بازار و دلار!

گروه بورس - همایون دارابی: بورس اوراق بهادار در شرایطی نخستین هفته کاری مهرماه را با نوسان قیمت‌ها و شاخص به پایان برد که تحولات بازارهای موازی از جمله بازار ارز از اهمیت بالایی برخوردار است. در بازار سهام معامله‌گران در تحولات سیاسی همچنان شاهد ادامه مباحث در پرونده هسته‌ای کشورمان و احتمال آغاز مذاکرات با گروه ۱+۵ هستند که البته با توجه به ادامه مسائل در صحنه تحریم‌ها و اعلام تحریم‌های جدید - این بار براساس موضوعاتی به جز پرونده هسته‌ای کشورمان - همچنان موضوع مسائل سیاسی مورد توجه خواهد بود. در مورد مسائل اقتصادی اما شرایط همچنان با پیچیدگی‌های عمده‌ای مواجه است. در مهم‌ترین موضوع پیش روی بازار، طرح تحول در مرحله پیش از اجرا قرار گرفته است که انتظار می‌رود مصاحبه شمس‌الدین حسینی وزیر اقتصاد و سخنگوی اقتصادی دولت در برگیرنده خبرهای جدیدی در مورد اجرای طرح تحول باشد. افزایش بهای حامل‌های انرژی و واریز یارانه نقدی و همچنین نحوه تعامل دولت با بنگاه‌های اقتصادی از جمله مهم‌ترین مسائلی است که پیش روی معامله‌گران قرار دارد. در همین حال به‌رغم آنکه هنوز روند رسمی اجرای طرح تحول شروع نشده است، اما بهای مواد اولیه صنایع از جمله گاز صنایع پتروشیمی در حال افزایش است.

در همین حال نحوه اجرای طرح تحول در سایه تغییر در شرایط بازار طلا و ارز، حساسیت‌های جدیدی را به همراه آورده است. به دنبال اعلام محدودیت‌های امارات‌متحده در مسیر نقل و انتقال دلار از صرافی‌های این کشور به ایران، بازار ارز در هفته گذشته با ناپایداری جدی مواجه شد و بهای هر دلار از ده هزار و ۵۰۰ ریال تا یازده هزار و ۵۰۰ ریال نوسان را نشان داد. در این میان اگر چه این روند رشد به صورت مشخص در بازار به چشم خورد، اما عدم‌مداخله بانک مرکزی تا پایان هفته گذشته شایعات متعددی را به همراه آورده است. براساس این شایعات در حال حاضر دو سناریو در بازار ارز قابل پیگیری است. سناریو نخست بانک مرکزی برای افزایش صادرات، کاهش واردات و کاهش کسری بودجه دولت، اجازه افزایش بهای ارزهای خارجی و کاهش ارزش ریال را دنبال کرده و عدم‌مداخله بانک مرکزی با هدف تثبیت نرخ‌های جدید در بازار ارز است، از این رو بانک مرکزی تا رسیدن ارزش دلار به حد مورد نیاز دولت از مداخله جدی در بازار خودداری خواهد کرد.

در کنار این سناریو برخی از منابع از قطع ارتباط بانک‌های ملی و صادرات با امارات‌متحده عربی از عاملی برای عدم‌انتقال حواله‌ها و اسکناس یاد کرده و کمبود ارز را تا ایجاد مسیر جایگزین، پایدار می‌دانند. در همین حال برخی از کارشناسان فشار بازگشت ریال به سرزمین مادر از سوی صرافان عرب در منطقه را در کاهش میزان دلار در بازار موثر دانسته‌اند. در این فضا البته بازار سهام با شرایط حساسی در مقابل تحولات بازار ارز مواجه است چرا که در صورت پایداری نرخ‌های کنونی یا افزایش بیشتر آنها یا حتی مداخله موثر بانک مرکزی برای بازگشت قیمت دلار (امری که احتمال آن بسیار اندک است) تحولات جدید در مقابل بازار سهام است. در صورت افزایش یا تثبیت نرخ دلار در قیمت کنونی، صنایع دارای صادرات (به‌رغم مشکلات روز افزون در روند انجام صادرات) می‌توانند با مزیت اقتصادی مواجه شوند. در این بخش شرکت‌های معدنی و پتروشیمی به‌رغم مشکلات موجود می‌توانند شرایط مناسبی را تجربه کنند و در مقابل صنایع دارای مصرف ارزی بالا به ویژه صنایع خودرویی که وابستگی عمده‌ای به خارج دارند، مشکلات جدیدی را تجربه خواهند کرد.

