گروه بورس کالا- منیژه حیاتی: بازار فولاد روز گذشته در شرایطی با افزایش قیمت از سوی فروشنده‌ها مواجه شد که علت اصلی آن نوسان بازار ارز عنوان می‌شد و در عین حال زمزمه‌هایی هم از احتمال افت دوباره بازار در صورت کاهش نرخ‌های بورس چه در بخش مقاطع و چه شمش مطرح بود.

در این میان، امروز شش شرکت فولادی عرضه‌های خود را در بورس کالا انجام می‌دهند و این درحالی است که گمانه‌زنی‌هایی در خصوص کاهش دوباره قیمت شمش نیز مطرح شده است هر چند که تا روز گذشته نرخ پایه فولاد خوزستان همچنان ۱۵۰۰ تومان هفته قبل بود و تغییری نداشت، اما با این وجود به نظر بسیاری از معامله‌گران اگر ذوب آهن یا فولاد خوزستان نرخ پایه خود را کاهش دهند امکان اینکه بازار آزاد هم دوباره با افت نرخ مواجه شود زیاد است و این موضوع بیش از هر چیز واردکننده‌ها و تولیدکننده‌ها را با نگرانی زیادی مواجه کرده است، چرا که واردکننده‌ها در حال حاضر با مشکلات متعددی در حوزه تسویه حساب با سیستم بانکی داخلی و تسویه بدهی‌های قبلی خود با فروشنده‌های خارجی روبه‌رو هستند و بخش قابل توجهی از نقدینگی‌های آنها درگیر است از سوی دیگر، تولیدکننده‌‌ها هم در صورت کاهش بیشتر نرخ میلگرد در بازار با مشکل مواجه خواهند شد چرا که نرخ شمش هنوز هم در نهایت در محدوده ۱۵۰۰ تومان برای آنها تمام خواهد شد.
به گفته یکی از تجار در حال حاضر یکسری از واردکننده‌ها نتوانسته‌اند به دلیل تسویه وجوه با فروشنده‌ها، وجهی را که سال گذشته به عنوان ضمانت و در مواردی به طور 100 درصد به فروشنده پرداخت کرده بودند دریافت کنند به طوری که بخشی از منابع مالی برای تبدیل به ارز در اختیار بانک داخلی است و بخشی هم به عنوان ضمانت در اختیار فروشنده‌ها قرار دارد که این فروشنده‌ها هم بعضا تجار ایرانی هستند، اما خارج از ایران فعالیت می‌کنند.
امروز ذوب آهن اصفهان ۴ سبد تیرآهن را عرضه خواهد کرد ضمن اینکه فولاد سازان دیگر همچون نطنز، فولاد خوزستان ، فولاد کویر و جهان فولاد غرب و ذوب آهن سیرجان حدید جنوب هم میلگرد و تیرآهن‌های خود را برای عرضه در بورس اعلام کرده‌اند که پایین ترین میلگرد اعلام شده یک هزارو ۶۰۰ تومان و سایز ۱۶ تا ۱۸ سیرجان است.
کدام‌یک به نفع بازار است کاهش یا افزایش؟
نکته ای که این روزها همواره به عنوان سوال اصلی دست‌اندرکاران بازار فولاد مطرح می‌شود این است که آیا اصولا کاهش یا افزایش قیمت محصولات فولادی در بازار آزاد اثری در رونق معاملات و منطقی شدن روند بازار خواهد داشت و این موضوع در نهایت منافع تولیدکننده و مصرف‌کننده را پوشش خواهد داد یا خیر.
واقعیت این است که پاسخ روشنی در حال حاضر برای این سوال وجود ندارد و بسیاری از تجار و معامله‌‌گران نه افزایش و نه کاهش نرخ را به تنهایی به نفع بازار نمی‌دانند؛ چرا که اصولا مشکل اصلی بازار فولاد در شرایط فعلی عدم هماهنگی در عرضه و تقاضا و نبود امکان فروش کالاهای تولیدی در بازار داخل است.
