دنیای اقتصاد - خشایار نظریان: بازار آهن‌آلات که از اواسط مرداد ماه با فشار تعاونی‌ها و تجار به نظام حواله‌ای و رانتی بازگشته بود، دوباره شناور شد
دیروز دبیرکل بورس فلزات تهران به طور غیرمنتظره اطلاعیه‌ای را منتشر کرد که در آن دیگر از تحویل تیرآهن با نرخ ثابت و دستوری آن هم بدون توجه به نرخ حاشیه بازار به تعاونی‌ها خبری نبود.
علی‌اکبر هاشمیان در پی چراغ سبزی که از دولت گرفت، رسما اعلام کرد که حتی حواله‌های وزارت بازرگانی هم با نرخ شناور و قیمت‌های کشف شده بورس فلزات تهران به تعاونی‌ها تحویل خواهد شد. اگرچه از اظهارات دبیرکل بورس فلزات این‌گونه پیدا است که اختصاص سهمیه 25درصدی تیرآهن به تعاونی‌ها هنوز به قوت خود باقی است، ولی در مکانیزم تحویل تیرآهن به شیوه مذکور دیگر از تحویل با نرخ ثابت یا توافقی خبری نیست.
روزنامه دنیای اقتصاد از دوازدهم مرداد ماه یعنی همزمان با اتخاذ این تصمیم که ۲۵درصد از تیرآهن‌های تولیدی باید با هدف کاهش قیمت‌ها به نرخ ثابت در اختیار تعاونی‌ها قرار گیرد، در سلسله گزارش‌هایی نسبت به تبعات این دستورالعمل هشدار داده بود.
در این گزارش‌ها این سوال مطرح شد که با رشد قیمت‌های فولاد در داخل به‌رغم کاهش نرخ‌های جهانی چه کسانی از حاشیه سود نظام حواله‌ای با بازار آزاد بهره‌مند می‌شوند؟تجربه یک ماه گذشته در تحویل تیرآهن حواله‌ای با نرخ پایین‌تر از بازار به برخی تعاونی‌ها، ظاهرا این نتیجه را در برداشت که تیرآهن‌های حواله‌ای هم با نرخ بازار فروخته شده‌اند. این اتفاقات باعث شد تا دولت طی چند روز اخیر دستور لغو تحویل سهمیه آهن با قیمت ثابت به تعاونی‌ها را صادر کند و از این پس سهمیه تعاونی‌ها هم با نرخ شناور و کشف شده بورس فلزات به آنها تحویل شود.

اظهارات دبیرکل بورس فلزات تهران در مورد نحوه توزیع و کشف نرخ تیرآهن:
تیرآهن‌های حواله‌ای‌ هم با نرخ شناور تحویل تعاونی‌ها می‌شود
تیرآهن هیچ گاه در سبد حمایتی قرار نگرفته بود که اکنون بخواهد از آن خارج شود

گروه بورس فلزات - حدود سه سال است که با راه اندازی بورس فلزات، آهن‌آلات از سبد حمایتی خارج شده است و در این مدت هیچ گاه در سبد حمایتی قرار نگرفته بود که اکنون بخواهد از آن خارج شود.
سید علی اکبر هاشمیان، دبیرکل بورس فلزات تهران ضمن اعلام این مطلب افزود: طی سه سال گذشته، به غیرازچند ماه اخیر که به دلیل افزایش قیمت های جهانی و تشدید تقاضای طرح های عمرانی و فصل ساخت‌و‌ساز و عدم واردات متناسب با نیاز کشور، بازار تیرآهن دچار التهاب شد، در بقیه ایام گذشته، بازار از روند خوب و متعادل و باثباتی برخوردار بوده است.
وی گفت: درچند ماه اخیر به دلیل اینکه قیمت های جهانی آهن به‌طور متوسط ۲۰درصد بالاتر از قیمت‌های داخلی بود، لذا واردکنندگان انگیزه‌ای برای واردات این کالا نداشتند و بازار با کمبود موقت مواجه شد.
هاشمیان اظهار داشت: از دو، سه هفته قبل قیمت تیرآهن در بازار جهانی کاهش یافته به‌طوری که حدود 20درصد زیر قیمت‌های داخلی قرار گرفته است و این اختلاف قیمت اکنون انگیزه خوبی برای واردکنندگان است که اقدام به واردات این محصول کنند.
دبیرکل بورس فلزات تهران گفت: پیش‌بینی می‌شود طی دو، سه ماه آینده با افزایش واردات و عرضه تیرآهن در بازار داخلی و همچنین تغییر فصل، تب بازار فروکش کرده و بازار متعادل شده و قیمت ها روند نزولی پیدا کند.
وی ادامه داد: به همین دلیل کسانی که قصد خرید سلف دارند، باید هوشیار باشند که ممکن است قیمت‌های آینده کمترازقیمت فعلی سلف شود و متضرر شوند. ضمنا کسانی هم که به امید افزایش قیمت بیشتر، ازعرضه کالای خود به بازار خودداری کرده‌اند، ممکن است با همین شرایط خریداران سلف روبه‌رو شوند.
هاشمیان درباره برخی تحولات اخیر در نحوه توزیع و کشف نرخ تیرآهن گفت: حسب دستورالعمل وزارت محترم بازرگانی حدود ۲۵درصد از تولید تیرآهن کارخانه ذوب آهن اصفهان و گروه ملی به قیمت کشف شده در بورس به تعاونی‌ها و واحدهای دولتی معرفی شده تحویل می‌شود و به‌رغم همکاری بورس در یک ماه اخیر با وزارت محترم بازرگانی و کنترل سقف قیمت تیرآهن ۱۴،۱۶ و ۱۸ در حد کیلویی ۵۸۲تومان، ولی شاهد هستیم که قیمت این کالا در بازار آزاد عملا به شدت بالا رفته و به بیش از ۸۰۰تومان افزایش یافت.
دبیرکل بورس فلزات تهران گفت: این اختلاف قیمت بین نرخ تیرآهن در بورس و بازار آزاد، علاوه بر ایجاد رانت، باعث تشدید تقاضاهای کاذب جهت بهره‌مندی از این رانت شده بود و همین تقاضای کاذب مجددا منجر به افزایش شدید در قیمت بازار آزاد آهن شده بود.
وی گفت: با توجه به متعادل شدن قیمت های کشف شده در بورس از روز چهارشنبه هفته گذشته، پیش بینی می‌شود تقاضای کاذب برای خرید تیرآهن از بین برود و بازار این کالا دوباره به سمت تعادل برگردد. کمااینکه ظرف چهار روز گذشته قیمت تیرآهن دربازارآزاد هرکیلو حدود ۲۵۰ریال کاهش داشته است.
هاشمیان یادآور شد: چون این شبهه نیز وجود داشت که تیرآهن وارداتی می‌باید تحت حواله‌های وزارت بازرگانی قرارگیرد و توزیع شود، لذا با اطلاعیه اخیر روابط عمومی وزارت بازرگانی در خصوص دستورالعمل مورخ 18/04/85 آن وزارتخانه مبنی براینکه «واردات تیرآهن و سایر مقاطع فولادی کاملا آزاد بوده و مشمول قیمت‌گذاری نمی‌شود» عملا این شبهه نیز برطرف شده و رسما اعلام شده که تیرآهن وارداتی مشمول نظام حواله‌ای نیست و همه واردکنندگان می‌توانند با خیال راحت نسبت به واردات این کالا اقدام کنند.