معاملات چرخشی و سودسازی
گروه بورس - همایون دارابی: بازار دادوستد سهام امروز (شنبه) آخرین روز کاری فصل تابستان خود را تجربه خواهد کرد که این امر همچنین پایان سال مالی برخی از شرکت‌های سرمایه‌گذاری را رقم می‌زند.
پایان سال مالی شرکت‌های سرمایه‌گذاری به طور سنتی به حرکت‌های موقتی این شرکت‌ها در بازار سرمایه جهت بهبود وضعیت پرتفوی سهام خود پایان می‌دهد.

حرکت شرکت‌های سرمایه‌گذاری در انجام معاملات چرخشی برای سودسازی و افزایش قیمت سهام پرتفوی همراه است.
در بازار امسال نیز روز چهارشنبه نماد نوسازی ساختمان ایران با دادوستد دوباره سهام ساختمانی نوین در این شرکت با هدف تامین سود در نرخ ۲هزار و ۹۳۰ ریال همراه بود.
ساختمانی نوین پیش از این یکبار دیگر نیز سهام «نوسا» را در قیمت 2هزار و 890 ریال واگذار کرده بود که پس از خرید دوباره این سهم در نرخ‌های تابلو احتمالا برای تامین سود، مجددا اقدام به واگذاری این سهم کرد.
با توجه به وضعیت سهامداری ضربدری شرکت‌های ساختمانی، مشکل در تامین سود ساختمانی نوین می‌تواند در بقیه اعضای گروه نیز موثر باشد.
از سوی دیگر با توجه به پایان سال مالی شرکت‌هایی نظیر سرمایه‌گذاری سپه، بازار در گروه معدنی نیز از روز یک‌شنبه شاهد وضعیت واقعی‌تر دادوستدها خواهد بود.از این رو کارنشاسان بازار در انتظار فرا رسیدن روز یکشنبه و پایان تحرک‌های موقتی شرکت‌های سرمایه‌گذاری در جهت ارزیابی بازار هستند.
در کنار مساله پایان سال مالی شرکت‌های سرمایه‌گذاری، بازار سهام با چندین مساله دیگر نیز مواجه است. نخستین مساله تاثیر تحولات بازارهای جهانی بر نمادهای وابسته در بورس اوراق بهادارکشورمان بوده است. با کاهش نرخ بهره توسط فدرال رزرو آمریکا و افت چشمگیر ارزش دلار، بهای فلزات در بازار جهانی روند رو به رشدی را تجربه کرد که مهم‌ترین تاثیر آن در بهای فلز مس بود. فلز مس در آخرین معاملات خارج از LME (بازار فلزات لندن) نرخ ۷هزار و ۸۷۳دلار در هر تن را تجربه کرد. در بازار جهانی فلز مس علاوه بر مساله کاهش نرخ بهره، اعتصابات پیش رو در معادن پرو نیز موثر بوده است. با رشد بهای جهانی فلز مس نماد ملی مس در بازار چهارشنبه خرید ۸۸/۳میلیون سهم از صف فروش شرکت را شاهد بود. بهای جهانی سه فلز روی، سرب و آلومینیوم نیز به رغم رشد در بازار جهانی، تاثیر خاصی را بر نمادهای وابسته نگذاشتند، به ویژه آنکه به رغم رشدهای اخیر، بهای فلز روی در حد ۲هزار و ۸۶۱دلار در هر تن (در مقایسه با نرخ پایه بودجه شرکت معادل ۳هزار ۲۰۰دلار در هر تن) و آلومینیوم در حد ۲هزار و ۳۶۷دلار در هر تن (در مقایسه با پایه بودجه ۲هزار و ۸۰۰دلار) قرار دارد که کمتر از حد موثر بر روند قیمتی این سهام است. از سوی دیگر علاوه بر مساله بهای جهانی فلزات، افزایش نرخ یورو و تاکید بر استفاده از یورو در مبادلات ارزی شرکت‌های کشورمان، وضعیت متفاوتی را برای شرکت‌ها به ویژه شرکت‌های خودرویی که واردات خود را از اروپا صورت می‌دهند، وارد می‌کند.
مساله دیگری که هم‌اکنون بازار با آن مواجه است، تحولات جدید در سطح بین‌الملل و برگزاری اجلاس 1+5 جهت بررسی قطعنامه جدید شورای امنیت است.اگرچه انتظار نمی‌رود این رایزنی‌ها تا پایان دوره جدید همکاری‌های ایران و آژانس به صدور قطعنامه جدید یا سختگیرانه منجر شود، اما به هر حال با توجه به اینکه دوره رشد کنونی بازار همزمان با به تعویق افتادن موعد صدور قطعنامه در پایان تیرماه رقم خورد، نگرانی‌های سیاسی توام با رکود سنتی ایام ماه مبارک رمضان می‌تواند بر حجم دادوستد سهام در بازار تاثیر منفی بگذارد.در حال حاضر کارشناسان بازار منتظر دریافت خبرهای قطعی از روند مذاکرات 1+5 و همچنین حضور و سخنرانی دکتر احمدی‌نژاد، رییس‌جمهوری کشورمان در نشست عمومی سازمان ملل در روز یکشنبه آینده هستند.
