آیا روند نزولی قیمت‌ها ادامه می‌یابد؟
پدرام ایزدی*
در حال حاضر بیشتر بازارهای کالایی در سطح جهان، به دلیل عدم گرایش بازار به خرید و نبود اطمینان به تغییر قیمت‌ها، در‌هاله‌ای از ابهام به سر می‌برند.
احساس خطر موضوعی است که میان کارشناسان و فعالان نقل محفل شده و از سوی دیگر بدتر شدن بحران اروپا و نبود مسیری روشن و شفاف، معنایی جز تداوم این ابهام و سردرگمی‌ ندارد.

افزون بر افت و خیز عملکرد معامله گران در بازار و مشکلات مالی منطقه یورو، اقتصاد چین موضوع دیگری است که در حال حاضر نشانه‌هایی از رکود را از خود آشکار ساخته است. بنابراین، احساس خطر، ابهام در مولفه‌های خرد اقتصاد و قوی‌تر شدن دلار معجونی است که فشار نزولی آن گریبانگیر بازارهای کالایی، به ویژه بازار فولاد شده است.
از سوی دیگر عواملی همچون کاهش سطح تقاضا، عوامل فصلی، ریزش باران‌های موسمی‌ومشکلات حمل و نقل نیز از دیگر مسائلی است که روند قیمت محصولات فولادی را در روزها و ماه‌های آتی تحت فشار قرار داده و انتظار نزولی بودن آن بدون شک قطعی است.
نگاهی به بازار فولاد خام
در اردیبهشت ماه سال‌جاری، عرضه‌کنندگان شمش در بازارهای جهانی فولاد، نتوانستند آن طور که باید قیمت‌ها را برای کالاهایی که زمان تحویل آنها خرداد است حفظ کنند، چرا که در خاورمیانه و ترکیه قیمت بیشتر کالاها با افت یک باره همراه شد.
علاوه بر این انتظار نمی‌رود تقاضا در بازار شمش دریای سیاه تا اوایل تیرماه، زمانی که محصولات پیش خرید شده که بعد از ماه مبارک رمضان تحویل مشتریان می‌شود، افزایش یابد؛ هر چند به نظر می‌رسد رشد آرام نرخ محصولات تا اواخر تیرماه در این منطقه ادامه داشته باشد.
به تناسب این تحولات، پیش‌بینی می‌شود از اوایل مرداد ماه قیمت‌ها همزمان با کاهش پروژه‌های عمرانی در کشورهای مسلمان نشین و کشورهای جنوب شرقی آسیا روند نزولی را در پیش گیرند.
پیش‌بینی قیمت شمش حوزه روسیه
پیش‌بینی بهای فولاد خام روسیه نشان می‌دهد در نیمه دوم این ماه، بهای محموله‌های شمش این کالا از بنادر دریای سیاه ثابت بماند. از این‌رو چنانچه حجم خرید از جانب خاورمیانه و آفریقای شمالی و ارسال کالای خریداری شده بعد از ماه مبارک رمضان افزایش یابد و همچنین بهای قراضه فولادی افزایش فصلی را تجربه کند، بهای شمش در خرداد ماه شروع به بالا رفتن خواهد کرد.
از سوی دیگر پیش‌بینی می‌شود تا اواخر تیرماه، نرخ‌ها ثابت و یکنواخت بماند. به نظر می‌رسد پس از این دوره در کشورهای مسلمان نشین با توجه به شروع ماه رمضان و در کشورهای جنوب شرقی آسیا به دلیل فصل ریزش باران‌های موسمی، قیمت‌ها به سمت پایین چرخش کنند که با در نظر گرفتن این شرایط شاخص متوسط قیمت در تیرماه با سطوح قیمتی خرداد یکسان خواهد شد.
برای مرداد ماه نیز پیش‌بینی می‌شود با توجه به افزایش میزان خرید تجار به امید فروش به بازیافت کنندگان نورد، پیش از شروع فصل ساخت‌و‌ساز در خاورمیانه و خاور دور، قیمت شمش نیز شروع به بالارفتن می‌کند.
