کارت زرد «بی‌موقع» مجلس به حجتی

دنیای اقتصاد: روز سه‌شنبه وزیر جهاد‌کشاورزی کشورمان با حضور در صحن علنی مجلس تلاش کرد نمایندگان تهران و ارومیه را از روند تغییرات و گرانی شکر در بازار و تعطیلی کارخانه‌های قند قانع کند اما به‌رغم توضیحات وی این نمایندگان قانع نشدند و مجلس با ۱۴۳ رأی موافق سوال نمایندگان را وارد دانست و به این ترتیب محمود حجتی نخستین کارت زرد خود را از مجلس دریافت کرد. این در حالی است که به عقیده کارشناسان، کارت زرد مجلس در شرایطی به حجتی داده شد که بازار در وضعیت نسبتا متعادل‌تری قرار گرفته که نشان می‌دهد نمایندگان موفقیت‌های دولت را در حوزه کنترل بازار نادیده گرفته‌اند.

به گزارش «دنیای اقتصاد» چندی پیش به دنبال نوسانات قیمت شکر هرج و مرج گسترده‌ای در بازار این محصول ایجاد شد که مشکلات متعددی را برای مصرف‌کنندگان و کارخانه‌ها به‌بار آورد. دست‌اندرکاران و مسوولان مربوطه در آن برهه عنوان کردند که با آغاز فصل برداشت و رسیدن شکر‌های وارداتی این محصول ارزان خواهد شد، اما این پیش‌بینی آن‌طور که باید محقق نشد و قیمت شکر در خرده‌فروشی‌ها به‌گونه‌ای رقم خورد که بسیاری از مسوولان وضعیت قیمت‌های بازار را غیرطبیعی و ناشی از دلال بازی دانستند.

حال پس از چند ماه گرانی این محصول روند صعودی قیمت آن حرکت نزولی به خود گرفته است که این امر به گفته کارشناسان از برداشت چغندرقند در داخل و تامین شدن مواد اولیه کارخانجات مربوطه نشات می‌گیرد. در این بین سوال نمایندگان از وزیر‌کشاورزی در شرایطی مطرح شد که بازار شکر در حال‌حاضر از قیمت‌های بسیار بالای خود فاصله گرفته و تقریبا وضعیت متعادلی را در پیش گرفته است. در حال‌حاضر نرخ شکر در عمده‌فروشی‌ها با نرخ مصوب دولتی نزدیک شده است، ضمن آنکه کارخانه‌ها با قیمت‌هایی کمتر از نرخ دولتی اقدام به فروش محصول می‌کنند. در این بین در ۶ ماه اخیر بخش خصوصی و بازرگانی دولتی بیش از یک میلیون و ۷۲۵ هزار تن شکر در بازار توزیع کرده است که این امر بیانگر آن است که عرضه محصول بیش از نیاز داخلی صورت گرفته است.

به تحلیل «دنیای اقتصاد» از سال ۹۳ به بعد وزارت جهاد‌کشاورزی بحث تنظیم تعرفه و مدیریت واردات و افزایش تولید را در دستور کار خود قرار داد که در نهایت براساس آمارها میزان تولید شکر در سال ۹۴ به یک میلیون و ۵۳۵ هزار تن رسید. با این حال وزیر جهاد‌کشاورزی اظهار امیدواری کرده است که تولید شکر در سال‌جاری به یک میلیون و ۶۰۰هزار تن برسد و به‌طور حتم اگر در کشور مشکل کمبود کارخانه قند رفع شود در دو یا سه سال آینده از واردات شکر بی‌نیاز خواهیم شد. در این بین عباسی‌معروفان، معاون بازرگانی دولتی نیز با بیان اینکه فروش شکر با نرخ بالاتر از ۳هزار تومان در مغازه‌های سطح شهر گران‌فروشی است، عنوان کرد: از سازمان حمایت و تعزیرات تقاضا داریم که بر بازار نظارت کافی داشته باشند تا تخلفی از سوی برخی سودجویان رخ ندهد.

