گزارشی از اثرات ادغام فولادسازان بر بازار
کنترل بازار فولاد آسان‌تر می‌شود
چهره ظاهری سیاست ادغام و تملیک برای تولیدکنندگان هم مطلوب و هم ضروری ترسیم می‌شود.اما چهره آن برای خریداران فولاد و به ویژه مصرف‌کنندگان آن چگونه است؟ گروه تحقیقاتی SBB دریافته است که به احتمال زیاد این چهره‌ها از لحاظ بازرگانی ناخوشایند خواهد بود، هرچند که احتمالا یکسری مزایا نیز در کنار آن نهفته است. به گزارش سیما فلز هنگامی که بخش فولاد وارد عرصه ادغام صنعتی می‌شود، اغلب اوقات به شکل نامطلوبی با بخش خودروسازی مقایسه می‌شود.
سهم تقریبا ۱۰درصدی گروه ادغامی آرسلور - میتال از تولید جهانی فولاد عملا تفاوت چندانی با سهم ۱۳درصدی تولید جهانی خودرو از سوی بزرگ‌ترین خودروساز یعنی جنرال‌موتورز ندارد. تفاوت اینجاست که جنرال موتورز (GM) یکی از چندین تولیدکننده سایز مشابه است و پنج خودروساز بزرگ روی هم دارای یک سهم ۵۵درصدی از کل تولید جهانی هستند. حتی پس از آرسلور - میتال، پنج تولیدکننده بزرگ فولاد جهان مجموعا حدود ۲۰درصد سهم بازار را در اختیار دارند.
یک هدف مهم در ادغام صنعت فولاد برای تولیدکنندگان این است که قدرت تجاری بیشتری به دست بیاورند - قیمت‌های پایین‌تر برای مواد‌اولیه و قیمت‌های بالاتر برای محصولات نهایی کسب کننده در نگاه اول این امر برای خریداران و مصرف‌کنندگان فولاد خوش‌یمن و امیدوارکننده به نظر نمی‌رسد، پس تاثیر احتمالی این پدیده بر روی آنها چگونه خواهد بود؟
دیدگاه‌های آمریکای‌شمالی نقطه شروع خوبی را ترسیم می‌کند، چرا که در سال‌های اخیر ایالات‌متحده آمریکا از لحاظ ادغام و تملیک در صنعت فولاد، گوی سبقت را از دیگران ربوده است. در نتیجه می‌توان شاهد نتایج بهتری در این کشور نسبت به سایر نقاط جهان بود.
قیمت‌ها، سود یا ضرر؟
از دیدگاه خریدار فولاد، ادغام و تملیک به معنای قیمت‌های بالاتر در مدت طولانی خواهد بود. برخی از این خریداران معتقدند که این پدیده می‌تواند نظم بیشتری را برای آنها به ارمغان آورد. آنها فقط دنبال حجم کالا نیستند، بلکه به دنبال قیمت‌های تجاری بادوام هستند. قدرت خریداران معمولا در این عرصه کمتر است. اگر قیمت‌ها ناپایدار نبودند و پایین‌تر بودند، خریداران دیگر هیچ غمی ندارد، اما این‌گونه نخواهد بود.
کنترل شدیدتر تولید فولاد مسلما یکی از نتایج پدیده ادغام است. یک تحلیلگر صنعتی آمریکایی می‌گوید: چنانچه با تسریع تعطیلی‌های برنامه‌ریزی شده جهت تعمیر و نگهداری تجهیزات، قیمت‌ها شدیدا پایین بیایند، کارخانه‌های نوردی آسان‌تر می‌توانند تولید خود را کاهش دهند و به تبع آن سطح قیمت‌ها را بالاتر نگه دارند.
به احتمال زیاد قیمت‌های فولاد یا افزایش خواهد یافت یا در سطحی بالا ثابت خواهد ماند. کاهش قیمت‌ها دوام چندانی نخواهد داشت و احتمالا فقط به هنگام تنظیم ذخایر اتفاق خواهد افتاد.
برای کارخانه‌های نوردی، پدیده ادغام قطعا راهی برای حفظ سطوح قیمت‌ها است، مصرف‌کنندگان نهایی هنوز شاهد هیچ‌گونه علائمی مبنی بر اینکه ادغام صنعت فولاد منجر به کاهش هزینه برای آنها شده باشد، نبوده‌اند.