در تحولات موثر بر بازار، آغاز بررسی لایحه اصل ۴۴ در مجلس از اهمیت بالایی برخوردار است. این لایحه را به جرات می‌توان مهم‌ترین تحول اقتصادی سال‌های اخیر کشور توصیف کرد.تعیین حدود انحصار بخش دولتی و همچنین تعیین ۲۰درصد سهام برای دولت در شرکت‌های اصل ۴۴ و ممنوعیت سرمایه‌گذاری دولتی در خارج از اصل ۴۴، راه را برای تقویت بخش‌خصوصی کشور هموار خواهد کرد.در کنار تحولات یاد شده، بازار در درون خود نیز با مسائلی مواجه است که در این بخش مهم‌ترین مساله حاکمیت تام و تمام تله حجم مبنا و تشکیل صف‌های بدون تحرک خرید و فروش است. در حال حاضر حدودا ۱۴هزار دستور فروش در نمادهای دارای صف فروش مجموعا به ارزش ۲/۴۶میلیارد تومان وجود دارد که به دلیل عدم اجرای آیین‌نامه رفع گره‌های معاملاتی، بدون افق روشنی بر روی تابلو مانده‌اند. هم‌اکنون ده‌ها نماد درگیر در صف‌های فروش و تله حجم مبنا عملا «فراموش‌شدگان‌ بازار سرمایه» را تشکیل می‌دهند.
در بازار چه خبر بود؟
بازار روز چهارشنبه شاهد ترکیبی از فعالیت‌های عادی بازار سرمایه و همچنین فعالیت‌های مقطعی شرکت‌های سرمایه‌گذاری در پایان سال مالی این شرکت‌ها بود.
در بازار چهارشنبه، معامله‌گران در ابتدای بازار شاهد آغاز جمع‌آوری بخشی از صف فروش ملی مس بودند.
ملی مس که پس از انجام معامله عمده ۲۰درصدی با خروج برخی از سهامداران خود مواجه شده و صف فروش قابل ملاحظه‌ای داشت، در روز چهارشنبه در حالی شاهد خرید سهام به میزان حجم مبنا بود که نرخ‌های جهانی با رشد خود انگیزه لازم را به معامله‌گران مدافع داده بود. انتظار می‌رود نماد ملی مس در روز یکشنبه و پس از پایان سال مالی شرکت‌های سرمایه‌گذاری به تعادل برسد.
در کنار ملی مس، صف فروش مپنا نیز به‌رغم انتشار شایعاتی مبنی بر توقف نماد به دلیل تعدیل EPS شرکت، همچنان بر تابلو ثابت باقی ماند. در کنار دو نماد یاد شده در گروه فلزی نمادهای فولادی تحت‌تاثیر اقبال معامله‌گران و ارزیابی‌های صورت گرفته در مورد آغاز دور جدیدی از رشد قیمت فولاد در بورس فلزات با صف‌های خرید قابل ملاحظه‌ای مواجه بودند.
در گروه معدنی عرضه‌های سنگین اعضای کنسرسیوم خریدار بلوک مس در نمادهای گل گهر و چادرملو در روز چهارشنبه ادامه یافت که در نماد چادرملو تا ۴/ ۶میلیون سهم مورد دادوستد قرار گرفت و با قطع عرضه‌ها در انتهای بازار، با صف خریدی معادل ۶/۱میلیون سهم مواجه شد. در این گروه بازار در انتظار بازگشایی نماد سرمایه‌گذاری معادن و فلزات است که اخیرا با اعمال تعدیل مثبت عایدی هر سهم (EPS) معادل ۶۲۰ریال را اعلام کرده است. سرمایه‌گذاری معادن و فلزات ۶درصد سهام ملی مس را به پرتفوی خود افزوده و در انتظار عرضه اولیه سهام زیرمجموعه خود فولاد خراسان در بازار است.
پایان تابستان
در گروه ساختمانی، تلاش برای تامین سود و بهبود پرتفوی سهام، عمده‌ترین تحولات گروه ساختمانی را در روز چهارشنبه رقم زد. معامله چرخشی نوسازی ساختمانی تهران، مهم‌ترین تحول روز چهارشنبه بود. در گروه خودرویی، ضعف عمومی نمادهای این گروه همچنان مهمترین تحول بازار خودرویی به شمار می‌رفت. به نظر می‌رسد این گروه تا اعلام گزارش‌های ۶ ماهه همچنان شرایط ضعیف خود را ادامه دهد. در گروه بانکداری، مالی و اعتباری سینا (بنیاد) روز چهارشنبه جلسه توجیهی خود را برای فعالان بازار برگزار کرد.در گروه سیمانی، نماد سیمان خزر روز چهارشنبه شاهد انجام نخستین معامله پس از کاهش EPS از ۴۱۷ریال به ۳۲۹ریال بود.این نماد روز سه‌شنبه بازگشایی شده بود. نماد ایتالران نیز در این گروه پس از برگزاری مجمع انتخابات هیات‌مدیره بازگشایی شد، اما معامله‌ای بر روی آن انجام نشد.در مجموع بازار روز چهارشنبه بازاری بهتر نسبت به روزهای آغازین هفته گذشته بود. به نظر می‌رسد بازار با دور شدن از زمان انجام معامله ۲۰درصدی مس و کاهش موقتی عرضه سهام جهت تامین نقدینگی این معامله و همچنین با به پایان رسیدن سال مالی شرکت‌های سرمایه‌گذاری در روز یکشنبه، شرایط واقعی‌تری به خود ببیند.شمار خریداران نیز در هفته گذشته ۶/۱۲درصد افت کرد و به ۲۰هزار و ۴۲۴ نفر رسید که این افت ناشی از رکود سنتی ماه رمضان و مشکل بازار پس از معامله عمده مس بود.ارزش کل معاملات هفته نیز ۷۱/۴۳درصد کاهش را تجربه کرد.