار تعیین‌کننده خواهد بود و این موضوع نه‌تنها در رفتار سرمایه‌گذاران و بازارها که در تعیین سیاست‌‌‌های اقتصادی آینده دولت نیز اثر‌گذار خواهد بود.
به‌ویژه آنکه در دوماه آینده (آذرماه)، بحث ارائه قانون بودجه به مجلس را خواهیم داشت و باید دید دولت جدید می‌‌‌خواهد چه سیاست اقتصادی (انبساطی یا انقباضی) را اتخاذ کند؟