در ماهی که گذشت، کاهش بهای قراضه فولادی در ترکیه، سطح تقاضای پایین شمش در خاورمیانه و آفریقای شمالی، رکود حاکم بر بازار ایران و تا حدودی کاهش سطح تقاضای مواد حوزه روسیه در جنوب شرقی آسیا از عواملی بودند که بهای شمش حوزه روسیه در بازارهای صادراتی را نزولی کردند. در نتیجه، بهای معاملات انجام شده به سطوح هر تن ۵۹۰ تا ۵۹۵ دلار (فوب دریای سیاه) رسید.
با این وجود و با توجه به این موضوع که تاثیر تمامی‌عوامل ذکر شده بر قیمت‌ها ادامه‌دار خواهد بود، این امکان نیز وجود دارد که معاملات تا اواسط خرداد در سطوح هر تن 580 تا 585 دلار (فوب دریای سیاه) ثبت شوند.
پیش‌بینی می‌شود از اوایل تیرماه متقاضیان از خاورمیانه و آفریقای شمالی پیش از شروع ماه مبارک رمضان فعالیت‌های تجاری خود را افزایش دهند و در این میان، ایران با انگیزه بیشتری جهت خرید شمش از بنادر دریای سیاه وارد بازار می‌شود.
بنابر پیش‌بینی‌های انجام شده به نظر می‌رسد تا اواخر خردادماه، روند نزولی را شاهد باشیم، اما از اوایل تیر، انگیزه خرید از سوی خاورمیانه و آفریقای شمالی با توجه به میزان تولید در تیرماه وارد دوره بهتری خواهد شد و محموله‌های خریداری شده بعد از اتمام مناسک مذهبی تحویل مشتریان شود. با در نظر گرفتن عرضه محدود شمش در منطقه دریای خزر و همچنین امکان انتقال این مواد از کانال وولگادون، خریداران ایرانی بیشتر ترجیح می‌دهند که خرید خود را از بنادر دریای سیاه انجام دهند. احتمال می‌رود سطح تقاضا در عربستان سعودی که در آینده‌ای نه چندان دور اجرای پروژه‌های عمرانی خود را آغاز خواهد کرد، یکنواخت باقی بماند. همچنین پیش‌بینی می‌شود که هر دو بازار صادراتی و داخلی محصولات طویل در ترکیه در این دوره زمانی تا حدودی نسبت به قبل قوی‌تر شوند. اگرچه پیش‌بینی می‌شود که سطح تقاضای چندانی از سوی کشورهای جنوب شرقی آسیا وارد بازار شمش حوزه روسیه نشود، چراکه شروع ریزش باران‌های موسمی‌در دوره خرداد تا مرداد در این منطقه، روند تمامی ‌پروژه‌های عمرانی را وارد مرحله تعلیق خواهد کرد.
تاثیر بازار قراضه بر روند قیمت شمش منطقه
پیش‌بینی‌ها حاکی از آن است که از اوایل تیرماه، بهای قراضه فولادی در بازارهای وارداتی ترکیه آرام آرام وارد مرحله صعود خواهد شد.
طبق بررسی‌های انجام گرفته، در این مدت تولیدکنندگان محصولات طویل در ترکیه وارد بازارهای خرید قراضه می‌شوند و به دنبال آن، این فرصت را در اختیار عرضه‌کنندگان خواهند گذاشت تا جای پای خود را در بازار محکم‌تر کنند؛ ضمن اینکه انتظار می‌رود از اوایل ماه آینده، بهای قراضه فولادی در بازارهای اوکراین و روسیه افزایش یابد.
البته در عین حال پیش‌بینی می‌شود در خردادماه با کمبود چشمگیر قراضه فولادی مواجه شویم که این امر را می‌توان به کاهش فصلی جمع‌آوری قراضه و آغاز انبار کردن زمستانی کالا از سوی عرضه کنندگان نسبت داد. به علاوه، با توجه به رشد ظرفیت بهره وری در نیروگاه‌های تازه تاسیس، میزان مصرف قراضه در اوکراین با افزایش همراه خواهد شد.
