عرضه‌ها و انگیزه‌ها

گروه بورس- همایون دارابی: بازار دادوستد روز گذشته تحت تاثیر عواملی چند از جمله آغاز ماه مبارک رمضان و رکود سنتی معاملات در این ماه و تبعات معامله عمده سهام ملی مس با ضعف و افت انگیزه معامله‌گران همراه بود. در بازار دیروز معامله‌گران در شرایطی فعالیت خود را آغاز کردند که به نسبت سال‌های گذشته در هنگام فرارسیدن ماه مبارک رمضان با افت نسبی فعالیت‌ها مواجه شده و به نظر می‌رسد امسال نیز به رغم انتظارات اولیه، شرایط همچنان به مانند سال‌های گذشته رقم بخورد. تحت همین شرایط بازار دیروز شاهد کاهش فعالیت نسبی معامله‌گران بود. از سویی دیگر بورس در خود تبعات انجام معامله ۲۰درصدی سهام ملی مس را نیز به همراه داشت. تبعاتی که در چند سطح، بازار و کارشناسان آن را به خود مشغول کرده است. در سطح نخست بازار با مساله تامین نقدینگی از سوی خریداران کنسرسیوم بلوک ۲۰درصدی ملی مس مواجه است. از این رو بازار دیروز شاهد طیف گسترده‌ای از عرضه‌ها بود. عرضه‌های سنگین در نهادهای مپنا، گل‌گهر، نگین طبس، تایدواتر، توکا فولاد، سرمایه‌گذاری بانک ملی و فجر گالوانیزه نشانه‌هایی از عرضه با هدف تامین نقدینگی را در خود داشتند. از سوی دیگر انتشار خبرهای تایید نشده از امکان دریافت وام از بانک‌ملی توسط خریداران سهام ملی مس، امیدواری‌هایی را برای معامله‌گران فراهم آورده است. در صورت بهره‌مندی خریداران از وام ۱۲درصدی می‌توان در مورد توقف عرضه‌ها و به تعادل رسیدن نمادها امیدوار بود اما تا تحقق این امر، بازار همچنان شرایط نامتعادلی را به دلیل عرضه‌های سنگین شاهد خواهد بود.

دومین سطح از تبعات معامله روز چهارشنبه گذشته به کاهش انگیزه معامله‌گران با توجه به تداوم افت قیمت سهام ملی مس بازمی‌گردد. ملی‌مس روز گذشته نیز روند افت خود را ادامه داد. تعدیل ناگهانی EPS و جهش قیمتی در ابتدای هفته گذشته که قیمت پایه معامله را از ۷هزار و ۴۰۰ریال به ۸هزار و ۷۷۴ریال رساند و ۱۵۱میلیارد تومان هزینه بیشتر را به خریداران وارد کرد، اینک روند اصلاح قیمتی سهم را در بازار ایجاد کرده است.

سطح سوم تبعات معامله بلوک مس به مساله تاثیرات این پدیده بر معاملات عمده بعدی سهام اصل ۴۴ بازمی‌گردد. به تعویق افتادن عرضه بلوک دوم در ۲۸شهریور ماه نخستین مساله در این بعد است. اعلام تعویق با درج عبارت «با عنایت به تجارب حاصل از عرضه بلوک نخست» بیان‌کننده تاثیرات معامله روز چهارشنبه است. تقسیم بلوک سهام دولتی به ۲بلوک ۲۰درصدی این بلوک‌ها را از امتیاز مدیریتی دور ساخته است و به همین دلیل خریدار خارجی در بازار حاضر نشد. از همین رو شنیده‌ها حکایت از اعلام عرضه بلوک فولاد مبارکه به صورت ۵۱درصدی دارد. باخرید بلوک اول مس توان اندکی بازار سهام کشور را به نمایش گذاشت و با توجه به این مساله در عرضه‌های بعدی تمامی توجه به سوی خریداران خارج از بازار معطوف خواهد بود.

با توجه به این شرایط بازار احتمالا در چند روز آینده نیز همچنان با شرایط ناشی از معامله عمده روز چهارشنبه گذشته مواجه خواهد بود.

در بازار دیروز با توجه به افت و خیز معامله‌گران و عرضه‌های سنگین رخ داده، شاخص تا میانه بازار منفی بود، اما بازگشایی ۳ نماد بانک پارسیان، سیمان سپاهان و لعاب ایران شرایط را برای شاخص متفاوت کرد که در این میان بازگشایی بانک پارسیان از اهمیت بالاتری برخوردار بود.

تعدیل مثبت عایدی سهام پارسیان در شرایطی که این بانک و دیگر بانک‌های خصوصی با فشار ناشی از کاهش نرخ تسهیلات مواجه شده‌اند، حکایت از احتمال تداوم شرایط مثبت سال گذشته در گروه بانکداری تحت تاثیر شتاب بالای رشد نقدینگی در اقتصاد کشور دارد.

از سوی دیگر عرضه قریب‌الوقوع سهام مالی و اعتباری سینا (بنیاد) در گروه بانکداری از اهمیت بالا و تاثیرگذاری برخوردار است.

عرضه سینا و پس از آن بانک‌های دولتی که ویژگی بارز آنها داشتن دارایی بالا و سود پایین است، انتظار برای افزایش P/E (پی به ای) گروه بانکداری را ایجاد خواهد کرد.این عرضه‌ها در گروه بانکداری احتمالا نقش تقویت‌کننده خواهند داشت.در مجموع بازار دیروز به دلیل فرا رسیدن ماه مبارک رمضان و تبعات معامله عمده مس، بازار کم‌رونق و بی‌انگیزه‌ای بود.