در گفت‌وگوی «دنیای اقتصاد» با کارشناسان مطرح شد
با تجربه‌ها به بورس کالا بیایند
گروه بورس فلزات- زهرامسافر: برخلاف سازمان بورس اوراق بهادار، شرکت بورس کالا صرفا رسالت عرضه سهام شرکت‌ها را عهده‌دار نیست و در بعد رسالت عرضه کالا باید هیاتمدیره شرکت بورس کالا در ترکیب خود، حداقل دو نفر صاحبنظر دارای مقبولیت بین تولیدگنندگان و خریداران و دانش حرفه‌ای و کاربردی در زمینه خرید و فروش کالاهای مورد معامله را داشته باشد. به گزارش خبرنگار دنیای اقتصاد، به دنبال تصمیمات اتخاذ شده مبنی بر ادغام بورس فلزات تهران و بورس اوراق بهادار، بنا بر آن نهاده شد که بورس کالا پس از طی کردن تشریفات قانونی عملا سکان معاملات کالا را به دست گیرد.
بر این اساس، طی مصاحبه خبرنگار دنیای اقتصاد با کارشناسان بازار سرمایه در خصوص شرکت تازه‌تاسیس بورس کالا و بایدها و نبایدهای آن، روند فعلی تایید صلاحیت متقاضیان عضویت در هیاتمدیره شرکت بورس کالا مورد نقد کارشناسی قرار گرفت که اجماع‌نظر کارشناسان این بازار را در پی می‌خوانید.
بورس کالا چیست؟
یک بازار متشکل و سازمان‌یافته که به طور منظم کالاهای معین از جمله فلزات و مواد معدنی (کانی‌ها)، انرژی، محصولات کشاورزی در آن با سازوکار خاص مورد معامله قرار می‌گیرد.
الزام‌های قانونی بورس کالا چیست؟
تا قبل از تصویب برنامه سوم توسعه اقتصادی کشور، برای راه‌اندازی بورس کالا، خلا قانونی وجود داشت، اما با توجه به ماده ۹۵ از بند «ج» برنامه سوم توسعه دولت موظف شد نسبت به ایجاد بورس کالا با همکاری دستگاه‌های ذی‌ربط اقدام کند.
بورس کالا چه منافعی را به دنبال دارد؟
سازماندهی بازار اولیه (عرضه اولیه) و شفافیت بازار از جهت عرضه، تقاضا، قیمت واقعی کالا و تصحیح ساختار بازار، شفاف بودن نحوه انجام معاملات خرید و فروش اعم از عرضه‌های اولیه یا ثانویه، برخورداری تولیدکنندگان و تجار از مزایای مترتب به قوانین و مقررات حاکم بر بورس، افزایش کارآیی و بهره‌وری بازاریابی و شفافیت و سهل‌الوصل بودن اطلاعات معامله‌ها را می‌توان از جمله حداقل منافع و اهداف بورس کالا برشمرد.
چه گروه‌هایی با بورس در تعامل نزدیک هستند؟
تولیدکنندگان، کارگزاران، بازارسازان و تجار در تعامل نزدیک با این بورس قرار دارند که ترکیب پیشنهادی برای سهامداران بورس کالا برای کارگزاران ۲۰درصد، صنوف ۴۰درصد، نهادهای مالی ۱۰درصد و مردم ۳۰درصد است.
اعضای هیاتمدیره بورس کالا باید چه ویژگی‌هایی داشته باشند؟
باید از مقبولیت و توانمندی فردی برای تصمیم‌سازی و تصمیم‌گیری متناسب با شرایط بازار برخوردار باشند.
در این میان، دبیرخانه بورس کالایی در بورس فلزات مستقر است که نیاز به تدوین حجم زیادی از مقررات بوده که تا چند سال این روند نیز ادامه خواهد داشت و برای بالا رفتن قدرت آیین‌نامه‌‌ها دیدگاه‌های صاحبنظران باتجربه و کاربردی ضروری احساس می‌شود.
