گروه بورس - محبوبه مغانی: سرانجام انتظار فعالان اقتصادی کشور برای سخنرانی رییس‌جمهور در شصت‌وهشتمین مجمع عمومی سازمان ملل متحد به پایان رسید تا بنا به تحلیل روزنامه لوموند شاهد آغاز فصل جدیدی در دنیای سیاسی و اقتصادی ایران باشیم. تا سال قبل، بازار پیش از ایراد سخنرانی احمدی‌نژاد در لاک دفاعی می‌رفت تا پس از آن شاهد تبعات سخنرانی وی باشد. اگرچه برخلاف تصورات سیاسیون در جوامع بین‌المللی، روحانی در ضیافت بان‌کی‌مون مشارکت نکرد تا در کنار آن درخواست اوباما برای ملاقات با همتای ایرانی خود رد شود، اما با این حال آمریکایی‌ها اعلام کردند که اوباما از اینکه با حسن روحانی رییس‌جمهور ایران دیدار نکرد، ناامید نیست. از سوی دیگر دیدار وزیر امور خارجه کشورمان با گروه ۱+۵ نیز مناسب ارزیابی شد؛ اگرچه این خوش بینی در طول هفته‌ای که گذشت در بازارهای سرمایه‌گذاری نمود یافت و تمامی بازارها را از رشد برخوردار ساخت.

در این میان بازار سرمایه که تا قبل از این میدان‌دار بازارهای سرمایه‌گذاری کشور بود اگرچه از رشد برخوردار بود، اما مجالی هم به بازارهای ارز و سکه داد تا این بازارها هم خودی نشان دهند.

اما در عرصه بین‌المللی و در ایالات متحده آمریکا؛ همچنان از مقاومت جمهوریخواهان حاضر در کنگره آمریکا در مقابل درخواست رییس‌جمهور این کشور مبنی بر افزایش سقف بدهی‌های آمریکا کاسته نشده است؛ مساله‌ای که منجر شد تا وزیر دارایی آمریکا به وجود تنها ۳۰ میلیون دلار منابع مالی برای تامین هزینه‌های جاری خود تا اواسط اکتبر اشاره کند.

با توجه به تجربه کشمکش‌های کنگره و دولت آمریکا در سال ۲۰۱۱ میلادی، به نظر می‌رسد که جمهوریخواهان در آخرین لحظات با افزایش سقف بدهی‌های دولت آمریکا موافقت کنند.

از سوی دیگر به‌رغم تصمیم فدرال رزرو آمریکا مبنی بر ادامه ارائه محرک‌های مالی، یکی از اعضای این کمیته عنوان کرده است که اجرای این برنامه محرک تاکنون تاثیر مثبت چندانی بر بازار اشتغال آمریکا نداشته و فدرال رزرو باید به فکر چاره‌ای برای بازگرداندن رونق و رشد به بازار مسکن باشد.

بازارهای سرمایه‌گذاری همچنان نگران هستند که رویارویی نهایی سیاسی در واشنگتن درباره بودجه فدرال ممکن است نهایتا به نکول بدهی دولتی آمریکا منجر شود. از سوی دیگر کاهش شاخص اعتماد مصرف‌کننده در این ماه نشان می‌دهد که افزایش نرخ‌های بهره و کندی رشد اقتصادی بهبود بازار مسکن را به خطر خواهد انداخت.

در اتحادیه اروپا نیز انتخاب مجدد آنگلا مرکل به عنوان صدراعظم آلمان نگرانی‌ها را از جایگزینی حزب «آلترناتیو برای آلمان» که خواستار خروج آلمان از منطقه یورو بود، کاست. پس از این پیروزی بود که رییس بانک مرکزی اروپا اعلام کرد که با هدف جلوگیری از نرخ بهره بیشتر، مبادرت به ارائه وام‌های ارزان قیمت خواهد کرد تا به این واسطه نرخ‌های بهره در این منطقه در سطوح فعلی یا حتی سطوح پایین‌تر باقی بماند.

از سوی دیگر همزمان با انتشار آمار ضعیف‌تر از انتظار شاخص اعتماد مصرف‌کننده آلمان، دولت ایتالیا اعلام کرد که رشد اقتصادی خود را کاهش داده است. خبر بعدی نیز افزایش بدهی‌های دولت فرانسه در سه ماهه دوم امسال به بیش از ۴۱ میلیارد یورو بود که منجر به تضیعف یورو در برابر دلار شد.

