کاهش انتظارات تورمی در ابزارهای مالی سکه بورس کالا ادامه یافت
ابزارهای طلایی در بدبینی محرز
اینکه به‌رغم مقاومت سکه بازار آزاد نسبت به کاهش قیمت در هفته گذشته، ابزارهای طلایی بورس کالا با شیبی ملایم افت قیمت را در پیش گرفته‌‌‌اند، به افزایش فاصله بهای پایانی معاملات اوراق بهادار مبتنی بر سکه طلا در دو بازار گواهی سپرده و صندوق‌های طلا با قیمت‌های واقعی سکه فیزیکی منجر شده است که ذهنیت غالب اهالی بازار ابزارها را کاهشی ترسیم می‌کند.
معامله صندوق‌های طلا با انتظارات منفی
واحدهای 5 صندوق طلای قابل معامله در بورس کالای ایران در حالی هفته گذشته مورد دادوستد قرار گرفتند که در تمام روزهای معاملاتی با نرخی کمتر از بهای ابطال خود معامله شدند و به‌تدریج تا روز معاملاتی چهارشنبه 31 شهریورماه، از فاصله این دو نرخ کاسته شد. به عبارت دقیق‌‌‌تر، معامله‌‌‌گران بازار صندوق‌های طلایی بورس کالا روز چهارشنبه به طور متوسط، 83/ 0درصد، واحدهای هر 5 صندوق طلا را پایین‌‌‌تر از قیمت NAV ابطال آنها معامله کردند که به‌وضوح تقویت ذهنیت منفی و کاهش نرخ را در بین غالب اهالی این بازار ترسیم می‌کند. هنوز هم سیگنال‌‌‌های رسمی، از سوی متغیرهای اثرگذار بر این بازار به گوش نمی‌رسد، اما شواهد این احتمال را در بر دارد که معامله‌‌‌گران انتظار تغییر جریان بازار را در سر می‌‌‌پرورانند. این مطلب را باید در کنار نوسان‌‌‌های محدود بهای دلار در بازار آزاد ارز مورد بررسی قرار داد. اینکه برای مدتی است نرخ ارز تغییر شدیدی را تجربه نمی‌‌‌کند، شاید مهم‌ترین دلیلی است که موجب برجسته شدن انتظارات منفی در بازار صندوق‌های طلایی بورس کالا شده است؛ به این معنی که اسکناس آمریکایی هنوز هم در سطوح مقاومتی خود، کانال 27هزار تومانی را حفظ کرده است. در شرایطی که بازگشت پای میز مذاکره به‌رغم بسیاری از خوش‌بینی‌‌‌ها هنوز هم در هاله‌‌‌ای از ابهام قرار دارد و سیگنالی امیدوارکننده از بازار ارز مخابره نمی‌شود، درجا زدن بهای آزاد ارز در نرخ‌های فعلی می‌تواند ترس اهالی بازار از تغییر یکباره قیمت‌ها را تداعی کند.
طبق برآوردهای «دنیای‌اقتصاد»، هنوز تحرکات قدرتمندی از سوی معامله‌‌‌گران بزرگ بازار ابزارهای طلایی بورس کالا دیده نمی‌شود و نوسان‌‌‌های محدود مثبت در دادوستدهای این بازار طی هفته گذشته می‌تواند ناشی از نوسان‌گیری معامله‌‌‌گران خرد باشد که سعی دارند از تکانه‌‌‌های اندک قیمتی کسب سود کنند. به این ترتیب آنچه در آینه بازار صندوق‌های طلایی به چشم می‌‌‌خورد، تداوم ذهنیت افت نرخ در بین اهالی بازار است که البته ثبات چندانی ندارد؛ چرا که به‌شدت نسبت به شرایط بازار و متغیرهای سیاسی و اقتصادی حساس است و واکنش سریع و شدید اهالی این بازار، می‌تواند همچون عاملی شکننده موج تغییر فاز در این بازار را ایجاد کند.
سیگنال افزایشی به فلز زرد
دیگر متغیر مهم در این بازار، بهای اونس جهانی طلاست که در حال حاضر نوسان رفت و برگشتی محدودی را در سطوح حداقلی نرخ تجربه می‌کند. روز گذشته، در لحظه تنظیم این گزارش، هر اونس طلا با قیمت 1753 دلار در بازارهای جهانی معامله شد که کمتر از یک‌درصد رشد نرخ روزانه را به ثبت رساند. سیگنال منفی چین به سرمایه‌گذاران اوراق قرضه یکی از مهم‌ترین دلایلی است که سبب تحرکات مثبت قیمت طلا شده است.
در تازه‌‌‌ترین خبرهای منتشرشده، فدرال‌رزرو در جلسه اخیر خود پیش‌بینی نرخ رشد سال 2021 را کاهش داده و چشم‌‌‌انداز شاخص تورم را افزایشی می‌‌‌داند. از این رو می‌توان انتظار تحرکات زیرپوستی صعود نرخ طلا را محتمل دانست. البته طبق تغییرات اخیر بهای اونس طلا در معاملات جهانی، جایگاه این فلز گرانبها در بین متقاضیان نسبت به گذشته تضعیف شده است. آمارها نشان می‌دهد، طلای جهانی طی سال گذشته نزدیک به 6درصد افت قیمت را تجربه کرد. با این حال می‌توان در شرایط فعلی احتمال رشد مقطعی قیمت طلا را محتمل دانست؛ چرا که علاوه بر سیاست‌‌‌های فدرال‌رزرو، افت مقطعی شاخص دلار آمریکا در بازارهای جهانی امکان حمایت محدود از رشد بهای طلا را فراهم کرده است. بنابراین با توجه به افت اخیر بهای اونس جهانی طلا به کف 1750 دلاری، بازگشت آن به نرخ‌های صعودی دور از ذهن نخواهد بود.
