محمدحسین بابالو: شرایط شکننده بازار محصولات پتروشیمی به آرامی در مسیر بهبود حرکت کرده و می‌توان روزهای آینده را زمانی برای ثبات بیشتر قیمت‌ها، تقویت حجم معاملات و بهبود فرآیندهای تولید به شمار آورد هرچند که این وضعیت پیش رو به بررسی‌های بیشتری نیاز دارد.

معاملات محصولات شیمیایی در بورس کالا روز گذشته در شرایطی صورت پذیرفت که شاهد اولین عرضه‌ها پس از رشد قیمت‌های پایه بودیم. این معاملات در شرایطی رخ داد که از یکسو بازار پتانسیل جذب عرضه‌های جدید را داشته و از سوی دیگر افزایش قیمت‌ها، وضعیتی را ایجاد کرد که خرید جذابیت بیشتری پیدا کند. پایین بودن موجودی انبارها، افزایش محسوس خوش بینی‌های به آینده بازار، ترس از افزایش بیشتر قیمت‌ها به تبع نوسان قیمت‌های جهانی و بهبود آرام وضعیت نقدینگی در بازار داخلی، مواردی است که سمت و سوی معاملات شیمیایی‌ها را ترسیم کرده است. از سوی دیگر حجم معاملات و مخصوصا میزان رشد قیمت‌ها در معاملات روز گذشته نشان داد که بازار محصولات شیمیایی به نسبت بازار پلیمرها از ثبات بیشتری برخوردار است هرچند که شرایط فنی این بازار و ویژگی‌های تولیدی واحدهای مصرف‌کننده این قبیل مواد اولیه، به این ثبات نسبی دامن‌زده که به ذات خود پتانسیل جهش قیمت‌های بیشتری را نیز در بر دارند.

عدم عرضه جوش شیرین در معاملات روز گذشته، بالابودن نسبی معاملات نقدی - مچینگ و سلف - مچینگ، ثبات نسبی در معامله استایرن منومر و معامله تمامی حجم عرضه این کالا، رقابت برای خرید و افزایش قیمت اوره صنعتی، سود کاستیک، دی اتیلن‌گلایکول، منومر وینیل استات، دی‌اتانول آمین و دی اتیلن گلایکول و کم توجهی به برخی گریدهای دیگر در کنار تقویت معاملات سلف را می‌توان از ویژگی‌های معاملات روز گذشته دانست. با توجه به ویژگی‌های فنی بازار محصولات شیمیایی، از یکسو امکان انبارداری گسترده و طولانی مدت این قبیل کالاها وجود نداشته و از سوی دیگر واحدهای تولیدی به هر قیمتی مجبور خواهند بود که مواد اولیه مورد نیاز خود را تامین کنند. با توجه به این شرایط و در کنار شرایط کلی معاملات روز گذشته، می‌توان این گونه استناد کرد که هنوز روند تولید در صنایع مصرف‌کننده این قبیل محصولات آغاز نشده و این حجم خرید نیز برای تامین نیازهای موجود و مخصوصا از طریق فعالان بازار صورت پذیرفته بنابراین در روزها و هفته آینده می‌توان افزایش حجم معاملات را تجربه کرد. این شرایط در حالی بود که بازار به عرضه‌های جذاب و بیشتری نیاز دارد که در آینده به احتمال قوی محقق خواهد شد.


