ذهنیت‌ها در بازار ابزارهای مالی- طلایی بورس کالا منفی شد
چرخش شکننده انتظارات به منطقه قرمز
اخبار منتشرشده اخیر به دنبال سفر غیرمنتظره مدیرکل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی به ایران، جهت انتظارات در بازار ارز را تغییر داد، اما هنوز هم برخی از فعالان در انتظار تشکیل جلسه شورای حکام هستند که شایعات اخیر مبنی بر صدور بیانیه علیه ایران را تعیین تکلیف کند. در صورت بی‌اعتبار بودن این شایعات عقبگرد دلار به کانال ۲۶ هزار تومانی می‌تواند محتمل باشد. بنابراین طبق مجموعه سیگنال‌هایی که به ابزارهای طلایی مخابره می‌شود، هنوز نمی‌توان مسیر مشخصی را برای بازار ترسیم کرد. شواهد نشان می‌دهد که روند قیمتی ابزارهای مالی-طلایی بورس کالا به‌رغم منفی شدن انتظارات هنوز مشخص نیست و لازم است انتشار خبرهای قطعی‌تر به روزهای آینده موکول شود.
ردپای ترس از ریزش قیمت‌ها
با فروکش کردن رشد بهای ارز در بازار آزاد، معاملات صندوق‌های طلایی بورس کالا نیز با چرخش به سمت انتظارات منفی، افت قیمتی داشت. در جریان معاملات روز گذشته این بازار اکثر واحدهای ۵ صندوق طلای قابل معامله در بورس کالا با نرخی پایین‌تر از قیمت ابطال خود معامله شدند و اختلاف دو داده حیاتی این بازار یعنی قیمت پایانی معامله و NAV ابطال صندوق‌ها به منفی ۳۴/ ۰درصد رسید. این در حالی بود که در روز معاملاتی ماقبل، یعنی ۲۳ شهریورماه، این انتظارات به گونه‌ای تعدیل شد که معامله‌گران سعی کردند، نزدیک به نرخ ابطال هر واحد صندوق طلا به معامله بپردازند و اختلاف این دو نرخ را به صفر متمایل کنند. اما در روز معاملاتی بعد، یعنی ۲۴ شهریور با درجا زدن بهای دلار آزاد و ماندن در کانال ۲۷ هزار تومانی این اسکناس آمریکایی، شاهد چرخش ذهنیت غالب معامله‌گران بازار ابزارهای مالی-طلایی بورس کالا به سمت انتظارات منفی هستیم. البته دوام این تغییر فاز کاملا وابسته به اخباری است که از سوی سایر بازارهای موازی، نظیر ارز و سکه مخابره می‌شود و نمی‌توان چندان با صراحت تداوم حضور در محدوده منفی را جدی دانست.
نرخ گواهی سکه پایین‌تر از بازار فیزیکی
روز گذشته، بازار گواهی سپرده سکه طلا در بورس کالا در حالی به معاملات خود ادامه داد که به‌رغم خنثی بودن تحرکات قیمتی در بازار ارز و طلا، این اوراق با نوسان منفی قیمتی دادوستد شدند، تا جایی که متوسط بهای ۵ نماد فعال اوراق سپرده سکه طلا نسبت به سکه فیزیکی به میزان ۱۲/ ۱درصد پایین‌تر بود. اینکه این ابزار مالی با نرخی کمتر از قیمت واقعی خود دادوستد می‌شود، ترسی توام با نگرانی از آینده قیمتی طلا و ارز را نشان می‌دهد؛ چرا که غالب اهالی این بازار سعی دارند قیمت معاملات خود را در محدوده‌ای کمتر از نرخ‌های بنیادین حفظ کنند. از این رو به نظر می‌رسد، انتظارات تورمی روند نزولی به خود گرفته است؛ چرا که پیش از این، عرف معاملات این بازار به گونه‌ای بود که بالا بودن یک تا دو درصدی نرخ گواهی از بازار آزاد سکه، بدیهی بود و قرارگرفتن در این فاصله به نوعی نقطه بهینه قیمت‌گذاری اوراق سپرده سکه و تخلیه حباب قیمتی آن به شمار می‌رفت. اما این روزها که گام بعدی نوسان‌های ارز در بازار آزاد چندان مشخص نیست، امکان پیش‌بینی دورنمای بازارهای موازی به‌شدت کاهش داشته و محافظه‌کاری را به روند دادوستد معامله‌گران به‌وضوح تزریق کرده است. بر این اساس آنچه از داده‌های حیاتی معاملات ابزارهای مالی-طلایی بورس کالا به چشم می‌خورد، واکنشی مقطعی بوده که دوام آن تا مخابره سیگنال‌های رسمی و قابل اتکا خواهد بود. البته اثر تکانه‌های قیمتی ارز می‌تواند با واکنش لحظه‌ای اهالی این بازار تا مرز محدودیت نوسان قیمتی این اوراق (یعنی مثبت و منفی ۵ درصد) همراه شود که مبتنی بر میزان و شدت تغییر بهای آزاد ارز می‌تواند در بازه نوسان قیمتی مذکور، نرخ گواهی سپرده سکه طلا را تعیین کند.