آیا نوع فعالیت بورس کالا تغییر خواهد کرد؟
بورس کالا که ناشی از ادغام بورس فلزات و بورس اوراق بهادار است از نظر نوع فعالیت هیچ تغییری نخواهد کرد و فقط نحوه ساختار حقوقی آن/ مالیکت آن متفاوت خواهد بود و همانند روال گذشته بخشی از کالاها براساس حراج حضوری و کشف قیمت واقعی انجام خواهد شد.
در بورس کالا عضویت در هیاتمدیره با نهادهای مالی و تولیدکنندگان کالا است و اسامی نمایندگان شرکت‌هایی که به عنوان اعضای هیاتمدیره شرکت بورس کالای ایران (سهامی‌عام) انتخاب شدند برای تایید صلاحدید به سازمان بورس و اوراق بهادار ارائه شد.
تجربه موفق LME
بورس فلزات لندن (LME) بزرگ‌ترین بورس فلزات (غیرآهنی) است که حدود ۱۳۰سال سابقه فعالیت دارد و در سال گذشته حدود ۶۰میلیون تن فلز در LME معامله شده است.
ارائه یک قیمت روزانه برای هر یک از فلزاتی که در LME با استفاده از حضور در بازار و به صورت عملیاتی کارگزاران یا نمایندگان LME موسوم به Price Vendor، اعلام موجودی هر یک از فلزات دارای نام تجاری در انبارهای طرف حساب LME از بزرگ‌ترین و مهم‌ترین خدماتی است که LME به مشتریان خود ارائه می‌دهد.
در ترکیب اعضای هیاتمدیره LME، حداقل دو نفر که دارای دانش تجربی و شناخت عمیق از نحوه خرید و فروش فلزات داشته باشند، حضور دارند که این اعضای غیرموظف هیاتمدیره LME همچنان از زمره مدیران ارشد و موفق بازاریابی شرکت‌های عظیم تولیدکننده فلزات محسوب می‌شوند که از جمله John crofts به عنوان عضو هیات مدیره LME دانش وسیع و عمیقی در مورد فلزات و همه جنبه‌های فلزات در زمینه‌های کاربردی و فیزیکی دارد و مهارت‌های وی در زمینه شرایط خرید و فروش فلز (در عمل نه روی کاغذ) موجب غنی ساختن دانش هیاتمدیره است.
John crofts در حال حاضر مدیر بازاریابی شرکت BHP برای فلزات پایه است.
و بیش از ۲۰ سال تجربه عملی در زمینه فلزات پایه دارد او از جمله مدیران ارشد شرکت BHP و Mineraescondidy محسوب می‌شد.
حال وضعیت فعلی ما در شرکت تازه‌تاسیس بورس کالا چیست؟
بر اساس آخرین اطلاعات، اعضای هیاتمدیره شرکت بورس کالا عبارتند از بانک ملت، سرمایه‌گذاری توسعه معادن و فلزات، شرکت فولاد مبارکه، شرکت سرمایه‌گذاری بهمن، کارگزاری بانک کشاورزی، توسعه معادن روی و ذوب آهن است که در ضمن اعضای علی‌البدل آن شامل کارگزاری توسعه کشاورزی، سرمایه‌گذاری غدیر و کارگزاری ستاره جنوب می‌باشد.
ضرورت‌ها و تخصص‌های موردنیاز معیارهای تاکید صلاحیت متقاضیان عضویت در هیاتمدیره شرکت بورس کالا چیست؟
بر اساس ماده ۱۰۷ قانون تجارت مصوب سیزدهم اردیبهشت‌ماه سال ۱۳۱۱ شرکت سهامی به وسیله هیات‌مدیره‌ای که از بین صاحبان سهام انتخاب شده و کلا یا بعضا قابل عزل می‌باشند اداره خواهد شد.
بر اساس ماده ۱۰۸ قانون تجارت مدیران شرکت (هیاتمدیره) توسط مجمع عمومی موسس و مجمع عمومی کاری انتخاب می‌شود و بر اساس ماده ۱۱۰ این قانون نیز اشخاص حقوقی را می‌توان به مدیریت (عضویت هیاتمدیره) شرکت انتخاب کرد که در این صورت شخص حقوقی همان مسوولیت‌های مدنی شخص حقیقی عضو هیاتمدیره را دارد و باید یک نفر را به نمایندگی دائمی خود برای انجام وظایف مدیریت معرفی کند.