گام‌های عرضه‌ها از بورس به بازار

در بازار داخلی محصولات پلیمری در روز گذشته باز هم شاهد رشد قیمت‌ها بودیم تا جایی که به نسبت روز قبل از آن، بخش بزرگ‌تری از بازار با افزایش قیمت‌ها رو به رو شدند هرچند که حجم جهش قیمت‌ها کاهش یافته بود. این نکته‌ای بود که در روز گذشته به صراحت از آن یاد کردیم و در کمتر از یک روز محقق شد. با توجه به تحقق این پیش‌بینی می‌توان با صراحت بیشتری درخصوص واقعیت‌های بازار سخن گفت، زیرا شرایطی شکننده را می‌توان در دورنمای کوتاه مدت بازار پلیمرها مجسم کرد. هم‌اکنون می‌توان این گونه استناد کرد که بازار به رغم جهت‌گیری مثبت قیمتی، به سرعت در مسیر تعدیل قرار گرفته و می‌توان از هم‌اکنون منتظر بازگشت ثبات به بازار بود هرچند که ممکن است با تلاقی سیگنال‌هایی متناقض، جو شکننده پیشین آن مجددا در بازار خودنمایی کند. وضعیت فعلی را باید بسیار شکننده و حتی خطرناک ارزیابی کرد، زیرا روند معاملات و جهت‌گیری قیمت‌ها، تناقض‌های عمیقی را در ذات خود نهفته دارد.

در روزهای اخیر و به عبارت دقیق تر، از آغاز اسفندماه سال گذشته این موارد در بازار محصولات پتروشیمی محقق شده است:

- افزایش حجم معاملات در اسفندماه و ثبت یک رکورد تاریخی

- افزایش محسوس قیمت‌های پایه در هفته جاری

- ثبت حجم مطلوبی از معامله پلیمرها در بورس کالا در روزهای اخیر

- عدم تغییر وضعیت به‌صورت واقعی در بخش تولید در صنایع پایین دستی

- رشد نسبی تقاضا با اهداف مختلف

تجمیع این موارد در نگاه اول می‌تواند به افزایش موجودی انبارها در بازار داخلی منجر شده و در نگاه دوم دو روند متفاوت قیمت تمام‌شده را در بخش عرضه به بازار ارائه دهد. با توجه به جهش قیمت‌های پایه در هفته جاری، هم‌اکنون کالاهایی که در بازار به‌صورت فیزیکی عرضه می‌شود که سال گذشته خریداری شده، با قیمت‌های تمام شده پایین تری تهیه شده بنابراین می‌تواند جلوی جهش گسترده قیمت‌ها را بگیرد. این شرایط در کنار عرضه محصولاتی که در سال جاری در بورس کالا معامله شده باعث خواهد شد تا عرضه‌ها به بازار داخلی، با دو گام قیمتی مختلف صورت پذیرد یعنی عرضه‌های اولیه با قیمت‌های تمام شده پایین تر و عرضه‌های پیش رو با قیمت‌های تمام شده، بالاتر. این در حالی است که رشد قیمت‌های روزهای اخیر باعث شده تا فروش گام اول عرضه‌ها با سود مطلوبی همراه شود و با توجه به وجود عرضه، ضعف تقاضا و بالابودن موجودی انبارها، به نظر می‌رسد که از هم‌اکنون جهش قیمت پلیمرها در بازار آزاد محدود شده و بازار به‌صورتی مقطعی و البته شکننده، با ثباتی ضعیف همراه شود هر چند شرایطی جدید را باید در بازار انتظار کشید.

نکته دیگر در رفتار بازار را می‌توان در دوگانگی فعالیت خریداران جست‌وجو کرد. هم‌اکنون بخشی از خریداران از ترس رشد بیشتر قیمت‌ها، اقدام به خرید کرده هرچند که باید از توان نقدینگی بالاتر و البته نیاز بیشتری نیز برخوردار باشند. گروهی دیگر که غالبا توان ریسک پایین‌تری داشته یا تقاضای ضروری قریب‌الوقوع ندارند، بالاجبار موضعی احتیاطی را اتخاذ کرده بنابراین از خرید اجتناب خواهند کرد. این دو رویکرد متضاد می‌تواند به دو گام قیمتی در بخش عرضه کمک کند و شرایط بازار را مستعد دو پله نوسان قرار دهد که البته هم‌اکنون در اواسط پله اول قیمتی هستیم. با توجه به این موارد شاید از هم‌اکنون بتوان به ثبات نسبی قیمت‌ها امیدوار بود، ولی رخدادهای موثر دیگری نیز بر دورنمای بازار تاثیر می‌گذارند که در آینده به این وضعیت بیشتر خواهیم پرداخت.

سرعت بالای تحقق پیش‌بینی‌ها