وی درخصوص وضعیت عرضه شکر در ایام محرم نیز می‌گوید: با توجه به فرارسیدن ایام تاسوعا و عاشورای حسینی اقدام به عرضه ۵هزار تن شکر با نرخ مصوب دولتی با نرخ ۲ هزار و ۵۲۰تومان در ۳۱ استان کرده‌ایم که با توجه به افزایش عرضه بیش از تقاضا جای هیچ‌گونه نگرانی وجود ندارد. وزیر جهاد‌کشاورزی نیز می‌گوید: سیاست و بنای ما دفاع از تولید داخل است و اگر کارنامه و آمار تولید و واردات شکر را بررسی کنید، مشخص است تا سال ۱۳۹۲ حجم واردات شکر نسبت به تولید بیشتر بود و حدود یک میلیون و ۵۷۰ هزار تن را شامل می‌شد اما از سال ۱۳۹۳ تولید از واردات بیشتر شده است به نحوی که در سال ۱۳۹۴ فقط ۵۲۰ هزار تن واردات شکر داشته‌ایم و تولید شکر ۵/ ۲ برابر واردات شد، در نتیجه واردات سال به سال کاهش و تولید افزایش پیدا کرده است و دست وارد‌کننده‌ها از نظر حجم کوتاه شده است. بنا به گفته وزیر جهاد‌کشاورزی کسری که در بازار به‌وجود آمده است بخشی از آن تصنعی است که افرادی که در تجارت شکر بودند، اخلال کرده‌اند اما الان با اصرار ما شکر با قیمت مصوب در ستاد تنظیم بازار در بورس عرضه می‌شود و از یک هفته تا ۲۰ روز کاری شکرها تحویل می‌شود بنابراین کمبودی برای عرضه وجود ندارد.

آخرین وضعیت بازار شکر

حسن عباسی‌معروفان معاون داخلی بازرگانی دولتی درباره آخرین وضعیت بازار شکر می‌گوید: تا به امروز ۸۱۲ هزارتن شکر در بورس کالا عرضه شده است. وی با بیان اینکه عرضه شکر در بورس بیش از تقاضا است، گفت: در سه ماه اخیر فروش شکر در بورس کمتر از عرضه بوده که این امر بیانگر آن است که جوابگوی تقاضا‌کنندگان هستیم.

عباسی معروفان ادامه داد: در بورس کالا عمده‌فروشی با قیمت ۲ هزار و ۵۲۰ تومان است که با توجه به هزینه‌های بسته‌بندی، حمل‌و‌نقل و... با نرخ ۳ هزارتومان باید به مصرف‌کنندگان عرضه شود. معاون داخلی بازرگانی دولتی در پاسخ به این سوال که چرا نرخ شکر در بازار خرده‌فروشی همچنان بالا است، بیان کرد: دستگاه‌های مربوطه و سازمان حمایت از مصرف‌کنندگان و تولیدکنندگان باید نظارت کافی بر خرده‌فروشی‌های سطح شهر داشته باشند، چرا‌که نرخ‌های بالاتر از ۳ هزارتومان گران‌فروشی است. وی در ادامه در پاسخ به سوال دیگر که فروشندگان از تاخیر در تحویل شکر در بورس کالا گلایه‌مند هستند، عنوان کرد: شکر در بورس کالا به دو نوع فروش تحویل فوری و تحویل سلف (۲۰روزه) است و بعید است که تاخیر در تحویل بیش از زمان فعلی باشد. عباسی معروفان تصریح کرد: از مجموع چغندرقند و نیشکر پیش‌بینی می‌شود که یک میلیون و ۶۵۰ هزارتن شکر تولید شود، از این‌رو لازم است که ۶۰۰ هزارتن مابقی از طریق واردات تامین شود.

مدیرعامل بورس کالای ایران نیز اخیرا در نشست خبری خود در مورد عرضه شکر در بورس کالای ایران گفت: در حوزه شکر کمک به ایجاد تعادل در بازار شکر از طریق تسهیل معاملات آن در بورس شد تا شرایطی همچون تسهیل صدور کد معاملاتی برای مشتریان، تسهیل زمینه حضور بنکداران، همکاری نزدیک با عرضه‌کنندگان و پیگیری افزایش عرضه از طریق وزارت جهاد‌کشاورزی صورت بگیرد. وی اظهار کرد: اگر نگاهی به معاملات شکر در بورس کالا بیندازیم، متوجه تعادل قیمت‌ها خواهیم شد و همچنین در مقابل عرضه ۵۸۵ هزار تنی این محصول، معامله ۳۸۰ هزار تن شکر در آمار معاملات بورس کالای ایران ثبت شده است.