عارفه مشایخی: روز گذشته قیمت پایه محصولات پلیمری در شرایطی ازسوی شرکت ملی صنایع پتروشیمی اعلام شد که دلار محاسباتی در تعیین نرخ محصولات نسبت به دو هفته قبل با افتی ۸۸ تومانی همراه بود و با بهای ۳ هزار و ۸۰۰ تومان در قیمت‌های معاملاتی لحاظ شد. انواع گرید‌های پلیمری در مواجهه با این روند کاهشی رفتار دوگانه‌ای از خود نشان دادند و البته بیشتر در مسیر افت قرار گرفتند. تغییرات شدید بهای دلار در بازارهای جهانی و در بازار داخل در هفته‌های متوالی اخیر باعث شده قیمت‌ انواع بازارهای کالایی نیز به‌‌شدت تحت‌‌تاثیر قرار گیرد و با افت و خیزهای لحظه‌ای و البته پیاپی در این بازارها روبه‌رو‌ باشیم که بالطبع تعیین بهای مواد اولیه هم از این قاعده مستثنی نیست.

با توجه به اعلام قیمت‌ها توسط شرکت ملی پتروشیمی،‌ گریدهای مختلف pvc از جمله کالاهایی بودند که کاهشی ۵/ ۲ درصدی را تجربه کردند. با بررسی روند عملکرد این محصول به این نتیجه می‌رسیم که pvc در بازارهای جهانی بعد از مدت زمان طولانی که در اوج به‌سر می‌برد پا در مسیری نزولی گذاشت و رفته رفته کاهش یافت و حتی پس از رسیدن به خطی متعادل، باز هم کاهش را تجربه کرد و طبیعتا این موضوع بر قیمت گریدهای مختلف pvc در بازارهای داخلی تاثیر گذاشت و باعث کاهش بهای این محصولات در بازارهای داخلی هم شد. دیگر کالایی که رقم ۵/ ۲ درصد افت را در کارنامه خود ثبت کرد پلی‌اتیلن سبک فیلم‌ بود. علت کاهش بهای جهانی این کالا، کم‌شدن مصرف این محصول در فصل سرد سال است و قیمت آن در بازارهای جهانی با افت همراه بود. با توجه به اینکه قیمت‌های پایه جهانی یکی از فاکتورهای مهم در تعیین قیمت محصولات داخلی است، ضمن کاهش بهای دلار قیمت این کالاها نیز در بازار داخلی با کاهش اعلام شد.

در این بین بر خلاف گریدهایی که بهای آنها با کاهش ناچیزی همراه بود گریدهایی که جهت‌گیری مثبت داشتند رقم‌های قابل‌ملاحظه‌ای را برای رشد خود رقم زدند. SBR‌ها از جمله این کالا‌ها بودند که گرید ۱۵۰۲ این محصول با افزایشی ۱۵ درصدی مواجه بود و با ۲۸۵ تومان اختلاف، نهایتا با قیمت ۹ هزار و۲۵۰ تومان اعلام شد. گرید ۱۷۱۲ این محصول با رشدی ۵/ ۱۶ درصدی، رقم ۸ هزار و ۵۵۵ تومان را ثبت کرد. به سبب اینکه این محصول، ماده اولیه قطعات فنی و پیچیده است بهای آن بالا بوده هیچ گاه در قیمتی پایین معامله نمی‌شود. در این بین روز گذشته پلی‌استایرن‌ها از دیگر کالاهایی بودند که با رشد همراه بوده و ۳ گرید مختلف آن روندی صعودی را طی کردند. این کالاها از لحاظ فنی شرایط متفاوتی با سایر پلیمرها مخصوصا پلی‌اتیلن‌ها دارند زیرا مواد اولیه آنها و همچنین بازار مصرف متفاوتی دارند. این ویژگی باعث شده نوسان قیمت این گروه کالایی در تقارن با سایر پلیمرها قرار نداشته باشد و گویا حاشیه امنی در برخی نوسان‌های قیمتی به خود اختصاص می‌دهند. با توجه به کاهش قیمت این کالا طی هفته‌های گذشته در کنار ویژگی‌های فنی و برخی رخدادها در تامین و قیمت مواد اولیه این صنعت شاهد افزایش قیمت محسوس این کالا در بازارهای جهانی بوده که به افزایش قیمت این کالا در نرخ‌های پایه اعلامی از شرکت ملی پتروشیمی انجامیده است.