اما در بازار جهانی طلا؛ علاوه بر ادامه تردیدها نسبت به تغییر سیاست‌های پولی در ایالات متحده، موضوع قوی بودن خرده‌فروشی‌های طلا در آسیا داد و ستدهای طلا را در مسیر صعودی قرار داد. اگرچه بانک‌های مرکزی روسیه و قزاقستان در ماه اوت در ادامه سیاست‌های خود مبادرت به افزایش میزان ذخایر طلای خود کردند که در این میان ترکیه نیز تلاش کرد تا از این قافله عقب نماند. چین نیز که به عنوان دومین واردکننده بزرگ طلای جهان پس از هند یاد می‌شود تولیدات طلای خود را در سال میلادی جاری با افزایش چشمگیری برخوردار کرد.

نامشخص بودن جدول زمانی بانک مرکزی آمریکا برای کاهش سیاست‌های انبساطی، به دلیل انتشار آمارهای مایوس‌کننده، رشد بازارهای مسکن و اشتغال آمریکا منجر به افزایش نوسانات در بازار طلا شد که پیش‌بینی می‌شود با مطلوب بودن ارقام اشتغال آمریکا در ماه سپتامبر، امکان تصمیم‌گیری برای کاهش خرید اوراق قرضه فراهم شود. با این حال برخی نیز پیش‌بینی می‌کنند که قیمت‌های جهانی این فلز ظرف سه ماه آینده از کاهش برخوردار شود. در مجموع طی هفته‌ای که گذشت هر اونس طلا در بازار جهانی از رشد ۷/۰ درصدی برخوردار شد.

اما در بازار جهانی طلای سیاه؛ احتمال بهبود در روابط دو کشور ایران و ایالات متحده آمریکا و فروکش کردن تهدید نظامی علیه سوریه تا حدی توانست قیمت‌ها را تغییر دهد. اگرچه در این میان اقدام روسیه برای خرید سهام سرمایه‌گذاری سیبری و آمادگی چین برای دریافت LNG از نیجریه، تولید نفت در لیبی و نیجریه، افزایش تولید نفت خام عراق، از سرگیری صدور نفت سودان جنوبی همگی به کاهش قیمت نفت برنت شمال در هفته‌ای که گذشت، منجر شدند.

در این بین براساس اطلاعات موسسه نفت آمریکا میزان ذخایر نفت خام آمریکا از کاهش برخوردار بوده است. در حالی که میزان موجودی محصولات پالایشی ۸۰۰ هزار بشکه افزایش نشان می‌دهد.

اما در بازار داخلی؛ درست زمانی که سوداگردان در بازار ارز پیش‌بینی می‌کردند که نرخ دلار در بازار آزاد پس از سفر روحانی به نیویورک و دیدارهای وزیر امور خارجه با مقامات اروپایی، شاهد ریزش در بازار آزاد تا محدوده نرخ‌های دولتی باشد، رییس کل بانک مرکزی خط بطلانی بر این پیش‌بینی‌ها کشید و در نشست صبحانه کاری اتاق بازرگانی اعلام کرد که دلار به کف قیمتی خود رسیده است؛ لذا وی کاهش بیش از این را منطقی ندانست تا به این واسطه پس از آن معاون ارزی سیف، نرخ ۳ هزار تومانی را برای ارز منطقی بداند. مساله‌ای که باعث شد تا بازار در پیش‌بینی دیگری، نرخ‌های بالاتر از ۳ هزار تومانی را برای دلار متصور شود، اما عدم تحقق گفت‌وگوی مستقیم ایران و ایالات متحده آمریکا و پایان هیجانات سخنرانی روحانی در مجمع عمومی سازمان ملل، قیمت ۳ هزار تومان را به عنوان کف قیمت دلار تثبیت کرد.

