بازار جهانی فولاد تکان خورد

رضا زائر حیدری *

طی چند روزی که از آغاز ماه میلادی آگوست می‌گذرد، تغییر مشخصی در روند قیمت فولاد در بازار‌های منطقه‌ای خاورمیانه،اروپا،خاور دور و منطقه کشورهای مشترک‌المنافع (CIS) دیده می‌شود. شاید هنوز برای قضاوت کمی‌زود باشد، اما به‌نظر می‌رسد خواب تابستانی بازار فولاد به پایان خود نزدیک شده است. ادامه افزایش بهای مواد اولیه و حامل‌های انرژی وهمچنین هزینه‌های حمل دریایی (که دو مرحله تامین مواد اولیه و یا محصولات میانی و ارسال محصول نهایی به بازار تاثیری چشمگیر بر روی بهای تمام شده محصول نهایی در بازار به‌همراه دارد) و کاهش توان چینی‌ها در حضور در مناطق دور، تولید‌کنندگان را بر آن داشته که در مذاکره با خریداران بیشتر به جانب احتیاط روی آورند.

واقعیت این است که کاهش بهای فولاد در ماه جولای نه تنها موجب کاهش قیمت مواد اولیه نشد بلکه ادامه افزایش بهای نفت، گسترش تهدید گازپروم به منظور افزایش مجدد بهای گاز ارسالی به کشور‌های CIS (که تامین کننده شمش بسیاری از تولیدکنندگان نهایی در مناطق زیادی از جهان، از جمله تولیدکنندگان ایرانی هستند)شرایط جدیدی را پیش روی تولیدکنندگان و مصرف کنندگان فولاد قرار داده است که موجب افزایش بهای فولاد، با وجود ادامه تعطیلات تابستانی در مناطق بزرگی از جهان شده، می‌شود.

در بازار منطقه‌ای خلیج فارس بعد از اینکه در ماه جولای شاهد یک کاهش نسبی در بهای میلگرد‌های وارداتی به‌این منطقه بودیم، قیمت‌ها بتدریج به سمت شاخص‌های اولیه برمی‌گردد.

بر اساس منابع نزدیک به منطقه دو هفته قبل ترک‌ها میلگرد خود را به قیمت حدود ۵۷۳ دلار در هر تن (تحویل در بنادر خلیج فارس) به بازار عرضه می‌کردند اما اکنون شاخص عمومی‌قیمت میلگرد ترکیه حدود ۱۰ دلار در هر تن افزایش یافته است. بهای میلگرد چینی کمی‌ پایین‌تر است اما به‌دلیل مشکلات صادر کنندگان این کشور و بعد مسافت (که تاثیر آن بدلیل افزایش هزینه‌های حمل دریایی تشدید می‌شود)حضور چینی‌ها در این منطقه کاهش یافته است.

بر خلاف اروپا، منطقه خلیج فارس در تعطیلات تابستانی قرار ندارد اما فعالیت‌های ساختمانی بدلیل گرمای هوا و کمبود سیمان، تا حدودی کند شده است.

میتوان انتظار داشت که با نزدیک شدن به پایان فصل گرم، تقاضا در این منطقه افزایش یابد که میتواند موجب حرکت شاخص بهای میلگرد به حد روانی ۶۰۰ دلار در هر تن تحویل در بنادرخلیج فارس شود. در اروپا نیز میلگرد‌های وارداتی در ماه جولای با کاهش نسبی قیمت روبرو شد اما پیشنهاد‌های جدیدی که طی روزهای اخیر به بازرگانان این منطقه ارائه شده است نشان از افزایش مجدد قیمت‌ها دارد.

این موضوع قابل توجه است که بیشتر بازار میلگرد وارداتی در جنوب اروپا در اختیار ترکیه است. در ماه جولای بهای میلگرد وارداتی از ترکیه حد اکثر تا ۴۸۰ یورو در هر تن (در بنادر اسپانیا) معامله شد اما این میزان در ماه آگوست حدود ۱۰ یورو افزایش یافت.

بازار‌های اروپا در شرایط فعلی چندان فعال نیستند اما این انتظار وجود دارد که با شروع فعالیت اقتصادی در اروپا، تولید کنندگان داخلی نیز بهای محصول میلگرد خود را حدود ۱۰ یورو در هر تن افزایش دهند. در اولین روزهای ماه آگوست بین ۱۵ تا ۲۰ یورو به بهای مقاطع فولادی وارداتی به اروپا افزوده شد. در حال حاضر بهای مقاطع متوسط فولادی در بازار جنوب اروپا بین ۶۰۰ تا ۶۳۰ یورو تخمین‌زده می‌شود. چینی‌ها (با وجود مشکلات موجود)و کشور‌های CIS در این بازار حضور دارند.

طی روزهای اخیر در خاور دور بهای شمش‌های وارداتی بین ۵ تا ۱۰ دلار افزایش یافته است و به حدود ۵۳۰ تا ۵۳۵ دلار در هر تن (تحویل در بنادر منطقه ) رسید. CIS بخش زیادی از شمش وارداتی این منطقه را تامین می‌کند. در شرایط فعلی دو دیدگاه متفاوت در مورد افزایش بهای شمش در این ناحیه وجود دارد. گروهی معتقدند که قیمت‌ها کاهش خواهد یافت و افزایش قیمت‌های پیشنهادی تولیدکنندگان تنها یک مانور روانی است اما بسیاری از دست‌اندرکاران این بازار افزایش هزینه‌های تولید (که در بالا به آن اشاره شد) و کاهش قدرت صادرکنندگان چینی را واقعیاتی میدانند که به‌طور حتم بر روی بازار تاثیر خواهد گذاشت.

آخرین قیمت‌هایی که در این منطقه مورد مذاکره قرار گرفته ۵۴۰ دلار برای شمش معمولی مالزی و ۵۶۰ دلار برای شمش وانادیوم تایلند است. هر دو این پیشنهادات برای تحویل در بنادر کشور خریدار در منطقه خاور دور است و البته هنوز هم هیچ یک از پیشنهادات فوق منجر به انجام معامله قطعی نشده است و در بازار به نوعی تردید و دودلی وجود دارد.

کاهش بهای ورق گرم و سرد روسیه و اکراین که در ماه ژوئن آغاز شده بود در اولین روزهای ماه آگوست متوقف شد و بر اساس یکی منابع نزدیک به منطقه در مواردی حتی بین ۱۰ تا ۲۰ دلار در هر تن افزایش در قیمت‌های صادراتی نیز وجود داشته است.

تولیدات ورق گرم اکراین به‌صورت تحویل در بنادر دریای سیاه بین ۵۴۵ تا ۵۶۰ دلار و ورق سرد این کشور بین ۶۰۰ تا ۶۱۰ دلار در هر تن معامله شده است. بهای ورق روسی کمی‌بالاتر است. تولیدات MMK و سورستال روسیه بین ۵۶۰ تا ۵۸۰ دلار برای ورق ورق گرم و ۶۲۵ تا ۶۳۰ دلار در هر تن با شرط تحویل بنادر دریای سیاه معامله شده است.

در حال حاضر بیشترین محمولات ورق‌های منطقه دریای سیاه به سمت بازار‌های ایران، ترکیه و هند بارگیری می‌شود. بازار ورق در آمریکا ضعیف است اما خریداران اروپایی پس از دو ماه بتدریج به سمت بازار باز میگردند.

* کارشناس بازار فولاد