بازار داخلی

با بررسی رفتار و عملکرد گرید‌های مختلف محصولات پتروشیمی در بازارهای داخلی شاهدیم که این محصولات روند با ثباتی را تجربه کرده‌اند که گفته می‌شود علت چنین اتفاقی انتظار برای اعلام قیمت‌های پایه جدید است. در این بین انتشار خبر افزایش بهای خوراک گاز برای پتروشیمی‌های بالادستی موضوعی بود که روز گذشته خودنمایی کرد و به برخی نگرانی‌ها در بازار نیز دامن زد. روز گذشته معاون برنامه‌ریزی وزارت نفت، قیمت گاز طبیعی سبک و شیرین خوراک برای شرکت‌های پتروشیمی را در آذر‌ ماه امسال سه هزار و ٤٥٤ ریال اعلام کرد که گفته می‌شود بیش از ۱۲۰ تومان بالاتر از رقم ابتدای سال برای این محصول است. این در حالی است که معاونت برنامه‌ریزی وزارت نفت پیش‌تر قیمت هر متر‌مکعب استاندارد گاز طبیعی را در فروردین ‌ماه امسال ٢ هزار و ٣١٣ ریال، اردیبهشت‌ماه ٢ هزار و ٤٦٤ ریال و خردادماه ٢ هزار و ٧٠٢ ریال، تیرماه ٢ هزار و ٧٩٠ریال، مردادماه ٢ هزار و ٦٨٠ ریال، شهریورماه ٢ هزار و ٦٤٢ ریال مهرماه سه هزار و ١٠٠ ریال و آبان ماه سه هزار و ٢٦٦ ریال تعیین و اعلام کرده بود که نشان می‌دهد روند رو به رشد قیمت برای این گروه خیلی بالا است.

چشم‌انداز بازارهای جهانی

در این بین روند رو به رشد قیمت‌ها در بازارهای جهانی تا حدی ادامه دارد. قیمت آتی پلیمرها در بورس کالای دالیان چین در تاریخ ۲۰ ژانویه با افزایش روبه‌رو شد. به‌طور مشخص قیمت آتی پی‌وی‌سی دوباره به کانال ۸۰۰ دلار بازگشت و همچنین قیمت آتی پلی‌اتیلن سبک خطی برای تحویل در ماه مه با ۲۱ دلار افزایش با رقم ۱۲۶۴ دلار در هر تن بدون مالیات بر ارزش افزوده در روز جمعه ۲۰ ژانویه بسته شد. قیمت آتی پلی‌پروپیلن هم برای تحویل در ماه مه با افزایش ۱۸ دلاری در تاریخ ۲۰ ژانویه به ۱۱۱۲ دلار در هر تن بدون مالیات بر ارزش افزوده رسید. حجم معامله این کالا ۳۹۸٫۲۹۶ تن بود. با توجه به این امر چشم‌اندازی مثبت برای بهای این محصولات پیش‌بینی می‌شود و با توجه به افزایش محصولات پایه باید انتظار افزایش محصولات پتروشیمی را داشته باشیم. در این‌خصوص یک منبع آگاه درخصوص بازارهای آسیایی می‌گوید: انتظار می‌رود بازار آسیا تا ماه آینده و پس از تعطیلات سال نوی چینی با افزایش تقاضا روبه‌رو شود و شرایط تجارت بهبود یابد. درخصوص کالای pvc بررسی‌ها حاکی از آن است که در هندوستان، بازیکنان بازار پی‌وی‌سی پس از شنیدن قیمت‌گذاری شگفت‌آور فرموسای تایوانی برای ماه فوریه وارد بازار شده‌اند. این در حالی است که سطح موجودی آنها کاهش یافته و انتظار بهبود بیشتر در این بازار، خریداران را تحت‌فشار قرار داده است؛ چرا‌که آنها می‌خواهند از پرداخت قیمت‌های بالاتر در بازار پی‌وی‌سی خودداری کنند. البته باید توجه داشت که بازیکنان بازار انتظار دارند فعالیت در بازار پی‌وی‌سی هند در ماه مارس بهبود یابد. اما با این حال وضعیت بازار پی‌وی‌سی به افزایش قیمت‌ها پس از تعطیلات سال نوی چینی بستگی دارد.

عقبگرد بازار پتروشیمی با فرمان دلار