استمرار سردرگمی اژدهای زرد
منیـره نظامیوند چگینی: بهای فولاد پس از مدت‌ها که در سطح ثابت 220 دلار بر هر تن معامله می‌شد، در اواسط ماه اسفند گذشته (مصادف با جمعه 4 مارس 2016) با سقوطی شدید و ناگهانی تا مرز 100 دلار ریزش کرد و کماکان نیز در همین سطح قرار دارد. وضعیت بازار جهانی فولاد طی ماه‌های اخیر تحت تاثیر عوامل کاهنده رو به بحران گذاشته تا جایی که تعمیق رکود در شرایط اقتصادی چین فشَار مضاعفی را بر این بازار وارد آورده است. از سوی دیگر کاهش تقاضا و برنامه‌های دولت چین در راستای کاستن از میزان واردات نیز کمک چندانی به وضعیت بازار داخلی این کشور نکرده و بسیاری از تولیدکنندگان چینی را برآن داشته تا به صادرات و عرضه محصولات خود در بازارهای کشورهای دیگر در سطوح قیمتی پایین‌تر روی بیاورند که در نتیجه به اعتراض شماری از تولیدکنندگان داخلی آن کشورها به افزایش دامپینگ فولاد چینی انجامیده است. در طرف مقابل، در جدیدترین خبرها آمده که دولت چین در راستای حمایت از تولید داخلی، اقدام به در نظر گرفتن تعرفه برای فولاد وارداتی اتحادیه اروپا کرده تا از این طریق بر رکود موجود در بازار فولاد اندکی غلبه کند. از سوی دیگر روند بازار سنگ‌آهن به‌عنوان مواد اولیه تهیه فولاد، یکی از فاکتورهای دخیل در مسیر بازار فولاد است که البته تاثیر این دو بازار برهم دوسویه است.

به گزارش «دنیای اقتصاد» به نقل از گاردین؛ بسیاری از تحلیلگران بر این باورند که این حرکت دولت چین به احتمال زیاد خشم فولادکاران انگلستان و سایر کشورهای اتحادیه اروپا را برخواهد انگیخت، چرا که در شرایط کنونی نیز این کشورها، چین را برای بسیاری از مشکلات و چالش‌های اخیری که برای صنعت فولاد ایجاد کرده، سرزنش و بازخواست می‌کنند. وضع تعرفه وارداتی برای محصولات فولادی اتحادیه اروپا از سوی دولت چین در حالی است که بسیاری از کشورها از هجوم محصولات چینی از طریق دامپینگ به بازارهای خود ناراضی هستند و بعضا اعتراضات و تحرکاتی نیز در این خصوص انجام گرفته است.

براساس این گزارش، چین با وضع تعرفه وارداتی ۴۶ درصدی برای نوع خاصی از فولاد که با تکنولوژی بالا توسط شرکت تاتا (Tata) در انگلستان تولید می‌شود، زمینه ساز افزایش تنش‌ها، تشدید بحران و دامن زدن هرچه بیشتر به وضعیت نامناسب کنونی در بازار فولاد انگلستان و اروپا شده است. در جدیدترین خبرها آمده است که براساس اعلام دولت چین از این پس برای فولاد مغناطیسی وارداتی از اتحادیه اروپا، کره جنوبی و ژاپن تعرفه در نظر گرفته خواهد شد. نکته درخور توجه این است که دولت چین در راستای توجیه این حرکت خود اظهار داشته که تصمیم وضع تعرفه وارداتی از کشورهای خارجی را برای جبران بخش بزرگی از آسیب قابل توجهی که به صنعت فولاد داخلی آن وارد آمده، اتخاذ کرده است.

براساس گزارش گاردین؛ این اخبار در حالی منتشر شده که از طرف دیگر غول فولاد چین اعلام کرده به دلیل چشم‌انداز تیره و تار و پیش‌بینی‌های نه چندان مثبت برای صنعت فولاد انگلستان، درصدد افزایش ۲۰ درصدی میزان تولیدات خود در راستای آماده‌سازی برای بازه بلندمدت است. در ادامه این گزارش آمده است که بزرگ‌ترین‌ فولادساز چینی، با تاکید بر مشکلات پیش‌روی صنعت فولاد بریتانیا با توجه به مشکل مازاد عرضه در بازارهای جهانی و اشباع انبارها، گفته است که انتظار دارد سال جاری میلادی را با افزایش ۲۰‌درصدی میزان تولیدات خود به پایان برساند.