پیش‌بینی می‌شود تا اواخر خرداد ماه بهای شمش در بنادر دریای سیاه از سطح ۵۹۰ تا ۶۰۰ دلار (فوب) بالاتر برود، اما از آن زمان به بعد بهای این ماده خیزش خود را آغاز خواهد کرد و به حدود هر تن ۶۱۵ دلار (فوب) خواهد رسید.
عرضه زیاد قراضه در بنادر دریای سیاه هم که از سطح ضعیف تقاضا در خاور دور ناشی می‌شود برای افزایش هر چه بیشتر بهای قراضه مانعی خواهد شد.
کاهش میزان تولید در تابستان
در بخش محصولات تخت، رکودی که در فروردین ماه وارد بازار جهانی شد همچنان ادامه دارد. از سویی با توجه به عرضه‌ای که در حال حاضر بیش از حد و فراتر از توان بازار در مورد ورق گرم در جریان است پیش‌بینی می‌شود تولیدکنندگان در چین میزان تولید خود را به منظور تثبیت قیمت‌ها کاهش دهند.
با در نظر گرفتن عوامل فصلی و همچنین حجم ناچیز خرید از جانب تاجران که بیشتر ترجیح می‌دهند با استناد به سطح ضعیف تقاضای نهایی در بازار، سطح موجودی انبارها را پایین بیاورند، قیمت‌ها در دو ماه آتی به سقوط خود ادامه خواهد داد و در پایین ترین سطح ممکن قرار خواهد گرفت.
پیش‌بینی بازار مواد اولیه
با توجه به افت تولید در چین که نتیجه آن وجود کالای کافی در انبار کارخانه‌های فولاد و تاجران است پیش‌بینی می‌شود تا اواسط تیرماه میزان مصرف سنگ آهن کاهش داشته باشد. اما از اواسط خرداد و همزمان با بالا رفتن هزینه تولید در معادن استرالیا و همچنین به دنبال کاهش فصلی در میزان عرضه این ماده از سوی هند، پیش‌بینی می‌شود بهای فروش نقدی در مدت زمانی کوتاه افزایشی شود.
البته با توجه به روند نزولی حاکم بر بازار، چنین رشدی تاثیر زیادی بر بازار نخواهد گذاشت و بازار محصولات فولادی همچنان با روند کاهشی ادامه خواهد یافت.
در مورد قراضه نیز پیش‌بینی می‌شود با بدتر شدن وضعیت محصولات نهایی در بازارهای ترکیه و اروپا، سطح تقاضا و بهای این کالا کاهش خواهد یافت. از اواسط خرداد نیز انتظار می‌رود بهای قراضه در پی خیزش سطح تقاضا در بخش محصولات نهایی پیش از شروع ماه رمضان تنظیم شود.
تحلیل‌هایی که در مورد بازار زغال کک‌سازی وجود دارد نیز نشان می‌دهد، افزایش مبلغ قراردادها از سوی شرکت بی ام ای، بهای فروش نقدی این ماده را در دوره کوتاهی در نقاط بالا قرار خواهد داد.
این در حالی است که سطح ضعیف تقاضا در بزرگ‌ترین کشورهای واردکننده این ماده، شدت این افزایش قیمت را متعادل خواهد کرد.
با توجه به مطالبی که بیان شد، مرکز مطالعات فولاد خاورمیانه (MESD) پیش‌بینی می‌کند بهای شمش حوزه روسیه از اواخر خرداد روند صعودی را تجربه نکند، اما از اواسط تیرماه همزمان با پیش‌بینی رشد سطح تقاضای تولید تیرماه از سوی خاورمیانه و آفریقای شمالی بهای این محصول افزایش یابد.
از سوی دیگر، فعالیت خرید تا اواخر تیرماه در بازار این محصول ادامه خواهد یافت و از قیمت‌ها حمایت خواهد کرد.
همچنین در روزهای نخستین و پایانی مرداد ماه به‌دلیل راکد ماندن بازار در کشورهای اسلامی ‌و افت فصلی در پروژه‌های عمرانی در جنوب شرقی آسیا و به‌تبع کاهش تقاضای پروژه‌ای در منطقه، انتظار می‌رود قیمت‌ها با کاهش پلکانی همراه شوند.
*تحلیلگر بازار فولاد در مرکز مطالعات فولاد خاورمیانه
www.steeldynamic.ir