ابزارهای مالی مبتنی بر طلا در بورس کالا روند صعودی به خود گرفتند
چندگانگی ابزارهای طلایی
ذهنیت مجهول معامله‌گران ابزارهای مالی سکه طلا
رصد انتظارات تورمی در ابزارهای مالی سکه طلا در بورس کالا، در نگاه اول از متعادل شدن ذهنیت معامله‌گران این بازار خبر می‌دهد. زیرا قیمت دلار کشف شده در صندوق‌های طلا نزدیک به بهای آزاد دلار است. اما صف خرید گواهی سپرده سیگنالی متناقض این داده را مخابره کرده که به پیچیدگی رخدادها منتهی شده است. بنابراین در این تناقض نمی‌توان مسیری منطقی برای نوسان بهای ارز در کوتاه مدت رهگیری کرد. اگرچه این بازار تاکنون چراغ راهنمای نسبتا قابل قبولی برای رهگیری انتظارات در بازار ارز و سکه بوده است. گزارش‌های «دنیای‌اقتصاد» که در شهریور و مهرماه انتظارت افزایشی را در معامله این ابزارها نشان داد، در آذرماه حکایت از انتظارات نسبتا متعادلی دارد. اختلاف قیمت پایانی و NAV ابطال صندوق‌های سپرده کالایی با پشتوانه سکه طلا در نرخ‌هایی نزدیک به هم نوسان می‌کند. گویی انتظارات تورمی در این بازار تخلیه شده که با صف خرید گواهی سپرده متناقض است. به عبارت ساده‌تر از مسیر آمارهای کشف شده دورنمای بازار سکه در بین افراد، ذهنیت متعادل را مخابره می‌کند که به فرضیه تعادل بهای دلار قوت می‌بخشد.
اما واقعیت آن است که صف خرید ایجاد شده در بازار گواهی سپرده سکه نشان می‌دهد که بازار گواهی به قیمت‌های بالاتری نیاز دارد. بنابراین ناخودآگاه میل به افزیش قیمت‌ها ایجاد شده است. اما نکته جالب توجه آنکه در بازار صندوق‌های طلای بورس کالا قیمت‌های ابطال(NAV) به نرخ‌های مورد معامله بسیار نزدیک شده است و حتی انرژی خرید چندانی ندارد. این مطلب را باید یک استثنا درنظر گرفت که می‌تواند حاکی از خروج سرمایه از بازار صندوق‌های طلا و حتی ورود به بازار سهام باشد. به عبارت ساده‌تر ارتباط بین بازار گواهی سپرده سکه طلا و بازار صندوق‌های طلا همچون روال متعادل آن نیست. اگرچه رشد بهای آزاد ارز در روز گذشته انتظار افزایش نرخ در بازار صندوق‌ها را در بر داشته است. باتوجه به این موارد انتظارات موجود در بازار ابزارهای طلا به شدت چندگانه است و نمی‌تواند معیاری برای تعیین سمت و سوی بازار به شمار رود. این در حالی است که قیمت صندوق‌ها را می‌توان جذاب ارزیابی کرد. اما در نهایت ذهنیت خریداران از دورنمای بازارهاست که آینده قیمتی را ترسیم می‌کند. اتفاق این روزها را باید به‌عنوان یک استثنای قابل تحلیل برای سایر معاملات در روزهای آینده به شمار آورد که البته اثرگذاری خاص خود را برجا خواهد گذاشت. چندگانگی اخیر را باید بسیار جدی گرفت. آن هم در شرایطی که بهای ارز افزایشی شده اما اونس طلا میل به افت نرخ پیدا کرده است. به‌عنوان مثال اونس طلا در یک هفته اخیر کاهش 20/ 1 درصدی داشته و در یک ماه گذشته نزدیک به 6 درصد از ارزش خود را از دست داده است. این داده‌ها پیچیدگی رفتار و عملکرد معامله‌گران در بازار ابزارهای مالی طلایی را نشان می‌دهد و باید گفت که این چندگانگی شاید در همین بازار محدود نشده و به بازارهای مشابه نیز سرایت کند. ذات صف خرید گواهی سپرده به معنی انتظارات فزاینده رشد قیمت‌ها است که به زودی بر NAV صندوق‌ها نیز اثرگذار می‌شود. اگر دامنه نوسان 5 درصدی گواهی سپرده نبود می‌توانستیم ذهنیت بهتری از این بازار داشته باشیم. البته باید به این نکته نیز اشاره کرد که شاید برخی از معامله‌گران به هر دلیل میل بسیاری به خرید گواهی سپرده پیدا کردند که خروجی آن اثرگذاری خاص خود را در بر خواهد داشت. روزها و هفته‌های آینده زمان جذابی برای آن است که بتوان برآورد کرد که آیا عملکرد صندوق‌ها با احتساب دورنمای بهای اونس طلا و دلار منطقی‌تر است یا انتظارات معامله‌گران ارز. با توجه به انتظار کاهشی بهای اونس جهانی این ذهنیت را باید مطرح کرد که بدبینی فزاینده معامله‌گران در صندوق‌ها از خوش‌بینی سایر فعالان بازار ارز برجسته‌تر بوده است. به رغم رشد قیمت‌ها اما نزدیکی نرخ به بهای ابطال، از هم اکنون باید نیاز به احتساب یک فاز خطا در معاملات صندوق‌ها را در نظر گرفت. هفته‌های آینده زمان جذابی برای رهگیری اثرات رخدادها در روزهای اخیر به شمار می‌رود، آن هم در حالی که نوسان اونس جهانی طلا کمتر از نوسان احتمالی بهای ارز خواهد بود. درنهایت باید احتمال چندگانگی قیمت‌ها را در نظر گرفت که یک فرصت آربیتراژی جذاب برای معامله‌گران در بازارهای مختلف طلا و ارز را پدید می‌آورد.