طبق بررسی‌های «دنیای‌اقتصاد» از معاملات گواهی سپرده سکه طلا به‌عنوان عمده دارایی پایه صندوق‌های طلایی بورس کالا، این اوراق مدتی است که با قیمتی پایین‌تر از نرخ سکه فیزیکی در بازار آزاد معامله می‌شوند. حجم این معاملات از ورود و خروج عظیم سرمایه به این بازار حکایت ندارد و مدت‌هاست که صف خرید یا فروش برای گواهی سپرده سکه طلا دیده نشده، اما بازیگران این بازار محافظه‌کارتر شده‌اند و سعی دارند نرخ‌ها را در سطوح پایین حفظ کنند تا در زمان نوسان شدید قیمت متحمل زیان کمتری شوند.
تداوم نوسان قیمتی خنثی در طلای جهانی
هر اونس طلا در بازارهای جهانی طی روز گذشته در لحظه تنظیم این گزارش با قیمت ۱۸۰۱ دلار معامله شد که افت روزانه سه دلاری را به خود دید. این فلز گرانبها در معاملات هفته جاری خود اندک نوسان مثبتی را پشت سر گذاشت و ثمره افت‌وخیزهای محدود آن صعود ۷۱/ ۰درصدی قیمت بود. دادوستد طلا در ماه جاری نسبتا خنثی ارزیابی می‌شود، اما به میزان اندکی تمایل به رشد نرخ را به ثبت رساند.
در هفته گذشته، بهای هر اونس طلا با توجه به تقویت دلار، توان عبور از کانال ۱۸۳۰ دلاری را از دست داد و تا سطح ۱۷۸۷ دلار افت نرخ داشت. به نظر می‌رسد، چشم‌انداز سیاست‌های پولی فدرال‌رزرو، قیمت طلا را به‌رغم تقاضای فیزیکی بالا، تحت فشار فروش قرار داده است. از این رو انتظار بر این است که تا نشست بعدی فدرال‌رزرو آمریکا که ۲۲ سپتامبر برگزار خواهد شد، تکانه‌های قیمتی این فلز سرخ در محدوده خنثی باشد. اما برآوردها حاکی از این است که چنانچه این نشست به سیاست‌های انبساطی تمایل داشته باشد، زمینه تضعیف بیشتر دلار و در نهایت رشد قیمت طلا فراهم خواهد شد.
البته هنوز هم نگرانی‌هایی درباره پاندمی کرونا و بهبود اقتصادهای بزرگ جهان وجود دارد؛ چرا که براساس داده‌های اقتصادی منتشرشده اخیر، شاخص خرده‌فروشی و تولیدات صنعتی کشور چین به‌عنوان دومین اقتصاد بزرگ دنیا ناامیدکننده بود و نشان داد که ریکاوری این اقتصاد به‌شدت کند شده است. بنابراین نگرانی از رشد اقتصادهای دنیا جدی به نظر می‌رسد که می‌تواند زمینه‌ساز تشویق بانک‌های مرکزی به اتخاذ سیاست‌های انبساطی پولی بیشتر باشد.