از آنجا که کارخانه‌های نورد فولاد با قدرت و توان بیشتری رشد پیدا می‌کنند، بعید است بتوانند در برابر فشار قیمت‌گذاری‌ها از خود واکنش نشان بدهند.
دو یا سه غول فولادساز چند‌ملیتی قادر خواهند بود به هر تولیدکننده مستقلی که پا را از محدوده قیمت‌گذاری‌ها فراتر می‌گذارد، نظم بخشند. پدیده ادغام موجب تسریع حرکت صنعت پایین‌دست جهت کاهش هزینه خواهد شد.
البته برخی تحلیلگران معتقدند که تاثیر ادغام صنعت فولاد بر روی بازار نمی‌تواند فراتر از حد واقعی برآورد گردد. از دیدگاه آنان ادغام صنعت فولاد موجب کنترل قیمت‌ها از سوی گروه‌های ادغامی می‌شود. هرچند ممکن است در کوتاه‌مدت به علت ادغام سطح قیمت‌ها بالاتر بروند و تاثیر آن بر روی چرخه قیمت کاهش یابد، ولی در بلند‌مدت شاهد چنین وضعیتی نخواهیم بود.
ظرفیت‌های جدید در سرتاسر جهان با قدرت تمام در حال احداثند، به گونه‌ای که تا سال ۲۰۱۰-۲۰۰۹ می‌توان شاهد وجود یک ظرفیت مازاد ۲۵۰میلیون تنی در سطح جهان بود. حتی وجود یک ظرفیت اضافی ۲۰۰-۱۵۰میلیون تنی برای کاهش حاشیه سود کافی به نظر می‌رسد.
با توجه به روندی که بازار فولاد ظرف ۱۵-۵ سال آینده تغییر خواهد یافت، بعید است پدیده ادغام هیچ‌گونه تاثیری بر روی این بازار داشته باشد. رشد ظرفیت جهانی موجب تعدیل کنترل بیشتر قیمت مورد‌نظر کارخانه‌های ادغامی خواهد شد. کارخانه‌های نورد جدید یا تازه توسعه‌یافته همواره خواستار تغییر موضع به سوی تناژ محصول خواهند بود.
از آنجا که تقاضای فولاد و هزینه‌های مواد اولیه، نفت و حمل‌و‌نقل بستر مناسبی را برای رشد قیمت‌های فولاد فراهم آورده است، در مقیاس جهانی، ادغامی از این طرح از ادغام آرسلور- میتال لازم خواهد بود تا قیمت‌ها و ناپایداری‌ها کنترل شوند.
طبق نظر‌سنجی اخیر SBB حدود ۵۴درصد از افراد شرکت‌کننده معتقدند که توسعه ظرفیت جهانی موجب تضعیف کنترل بهتر قیمت‌ها خواهد شد. فقط بیش از ۳۰درصد بر این باور بودند که قیمت‌ها تحت‌تاثیر رشد ظرفیتی قرار نخواهد گرفت.
یک خریدار بزرگ فولاد اروپایی گفت امیدوار است ادغام صنعت فولاد منجر به کاهش قیمت‌های فولاد و نیز عرضه بهتر خدمات و کیفیت مناسب‌تر این محصول گردد، ولی هنوز هم تردیدهایی وجود دارد. امروزه ما به هیچ چیزی اطمینان نداریم و ادغام آرسلور - میتال می‌تواند سرآغار دوره جدید رشد قیمت‌ها و عدم قابلیت دسترسی به فولاد باشد.
مدیر یک شرکت بزرگ بین‌المللی تجاری فولاد معتقد است، پدیده ادغام ممکن است به تثبیت بیشتر قیمت بیانجامد. این خبر بدی برای خریداران فولاد نیست، اکثر آنها یک جو پایدار قیمتی را ترجیح می‌دهند. قیمت‌های فولاد به خاطر قدرت نامتعارف و مرموز سیاست‌های قیمت‌گذاری در سطح بالاتری قرار خواهند گرفت، اما این امر به خودی خود لزوما لطمه‌ای به خریداران نخواهد زد.