واگرایی بهای گواهی سکه از بازار آزاد
فاصله 5/ 2درصدی بهای اوراق سپرده سکه طلا در بورس کالا نسبت به قیمت بازار آزاد، تداعی‌کننده واگرایی این دو بازار نسبت به یکدیگر است؛ چرا که به‌رغم نوسان افزایشی قیمت سکه در بازار فیزیکی، معامله‌‌‌گران گواهی سکه سعی کردند طی هفته گذشته، قیمت پایانی معاملات خود را کاهش دهند، تا جایی که در آخرین روز معاملاتی این بازار در هفته گذشته، فاصله قیمتی دو بازار گواهی و سکه فیزیکی به منفی 5/ 2درصد رسید. این در حالی است که بهای سکه تمام‌بهار آزادی در بازار آزاد در برابر افت قیمت مقاومت کرده و حتی در پایان هفته در برخی از ساعات از کانال 12میلیون تومان نیز عبور کرد. شواهد نشان می‌دهد که انتظارات در این دو بازار مسیری متفاوت را می‌‌‌پیماید و به مرور زمان اختلاف بیشتری را از خود نشان می‌دهد. این مطلب به معنی ایجاد واگرایی، در دو بازار بسیار شبیه به یکدیگر است. تجربه نشان داده است که این قبیل واگرایی‌‌‌ها تاکنون برای بازارها چندان خوش‌‌‌یمن نبوده‌اند؛ مگر اینکه یکی از بازارها از دیگری تبعیت کند که اخیرا محقق نشده و شاید در روزهای آینده جریان جدیدی را شاهد باشیم که البته از احتمال کمی برخوردار است.
از آنجا که بخش عمده دارایی پایه صندوق‌های طلایی بورس کالا مبتنی بر گواهی سپرده سکه است، قیمت ابطال واحدهای صندوق طلا با نوسان بهای گواهی سکه بورس کالا تعدیل می‌شود. اینکه اوراق سپرده سکه به میزان 5/ 2درصد کمتر از نرخ‌های بنیادین خود معامله می‌شود، می‌تواند برآوردها از انتظارات به دست آمده از بازار صندوق‌های طلایی را افزایش دهد؛ چرا که با لحاظ کردن ذهنیت منفی معامله‌‌‌گران گواهی سپرده، مجموع انتظارات تورمی به دست آمده از معاملات ابزارهای طلایی بورس کالا به منفی 34/ 3درصد می‌رسد که بار دیگر مهر تاییدی بر واگرایی این دو بازار مالی از نرخ‌های واقعی بازار آزاد است. اگر بخواهیم بر مبنای فاصله دو نرخ حیاتی معاملات صندوق‌های طلا، به پیش‌بینی بهای انتظاری دلار در بازار آزاد بپردازیم، همچنان کانال 27هزار تومانی حفظ خواهد شد، اما اگر دو بازار گواهی و صندوق را کنار هم وارد معادلات کنیم، نرخ انتظارات تورمی با شیبی بیشتر کاهش خواهد یافت و بهای انتظاری دلار را در بین معامله‌‌‌گران ابزارهای طلایی کمتر از این نرخ نشان می‌دهد، به طوری که فرضیه عقبگرد بهای دلار به کانال 26هزار تومان را مطرح می‌کند. در هر حال، رفتار معامله‌‌‌گران و داد و ستد آنها نشان می‌دهد که خریداران و فروشندگان ابزارهای مالی مبتنی بر سکه طلا گویی افت نرخ ارز یا کاهش بهای جهانی طلا را در نظر گرفته باشند که تجربه نشان داده تاکنون اثرگذاری اصلی بر انتظارات تورمی از مسیر بهای ارز بوده است. به عبارت ساده‌‌‌تر، معامله‌‌‌گران ابزارهای مالی طلایی دلار را کمتر از 27هزار تومان قیمت‌گذاری کرده‌‌‌اند و استمرار این ذهنیت دیر یا زود اثر خود را در بازار ارز بر جای می‌‌‌گذارد؛ مگر اینکه معامله‌‌‌گران مالی این بازار تغییر نظر داده و رشد قیمت‌ها را بپذیرند که چندان مورد انتظار نیست.
از آنجا که بلاتکلیفی‌‌‌های مربوط به ازسرگیری مذاکرات برجام و شایعات منفی اخیر می‌تواند سیگنالی منفی برای بازارهای موازی ارز و سکه به شمار برود، معاملات ابزارهای طلایی در هفته جاری می‌تواند در مسیری متفاوت از گذشته باشد که در نتیجه واگرایی نسبت به نرخ‌های بنیادین چهره جدیدی از دو بازار صندوق‌های طلا و گواهی سکه در بورس کالا را ترسیم کند.