در حالی‌که چین با افزایش قدم به قدم ظرفیت‌های تولید فولاد خود در میان افزایش شکایات ضد دامپینگ از این کشور روبه‌رو‌ است، بائو استیل (Baosteel) گفت در نظر دارد در سال جاری میلادی میزان تولید فولاد خام خود را تا سطح ۲۷ میلیون و ۱۰۰ هزار تن بالا ببرد. این رقم برای سال ۲۰۱۵ میلادی حدود ۲۲‌میلیون و ۶۰۰ هزار تن اعلام شده بود. براساس آمارهای رسمی موجود، میزان کل تولید سالانه فولاد بریتانیا کمی بیش از ۱۰ میلیون تن است و چشم‌انداز میان‌مدت و بلندمدت بازار فولاد این کشور چندان روشن به نظر نمی‌رسد. به عقیده بسیاری از تحلیلگران بسیار بعید به‌نظر می‌رسد طی بازه ۵ ساله آینده تغییر شگرفی در روند بازار فولاد انگلستان ایجاد شود. براساس گزارش‌ها، طی ماه‎های اخیر چین به شدت بر میزان دامپینگ محصولات فولادی مازاد خود به سایر کشورهای تولیدکننده و فروش آنها در قیمت‌های بسیار پایین و نامنصفانه اقدام کرده که مشکلات مضاعفی را ایجاد کرده است. این در حالی است که آمارهای رسمی از رشد چشمگیر صادرات فولاد چین تا مرز ۱۱۲ میلیون تن طی سال گذشته میلادی خبر می‌دهد که در نوع خود نوعی رکورد به شمار می‌رود. براساس ارقام موجود و با توجه به برآوردهای انجمن آهن و فولاد چین؛ ظرفیت تولید فولاد این کشور در مجموع حدود ۱ میلیارد و ۲۰۰ میلیون تن تخمین زده شده و انتظار می‌رود این میزان در سال جاری میلادی با افزایش همراه باشد.

فولاد بائو استیل، به‌عنوان بزرگ‌ترین‌ تولیدکننده فولاد در چین با ظرفیت سالانه حدود ۹ میلیون تن، تا اواخر سال جاری میلادی به بهره برداری خواهد رسید. ژو کبـینگ (Zhu Kebing)، دبیر هیات‌ مدیره این شرکت با اعلام این خبر گفت با توجه به چشم انداز صنعت فولاد انگلستان ما درصددیم میزان تولیدات خود را افزایش دهیم؛ چرا‌که پتانسیل بازار بریتانیا برای تولیدات فولاد چین گزینه مناسبی به شمار می‌آید. بر اساس شنیده ها، شرکت بائو استیل در حقیقت یکی از بازوهای اصلی تشکیل‌دهنده گروه شانگهای دومین تولید‌کننده بزرگ فولاد چین است.

کبـینگ، در ادامه با بیان اینکه به عقیده وی انتظار می‌رود قیمت فولاد که در حال حاضر نزدیک به پایین‌ترین سطوح دهه گذشته قرار دارد، کماکان ضعیف باقی بماند، افزود: با تکمیل خطوط تولید اصلی در پروژه بائواستیل در سال ۲۰۱۶، مقیاس خروجی کلی فولاد چین افزایش قابل توجهی خواهد داشت، البته انتظار می‌رود حجم کنونی میزان تولیدات نیز تا زمان بهره برداری با رشد همراه باشد. وی ادامه داد: براساس اعلام دولت چین میزان مازاد ظرفیت فولاد این کشور در حدود ۴۰۰ میلیون تن بوده که هدفگذاری دولتمردان چینی بر کاهش رقمی حدود ۱۰۰ تا ۱۵۰ میلیون تن ظرفیت در پنج سال آینده است. حال باید دید با آغاز به کار پروژه‌های جدید تولید فولاد و افزوده شدن بر میزان خروجی کشور، دولت چین چه تصمیمی را در راستای بازگرداندن تعادل به بازار فولاد اتخاذ خواهد کرد.