یک تاجر دیگر معتقد است که قیمت‌گذاری‌ها ناپایدارتر خواهند شد، چرا که تولیدکنندگان قوی تر، چه در سطح داخلی و چه در سطح خارجی، استراتژی‌های متفاوتی در قیمت‌گذاری به‌کار خواهند گرفت. اما اگر خریداران فولاد موقعیت‌های خود را در انتخاب تنوع، کیفیت و خدمات فولاد بهینه نمایند، شاید در برابر جهش یا سقوط قیمت‌ها مصون و آسیب‌ناپذیر گردند. در این صورت هرگونه تغییر در قیمت‌ها باید در تمام بازارهای جهانی به طور یکسان انجام گیرد، نه اینکه هر‌بازاری هر زمان که بخواهد قیمت‌ها را تغییر دهد.
برخی بر این باروند که هزینه بالای منازعه واگذاری آرسلور به میتال بدان معنا خواهد بود که میتال سعی خواهد کرد در سال آینده جهت جبران این هزینه، قیمت‌ها را افزایش دهد.
اما هرچند اکثر مصرف‌کنندگان، انبارداران، تجار و تحلیلگران مورد مصاحبه در این گزارش معتقدند که پدیده ادغام موجب بالا راندن قیمت‌ها خواهد شد، یکسری مباحث اجباری برای تغییر این اتفاقات-حداقل در بعضی بخش‌ها- شکل گرفته است. در بازار همواره فعال خودرو، تیم خودروسازی ارنست لندن معتقد است خودرو‌سازان از ادغام به عنوان یک دلیل برای پایین راندن قیمت‌های فولاد استفاده خواهند کرد.
چنانچه یک خودروساز قبلا از هر‌کدام از بخش‌های جداگانه یک شرکت تازه ادغام‌شده فولاد خریداری می‌کرد، حجم عرضه آن از گروه جدید خیلی بیشتر از تک‌تک بخش‌های قبلی خواهد بود. چنانچه همه‌چیز روال عادی خود را طی کند، خودرو‌سازان احتمال می‌دهند که در صورت خرید بیشتر، قیمت‌ها پایین بیاید.
اما یک تحلیلگر دیگر از صنعت خودروسازی Nigel انگلیس می‌گوید: هر‌چه در بخش عرضه رقابت بیشتری وجود داشته باشد، شرکت‌های خودروسازی بیشتری می‌توانند در مذاکرات قیمت به بحث بپردازند.
کاهش رقابت ناشی از هرگونه کاهش در تعداد فروشندگان فولاد، قطعا به معنای بالاتر رفتن قیمت‌ها خواهد بود. هر‌چه تعداد افراد بیشتری در بخش عرضه وجود داشته باشد، شانس بیشتری برای مصرف‌کنندگان جهت پایین آوردن قیمت‌های فولاد ایجاد خواهد شد.
خریداران صنعت خودرو ممکن است دلیل دیگری برای عدم‌استقبال از ادغام بخش فولاد داشته باشند. شرکت‌های خودروسازی مایلند نسبت به عرضه‌کنندگان خود بزرگ‌تر باشند، زیرا این امر قدرت بیشتری در مذاکرات به آنها می‌بخشد. در نتیجه اگر شرکت‌های فولاد بسیار بزرگ‌تری دست به ادغام بزنند، آنها ممکن است نگران شوند.ساخت‌و‌ساز، بازار بزرگ دیگری برای فولاد محسوب می‌شود، بنابراین، تاثیر ادغام بر این بازار چگونه خواهد بود؟
یک تولیدکننده بزرگ قطعات پیش‌ساخته فولاد سازه‌ای اروپایی تردیدی ندارد که ادغام موجب کاهش تعداد گزینه‌ها و انتخاب‌های عرضه فولاد خواهد شد و رقابت قیمت را از بین خواهد برد، در نتیجه قیمت‌ها پایداری بیشتری پیدا خواهند کرد. شکل‌گیری آرسلور موجب کاهش گزینه‌های انتخابی این شرکت اروپایی گردید، چرا که پیش از آن رقابت شدیدی بین کارخانه‌های نورد لوکزامبورگ و اسپانیا وجود داشت.
مسلما قیمت یکی از مهم‌ترین دغدغه‌های خریداران فولاد است، اما انتخاب سرویس‌دهنده، فروشنده و کیفیت محصول نیز مهم هستند.
ارسال نظر