همچنین بر اساس تبصره یک ماده ۱۱۹ قانون تجارت، شخص حقیقی که به عنوان نماینده شخص حقوقی عضو هیاتمدیره معرفی شده باشد در حکم عضو هیاتمدیره تلقی خواهد شد.
معیارهای موردنیاز برای انتخاب مناسب‌ترین گزینه‌ها برای هیاتمدیره شرکت بورس کالا صرف‌نظر از لزوم داشتن نمایندگان شخصیت‌های حقوقی باید دارای صلاحیت عمومی باشند و داشتن مقبولیت و توانمندی فردی و دانش و تجربه عملی شرط لازم برای انتخاب اعضای هیاتمدیره شرکت بورس کالا است.
حال در این میان، از صداهای جور واجور شنیده شده است که هیات اجرایی بورس کالا در صدد هستند که فقط صلاحیت افرادی که دارای مدارک تحصیلی در زمینه حسابداری و مدیریت مالی هستند، تایید شود و نیازی به دانش یک هیاتمدیره با تخصص‌های مرتبط اما مختلف و متنوع احساس نشده است.
با توجه به نتایج مطالعه بورس فلزات تهران از شهریور ۸۲ تا سال ۸۵، بیش از ۱۹میلیون تن انواع محصولات اعم از فولادی، مسی، آلومینیوم و... به ارزش ۱۰۲هزار میلیارد ریال در آن معامله شده است که بی شک این مجموعه محصولات در آینده نیز بیشترین ارزش معاملات را خواهند داشت.
سازمان توسعه و نوسازی معادن و صنایع معدنی ایران و شرکت‌های تابعه در سال ۱۳۸۵ حدود ۴/۹میلیون تن از ۲/۱۰میلیون تن تولید فولاد کشور را به خود اختصاص داده است.
ماهیت خرید و فروش کالاهای مورد معامله شرایط ضمن عقد قراردادهای آن و شرایط خارج از قرارداد، روش و مدل تصمیم‌گیری مشتریان کالاهای مورد معامله در بورس فلزات که بعدها مشتری بورس کالا محصول خواهند شد متفاوت است.در این میان با توجه به تجربه موفق LME در داشتن حداقل ۲ نفر متخصص حرفه‌ای از بین مدیران ارشد بازاریابی شرکت‌های تولیدکننده فلزات در ترکیب هیاتمدیره و (اعضای غیر موظف)، هزینه‌های گزاف جابه‌جایی فیزیکی کالا در مورد فولاد با توجه به ماهیت این کالا و لزوم رعایت جنبه‌های عملی در مقام سیاست‌گذاری، برنامه‌های سازمان توسعه و نوسازی معادن و صنایع معدنی ایران برای افزایش ظرفیت تولید از ۲/۹میلیون تن به ۲۹میلیون تن طی هشت سال آینده اینکه حدود ۸۹درصد از تولید ده‌میلیون تنی فولاد ایران مربوط به ایمیدرو و شرکت‌های تابعه است و تاثیرگذار بودن سطح موجودی روند تولید برنامه‌های توسعه و... فولاد به قیمت خرید و فروش و اقبال عمومی به خرید فولاد به عنوان یک حرفه یا تجارت، برخلاف اینکه سازمان بورس اوراق بها دار شرکت بورس کالا صرفا رسالت عرضه سهام شرکت‌ها را عهده‌دار است و در بعد رسالت عرضه کالا (حداقل عرضه اولیه) باید هیاتمدیره شرکت بورس کالا در ترکیب خود حداقل دو نفر صاحبنظر دارای مقبولیت بین تولیدکنندگان و خریداران و دارای دانش حرفه‌ای و کاربردی در زمینه خرید و فروش کالاهای مورد معامله را داشته باشد.
ارسال نظر