قسمت اول

اساسنامه شرکت بورس کالای ایران (سهامی عام) برای اطلاع خوانندگان از امروز در این ستون چاپ می‌شود. این اساسنامه طبق قانون تجارت و در یازده فصل توسط اعضای هیات موسس شرکت بورس کالای ایران (سهامی عام) تهیه و تنظیم شده و به تصویب شورای بورس رسیده است. فصل اول این اساسنامه مربوط به تعاریف است و فصل دوم آن به موضوع - مدت - تابعیت و مرکز اصلی شرکت بورس کالای ایران (سهامی عام) اختصاص یافته است. در فصل سوم چهارچوب فعالیت شرکت مشخص شده و فصل چهارم آن در ارتباط با سرمایه، ترکیب سهامداران و نقل و انتقال سهام شرکت سهامی بورس کالا است. فصل پنجم اساسنامه شرکت بورس کالا به ارکان شرکت پرداخت و در فصل ششم مجامع عمومی توضیح داده شده است. فصل هفتم در‌خصوص هیات مدیره و فصل هشتم نیز در ارتباط با مدیرعامل شرکت است. فصل نهم به بازرس و حسابرس شرکت پرداخته و فصل دهم مقررات مالی توضیح داده شد و فصل یازدهم سایر مواردی که قابل ذکر است آمده است. متن زیر مشروح اساسنامه شرکت سهامی عام بورس کالای ایران است:

فصل اول: تعاریف

ماده ۱- کلیه اصطلاحات و واژه‌هایی که در ماده یک قانون بازار اوراق بهادار جمهوری اسلامی ایران مصوب آذر‌ماه ۱۳۸۴ مجلس شورای اسلامی تعریف شده‌اند، به همان مفاهیم در این اساسنامه نیز کاربرد دارند. واژه‌های دیگر دارای معانی زیر می‌باشند:

۱) قانون: قانون بازار اوراق بهادار جمهوری اسلامی ایران مصوب آذرماه ۱۳۸۴ مجلس شورای اسلامی و اصلاحات بعدی آن.

۲) قانون تجارت: قانون تجارت مصوب سال ۱۳۱۱ همراه با اصلاحیه سال ۱۳۴۷ و اصلاحات بعدی آن.

۳) مقررات: اعم است از مصوبات هیات وزیران، شورا، سازمان و نیز مصوبات سایر مراجع در حدود اختیارات تفویض شده به آنان تحت هر عنوان (از قبیل آیین‌نامه، دستورالعمل، رویه اجرایی و بخشنامه‌) در خصوص بازار اوراق بهادار، بورس کالا، اوراق بهادار مبتنی بر کالا و فعالان آن که توسط مراجع ذیصلاح و در چارچوب قانون جهت اجرا ابلاغ شده باشند.

۴) عضو: شخصی است که تحت این عنوان مطابق قانون و مقررات نزد شرکت، پذیرفته شده و دارای صلاحیت‌های حرفه‌ای، مالی، عمومی و وظایف تعیین شده در قانون و مقررات است.

۵) سرمایه‌گذار: شخصی است که مالک کالاهای پذیرفته شده یا اوراق بهادار مبتنی بر کالای پذیرفته شده در بورس بوده و یا به همین منظور اقدام کرده است.

۶) کالای پذیرفته شده: کالایی است که مطابق قانون و مقررات در شرکت پذیرفته شده و شرکت تسهیلات خرید و فروش آن را فراهم آورده است.

۷) ورقه بهادار مبتنی بر کالای پذیرفته شده: ورقه بهاداری است که مطابق قانون و مقررات در شرکت، پذیرفته شده و شرکت تسهیلات خرید و فروش آن را فراهم آورده است.

۸) کنترل: به تعریف استانداردهای حسابداری ملی عبارت است از توانایی هدایت سیاست‌های مالی و عملیاتی یک واحد تجاری به منظور کسب منافع اقتصادی از فعالیت‌های آن.

۹) شخص مرتبط: هر شخص حقیقی یا حقوقی که از طریق قرارداد یا هر رابطه حقوقی دیگر، حقوق و تعهدات متقابلی نسبت به شرکت داشته باشد شخص مرتبط با شرکت محسوب می‌شود.