ابهام در واقعی بودن قیمت‌ها
در حال حاضر به جز مساله نبود تقاضا در بازار و محدود شدن پروژه‌های عمرانی، موضوع واقعی بودن روند تعیین قیمت در بازار آزاد و به خصوص در غیاب بورس هم مطرح می‌شود. به خصوص در یک هفته اخیر به دنبال عدم عرضه میلگرد ذوب‌آهن در بورس در فرآیند کشف قیمت‌ها در بازار آزاد خلل زیادی ایجاد شد به طوری که از یک سو سقوط قیمت‌ها موجب نارضایتی تولیدکننده‌ها و واردکننده‌ها شده و از سوی دیگر خریداران اندکی هم که در بازار حضور دارند از آینده بازار و روند احتمالی آن دچار سردرگمی شده‌اند.
به گفته معامله‌گران در حال حاضر قیمت‌هایی که از سوی فروشنده‌ها مطرح می‌شود پایه و اصول منطقی ندارد و اصولا چه زمانی که کاهش نرخ مطرح است و چه زمانی که قیمت‌ها افزایش پیدا می‌کند، فولادسازان تنها بر اساس نگاه کردن به قیمت‌های یکدیگر و دنباله روی از هم قیمت‌های خود را تعیین می‌کنند حال آنکه واقعیت این است که در تعیین نرخ محصول هر شرکتی، نوع و کیفیت مواد اولیه، روش تولید، هزینه‌های جاری و در نهایت کیفیت محصول نهایی هم تعیین‌کننده است، اما در حال حاضر تولیدکننده‌ها روزانه تنها بر اساس نوسان نرخ ارز و تقلید از یکدیگر بدون اینکه منطقی در پشت این قیمت‌ها باشد اعلام قیمت می‌کنند.
به گفته یکی از دست‌اندرکاران بازار فولاد این شرایط که دیروز هم در معاملات بازار رخ داد باعث شد تا نوسان بازار تنها بر اساس تعیین قیمت‌های احساسی و بدون منطق انجام شود و این شرایط در حالی به وجود آمده که از سوی دیگر بورس هم در این مدت در روند قیمت‌گذاری دچار تاخیر و تعلل شده است.
به نظر وی اگرچه تولیدکنندگان فولاد از طریق انجمن تولید فولاد می‌توانند به راحتی شرایط و اصولی را برای کشف منطقی قیمت فراهم کنند، اما در این میان بورس بهترین روش برای رسیدن به نقطه‌ای بود که می‌توانست تعیین قیمت‌ها در بازار را نه بر اساس سلیقه، بلکه بر اساس منطق تولید بر عهده بگیرد که متاسفانه با وجود بخشنامه رسمی در خصوص لزوم عرضه محصولات فولادسازان خصوصی در بورس و در ازای دریافت شمش، همه تولیدکننده‌ها حضور پررنگ و قوی در بورس کالا ندارند و همچنان سهم اصلی عرضه‌های بورس در اختیار دو فولاد ساز بزرگ است.

جزئیات تعلیق و اخطار ۳۵ تولیدکننده پتروشیمی و فولادی
گروه بورس کالا- معاون عملیات و نظارت بورس کالای ایران جزئیات تعلیق و اخطار 35 تولیدکننده پتروشیمی و فولادی را اعلام کرد. مهرزاد نامداری در تشریح جزئیات این تصمیم افزود: 17 واحد تولیدی پتروشیمی و فولادی که کمتر از 10 درصد تعهدات عرضه خود را در بورس کالا ایفا کرده‌اند، ضمن تعلیق پذیرش، به صورت موقت از بورس اخراج شدند که این موضوع به آنها اعلام شده است و باید به سرعت نسبت به رفع مغایرت‌های موجود اقدام کنند و پس از رفع مغایرت، امکان عرضه محصولات آنها در بورس کالا دوباره فراهم خواهد شد. معاون عملیات شرکت بورس کالا همچنین گفت: برای 18 واحد تولیدی پتروشیمی و فولادی که کمتر از20 درصد تعهدات عرضه خود را در بورس کالا ایفا کرده‌اند، اخطار کتبی صادر و فرصت یکماهه تعیین شده است، بنابراین این شرکت‌ها باید حداکثر تا پایان آذر وضعیت عرضه خود را مطابق با تعهدات اصلاح کنند. به گفته نامداری، براساس مصوبات قانونی، کلیه واحدهای پتروشیمی و فولادی ملزم به عرضه محصولات خود در بورس کالا هستند؛ لذا در بررسی‌های دوره‌ای ( 3 ماهه و 6 ماهه) عملکرد عرضه این واحدها در قیاس با تولید و تعهدات عرضه ارائه شده به بورس، مورد بررسی و تحلیل قرار می‌گیرد.