صندوق‌های طلا و گواهی سپرده در دو مسیر متفاوت
سه روز پیاپی پیش‌نگر انتظارات تورمی در بورس کالا قرابت بالای بهای دلار در بازار آزاد و انتظارات معامله‌گران را نشان داد. اگرچه هنوز هم به میزان محدودی این انتظارات متعادل است. این به این معنی است که رفتار بازاری با رفتار معامله‌گران صندوق‌ها تطابق چندانی ندارد. البته این مطلب بر مبنای رصد انتظارات تورمی است و برای بیان پیش‌بینی دقیق‌تر بررسی‌های گسترده‌تری لازم است. واحدهای معاملاتی صندوق‌های با پشتوانه سکه طلا، ماه پایانی فصل پاییز را با عدم جذابیت سپری می‌کند که این سیگنالی اثرگذار برای پیش‌بینی معامله‌گران این بازار به شمار می‌رود. با وجود آنکه قیمت پایانی هر واحد این صندوق‌ها با بهای NAV ابطال آنها بسیار به هم نزدیک شده است، اما همچنان اعداد منفی را هم نشان می‌دهد. در حالی که معاملات گواهی‌های سپرده سکه طلا در روز گذشته با صف خرید معامله‌گران و رشد نرخ مواجه شد. براین اساس این انتظار وجود دارد که در روزهای آینده نرخ‌های ابطال صندوق‌ها، با اهرم رشد بهای گواهی سپرده افزایشی شده و وقفه معاملاتی این ابزار مالی را پوشش دهد.
بهای سکه با دو سیگنال مضاعف
بهای سکه با دو سیگنال مضاعف کاهش بهای ارز در کنار ریزش قیمت اونس طلا در بازارهای جهانی تضعیف شده بود. بازماندن بهای اونس جهانی از صعود به قیمت بالای 2 هزار دلار و نوسان آن در بهای کمتر از یک هزار و 800 دلار از دلایل افت بهای سکه در بازار آزاد است که ریزش نرخ ارز نیز بر این قیمت‌های کاهشی دامن زده و سبب افت قیمت سکه به کانال 11 میلیونی شده است. گرچه نوسان نرخ سکه تمام بهار آزادی در بازار آزاد طی هفته جاری تا حدودی محدود شده است و به‌نظر می‌رسد تمام سعی خود را می‌کند تا به این زودی نرخ‌های پایین‌تر را تجربه نکند، اما همین نرخ‌های فعلی که ظرف چند روز گذشته به کانال 10 میلیون تومانی نیز رسیدند، به وضوح انتظارات کاهشی معامله‌گران این بازار را به تصویر کشید و به نظر می‌رسد نرخ‌های بی‌سابقه 15 میلیون تومانی که در روزهای تابستان با جذابیت بالایی مورد معامله قرار می‌گرفت، با ورود به روزهای سرد سال برای فعالان بازار چندان خوشایند نبوده و جریان کاهشی در ذهنیت معامله‌گران برجسته شد.
خبرهای متناقض مربوط به افزایش آمار مبتلایان به ویروس کرونا و امیدهای کشف واکسن این بیماری، تکانه‌های قیمتی را در بازارهای جهانی طلا به دنبال داشته است. به‌طوری که در روزهای اخیر خبرهای خوش مبنی بر کشف واکسن و واکسینه شدن برخی از کشورها پیش از شروع سال میلادی جدید، سبب افت بهای اونس جهانی طلا شد، اما به محض آنکه آمارهای مبتلایان به این ویروس سیر صعودی به خود گرفت تغییر فاز خود را آغاز کرد و رشد محدودی را به ثبت رساند. اینکه پیش‌بینی‌های معامله‌گران به چه سمت و سویی حرکت کند بستگی به سیگنال‌هایی دارد که انتظارات قیمتی را به شدت تحت تاثیر قرار می‌دهد. تغییر فاز در بازار دارایی‌هایی نظیر طلا، ارز و نفت آن هم به این سرعت، بر عدم قطعیت‌های بیشتر دامن می‌زند.