فصل دوم - موضوع - مدت - تابعیت و مرکز اصلی

ماده ۲ - نام شخص حقوقی که طبق این اساسنامه تاسیس و اداره می‌شود. «شرکت بورس کالای ایران (سهامی عام)» است که از این پس شرکت نامیده می‌شود.

ماده ۳ - موضوع شرکت عبارتست از:

۱ - تشکیل، سازماندهی و اداره بورس کالا به صورت متشکل، سازمان یافته و خودانتظام به منظور انجام معاملات کالاهای پذیرفته شده و اوراق بهادار مبتنی بر کالای پذیرفته شده، توسط اشخاص ایرانی و غیرایرانی مطابق قانون و مقررات.

۲ - پذیرش کالاها و اوراق‌بهادار مبتنی بر آن از قبیل کالاهای صنعتی، ‌معدنی و کشاورزی و اوراق‌بهادار مبتنی‌بر هر کدام مطابق قانون و مقررات.

۳ - تعیین شرایط عضویت برای گروه‌های مختلف از اعضا، پذیرش متقاضیان عضویت، وضع و اجرای ضوابط حرفه‌ای و انضباطی برای اعضا، تبیین وظایف و مسوولیت‌های اعضا و نظارت بر فعالیت آنها و تنظیم روابط بین آنها مطابق قانون و مقررات.

۴ - فراهم آوردن شرایط لازم برای دسترسی منصفانه اعضا به منظور انجام معاملات کالاها و اوراق‌بهادار مبتنی بر کالای پذیرفته شده مطابق قانون و مقررات.

۵ - همکاری و هماهنگی با نهادهای مالی، شرکت‌ها، ارگان‌ها و سازمان‌هایی که بخشی از وظایف مربوط به دادوستد کالاهای پذیرفته شده و اوراق‌بهادار مبتنی بر کالای پذیرفته شده، یا انتشار و پردازش اطلاعات مرتبط با بورس کالا را به عهده دارند، از جمله شرکت‌های سپرده‌گذاری مرکزی اوراق‌بهادار و تسویه وجوه.

۶ - انجام تحقیقات، آموزش و فرهنگ‌سازی مرتبط با فعالیت بورس کالا برای تسهیل، بهبود و گسترش دادوستد در بورس کالا.

۷ - همکاری با بورس‌های دیگر در ایران و خارج از ایران به منظور تبادل اطلاعات و تجربیات، یکسان‌سازی مقررات و استانداردها.

۸ - نظارت بر حسن انجام معاملات کالاهای پذیرفته شده و اوراق‌بهادار مبتنی‌بر کالای پذیرفته‌شده در بورس کالا.

۹ - تهیه، جمع‌آوری، پردازش، انتشار و یا اعلام اطلاعات مربوط به سفارش‌ها و معاملات کالاهای پذیرفته شده و اوراق‌بهادار مبتنی‌بر کالای پذیرفته‌شده طبق قانون و مقررات.

۱۰ - نظارت بر عرضه‌کنندگان کالاهای پذیرفته‌شده، در بورس کالا و ناشران اوراق‌بهادار مبتنی‌بر کالای پذیرفته‌شده، مطابق قانون و مقررات.

۱۱ - پذیرش انبارها، نظارت بر فعالیت آنها و انجام عملیات مربوط به انبارها که در جهت تسهیل دادوستد معاملات در بورس کالا انجام می‌شود.

۱۲ - اجرای سایر وظایفی که مطابق قانون و مقررات به عهده شرکت گذاشته شده یا می‌شود.

تبصره: انجام موضوع مندرج در بند ۱۱ این ماده پس از آمادگی شرکت سپرده‌گذاری مرکزی اوراق‌بهادار و تسویه وجوه در چارچوب مقررات به آن شرکت منتقل خواهد شد.

ماده ۴- شرکت تابعیت ایرانی دارد و مدت فعالیت آن از تاریخ تاسیس نامحدود است.

ماده ۵- مرکز اصلی شرکت در تهران است و تعیین و تغییر نشانی مرکز اصلی منوط به تصویب هیات‌مدیره شرکت خواهد بود. هیات‌مدیره شرکت می‌تواند طبق مقررات در هر موقع و هر کجا که لازم بداند شعبه یا نمایندگی در داخل یا خارج کشور دایر یا محل نماید.

ادامه دارد