انرژی ارزان و مشکل جدید غول‌های آلومینیوم‌سازی جهان

نسل جدیدی از آلومینیوم‌سازان که در بازارهای نوپا مستقر هستند و عمدتا از انرژی برق ارزان‌قیمت بهره‌مند خواهند شد، اکنون در برابر غول‌های قدیمی این صنعت نظیر آلکوا (Alcoa) و آلکان (Alcan) قدرت نمایی می‌کنند. به گزارش سیمافلز، تحول اخیر در ماه گذشته هنگامی رخ داد که روسال (Rusal) توافقنامه سه‌گزینه‌ای خود را برای تصاحب گروه سوال (Sual)- که یک شرکت آلومینیوم‌ساز روسی است نهایی‌ کرد.

این شرکت جدید از یک ظرفیت برای تولید پنج میلیون تن آلومینیوم در سال برخوردار خواهد شد که فراتر از ظرفیت کنونی چهار میلیون تنی بزرگ‌ترین آلومینیوم‌ساز جهان یعنی آلکوا مستقر در پیتسبورگ خواهد بود.

این شرکت ادغامی جدید از یک مزیت دیگر هم برخوردار خواهد بود، زیرا روسیه دارای ذخایر فراوان گاز طبیعی، نفت و نیرو هیدروالکتریکی می‌باشد. آلومینیوم دومین صنعت بزرگ انرژی بر جهان محسوب می‌شود و طبق گزارش گروه سی‌آریو (CRU) انگلیس، مستقر در لندن، صنعت کاغذسازی مقاوم نخست را در این زمینه به خود اختصاص داده است. دسترسی به نیروی ارزان موجب تشدید ظهور و شکل‌گیری تولیدکنندگان جدید می‌گردد. سایر تولیدکنندگان جدید در کشورهایی مثل هند، آفریقا و منطقه خاورمیانه شکل می‌گیرند، در این کشورها آنها همچنین از ذخائر فراوان منابع طبیعی و نیروی برق منتفع هستند.

تشدید رشد صنعت آلومینیوم‌سازی ناشی از تقویت تقاضا برای این فلز سبک وزن است که به شکل فزآینده‌ای در صنایعی نظیر موتور خودرو گرفته تا قوطی‌ سازی مورد استفاده قرار می‌گیرد. آلکوا پیش‌بینی می‌کند که مصرف جهانی آلومینیوم تا سال ۲۰۲۰ تقریبا دو برابر خواهد شد و نسبت به سال ۲۰۰۵ از ۶/۳۱میلیون تن متریک به ۶/۶۰میلیون تن متریک رشد پیدا خواهد کرد، به‌گونه‌ای که بازارهای نوپا دیگر مثل هند، برزیل و روسیه نیز اکنون نوعی جهش را در سطح تقاضا تجربه می‌کنند. این بدان معنا است که بیش از ۸۰ اسملتر جدید تا سال ۲۰۲۰ نیاز خواهد بود.

شرکت سوهار آلومینیوم (Sohar A.) در حال حاضر مشغول ساخت یک اسملتر بزرگ در عمان است که تا سال ۲۰۰۸ به بهره‌برداری خواهد رسید، در حالی که شرکت آلومینیوم‌سازی بحرین (Alba) اقدام به ساخت اسملتر آلبا نموده است که یکی از کم‌هزینه‌ترین اسملترهای جهان و سومین اسملتر دنیا با ۳هزار نفر نیروی انسانی و ظرفیتی برای تولید ۸۴۰هزار تن آلومینیوم در سال محسوب می‌شود. بحرین دارای طرح‌هایی جهت توسعه ظرفیت آلومینیوم‌سازی به بیش از ۳/۱میلیون تن در سال است.

اکثر کارخانه‌های جدید در خاورمیانه تا حدودی تحت مالکیت دولت‌های محلی قرار دارند که مایلند روند اقتصادی خود را متحول کنند و برای جمعیت جوان در حال رشد خود فرصت شغلی ایجاد نمایند. در حالی‌که خاورمیانه از نیروی نسبتا ارزان‌تری برخوردار است ولی همانند آفریقا، هند، آمریکای شمالی، استرالیا و آمریکای جنوبی از مواد اولیه کافی بهره‌مند نیست.

چین در حالیکه ۳۰درصد از آلومینیوم جهان را مصرف می‌کند از هزینه نیروی انسانی ارزانی برخوردار است ولی از ذخائر کافی مواد اولیه یا انرژی ارزان بی‌نصیب است. بنابراین شرکت‌های چینی اکنون بدنبال مشارکت با تولیدکنندگان مواد اولیه در استرالیا و سایر نقاط جهان هستند.

موج جدیدی از فعالیت‌ها در صنعت آلومینیوم روسیه شکل گرفته است که ظاهرا به احتمال زیاد منجر به ایجاد موازنه نیرو در تجارت جهانی آلومینیوم خواهد گردید. مدیر فروش و بازاریابی شرکت روسال می‌گوید: «به نظر من این شرکت، بزرگ‌ترین خواهد بود».

روسال دارای طرح‌های جدیدی برای احداث چندین اسملتر جدید و نیز ارتقا اسملترهای فعلی می‌باشد. در حقیقت این شرکت مدتی است که قصد دارد ظرفیت آلومینیوم‌سازی خود را تا سال ۲۰۱۳ به مرز پنج میلیون تن برساند، حتی قبل از آن، با سوال (Sual) و گلنکور (Glencore) وارد مذاکره شده بود. این شرکت همچنین به‌دنبال یک سری خرید، ادغام و پروژه‌های اشتراکی است.

برخی از مدیران اجرایی آلکوا و آلکان، شرکت روسال را به‌خاطر داشتن تکنولوژی قدیمی و کم‌بازده در اسملترهای خود قبول ندارند.

به اعتقاد آنها، آلکوا و آلکان کانادا، دومین تولیدکننده بزرگ آلومینیوم جهان، دارای چندین اسملتر تعلیقی و نیمه‌تعطیل در آمریکای شمالی و اروپا می‌باشند، در این مناطق انرژی روز به روز گران‌تر می‌شود و در عوض مشغول ساخت اسملترهایی در نقاطی مثل ایسلند، ترینیداد، و خاورمیانه هستند.

سخنگوی آلکوا خاطر نشان می‌کند که این شرکت دارای نیروگاه‌هایی برای برخی از اسملترهای آلومینیوم در آمریکای شمالی است و به همین خاطر انرژی ارزان‌تری برای آنها تامین می‌کند. وی می‌گوید این شرکت علاوه بر طرح‌های فعلی جهت احداث اسملترهای جدید، اکنون در نظر دارد چندین اسملتر دیگر در مناطقی مثل برونئی، سیبری و پاکستان ایجاد نماید.

مدیر اجرایی و رییس آلکان، دیک ایوانز، می‌گوید این شرکت در حال حاضر دست به فروش تکنولوژی به چند اسملتر جدید در خاورمیانه زده است و خاطرنشان می‌کند که این شرکت در یکی از اسملترهای عمانی دارای یک سهم ۲۰درصدی است. در حالی که اکثر تازه واردها به این صنعت، مشغول ساخت کارخانه‌های کم‌هزینه هستند، وی اعتقاد ندارد که این دسته از شرکت‌ها در آینده نزدیک نقش عمده‌ای را در این صنعت ایفا کنند.