اما از سوی دیگر احتمال لغو تحریم‌های سوئیفت، افزایش حجم نقدینگی در کشور به میزان ۴۷۳ هزار میلیارد تومان، اعلام کسری تراز تجاری غیرنفتی از سوی مرکز پژوهش‌های مجلس، تشکیل کارگروهی در معاونت اقتصادی بانک مرکزی برای رفع ابهام در بخش‌نامه‌های ارزی، بازنگری در سهمیه ارزهای مسافرتی و دانشجویی از جمله دیگر اخبار در عرصه اقتصادی کشور بود که باعث شد تا در مرکز مبادلات ارزی، نرخ هر دلار آمریکا از ۲۴ هزار و ۷۲۹ ریال به ۲۴ هزار و ۷۹۱ ریال و هر یورو از ۳۳ هزار و ۴۵۱ ریال به ۳۳ هزار و ۵۳۱ ریال تغییر یابد.

همچنین در بازار آزاد نیز، هر دلار آمریکا از رشد ۳/۵ و هر یورو از رشد ۴/۱ درصدی برخوردار شدند. قیمت هر سکه نیز در طول هفته‌ای که گذشت در مجموع از رشد ۳/۵ درصدی و هر گرم طلای ۱۸ عیار از رشد ۴/۳ درصدی برخوردار شدند.

اما در بازار مسکن؛ تغییر قیمت مسکن در برخی از محله‌های تهران، تا آنجا پیش رفت که در برخی از محله‌ها هر مترمربع تا ۸۰۰ هزار تومان پایین‌تر از ماه قبل خرید و فروش شد. به‌رغم آنکه محله‌هایی که بیشترین حباب مسکن را داشتند با کاهش قیمت بیشتری مواجه شده‌اند؛ اما باز هم برخی از سازندگان با توجه به صرف نرخ‌های چند برابری برای مصالح ساختمانی، در مقابل کاهش قیمت‌ها و شکستن بیشتر حباب بازار مسکن مقاومت به خرج می‌دهند.

به موجب آمارهای ثبت شده در سامانه املاک در سال ۹۱، در اوج خرید و فروش مسکن روزانه ۱۴ هزار قرارداد خرید و فروش در کشور به ثبت رسید که در حال حاضر این عدد به ۸ هزار قرارداد کاهش یافته است. بنا به اعتقاد کارشناسان این حوزه، خرید و فروش مسکن در حالی همچنان در رکود به سر می‌برد که با توجه به کف رسیدن قیمت‌ها، خروج از این رکود نیاز به یک محرک جدید دارد.

در بازار اجاره بها نیز در حال حاضر نرخ‌های اجاره پیشنهادی همچنان به قوت خود باقی است که فعالان این بازار معتقدند معمولا افت اجاره بها بین یک تا دو ماه آینده صورت می‌گیرد.

اما در فعالیت کاری بورس تهران در هفته منتهی به سوم مهرماه امسال، حجم و ارزش معاملات به ترتیب از رشد ۴/۹۹ و ۹۸ درصدی برخوردار شد. این افزایش در حالی صورت گرفت که در ۵ روز کاری بورس تهران به تعداد خریداران نیز ۵۱ درصد افزوده شد تا به این واسطه بازار سرمایه از بازدهی ۴ درصدی برخوردار شود. در این بازار به‌رغم سهام پالایشگاهی، سهام شرکت‌های فعال در صنعت پتروشیمی مورد توجه بازار بودند که می‌توان به بازگشایی نماد تاپیکو و نماد پارسان اشاره کرد.

نماد گسترش نفت و گاز پارسیان که از ۳۱ تیرماه متوقف شده بود، سرانجام پس از وقفه دو ماهه در ۳۱ شهریورماه بازگشایی شد.

با این حال در گروه پالایشگاهی نیز گزارش‌های ۳ ماهه مطلوب و احتمال ارسال گزارش‌های ۶ ماهه مطلوب‌تر پیش‌بینی می‌شود که این گروه می‌توانند قیمت‌های بالاتری را طی یک ماهه اخیر شاهد باشند. در صنعت حمل‌ونقل دریایی نیز پس از لغو تحریم کشتیرانی نمادهای کشتیرانی جمهوری اسلامی ایران و تایدواتر همچنان بر مدار توجه قرار دارد. با این تفاوت که معاملات در نماد کشتیرانی جمهوری اسلامی ایران قفل شده است.

ماراتن بورس و بازارهای موازی