در کنار تحولات داخلی در صحنه اقتصاد جهانی بهای فلزات همچنان با رونق نسبی در معاملات فلز مس مواجه است. بهای مس در بازار فلزات لندن تا ۸ هزار و ۵۳ دلار در هر روز بالا رفته است. در بازار فلزات لندن بهای روی، سرب و آلومینیوم نیز به ترتیب دو هزار و ۱۷۶ دلار، دو هزار و ۲۶۲ دلار و دو هزار و ۳۱۴ دلار در هر تن رقم خورده است.

بهای بیلت فولادی نیز در محدوده ۴۵۵ دلار در هر تن باقی مانده است. بهای نفت نیز به بیش از ۸۰ دلار رسیده است. در صحنه محصولات پتروشیمی با توجه به محدودیت‌‌های موجود در واردات، بازار داخلی همچنان با رشد قیمتی مواجه است و شاخص بالتیک نیز به دو هزار و ۴۴۶ واحد رسیده است.

در بازار چه خبر بود؟

در بازار روز چهارشنبه معامله‌گران پس از چرخش معاملات در روز سه شنبه شاهد رشد قیمت و رشد شاخص کل بودند. این امر باعث شد شاخص کل بتواند ۱۳۶ واحد رشد کند امری که تا حدودی شرایط نامناسب ابتدای هفته را جبران کرد.

در گروه خودرویی معامله‌گران روز چهارشنبه در شرایطی معامله دومین بلوک ۸/۴ درصدی سایپا را شاهد بودند که این بلوک نیز همانند بلوک نخست به کد سرمایه‌گذاری رنا نشست. با انتقال این بلوک، میزان مالکیت رنا در سایپا به ۱۹درصد رسیده است. با انجام این نقل و انتقالات تحولات آتی سرمایه‌گذاری رنا نیز جالب توجه است. این امر به خصوص در آستانه مجمع آتی شرکت از اهمیت برخوردار است. تعدیل سود ناشی از خرید سهام سایپا، انتقال سود انباشته به سرمایه شرکت برای تامین بخشی از خریدهای کنونی و فروش احتمالی سهام ایران خودرو مسائلی است که پیش روی شرکت رنا قرار دارد.

در گروه خودرویی بازگشایی نماد بهمن در روز سه شنبه و معاملات پر حجم آن روز چهارشنبه جای خود را به صف خرید داد. در حالی که انتظار نمی رود گروه بهمن با تقسیم سود بالایی مواجه شود، اما ارزش بازار این شرکت در حال حاضر نزدیک به ۸۱۰ میلیارد تومان است که تقریبا معادل ۸۰۰ میلیارد تومانی است که این شرکت از محل فروش سهام سایپای خود دریافت کرده است.

در گروه تصفیه نفت معامله‌گران پس از مدتها شاهد انتشار گزارشی از شرکت پالایشگاه تبریز بودند که گزارش ۶ماه این شرکت حکایت از تحقق ۴۰ ریال سود در این مدت دارد، در حالی که سال قبل این شرکت در این مدت ۷۱۱ ریال سود ساخته بود. با توجه به این شرایط قیمت‌گذاری پالایشگاه تبریز با ابهامات جدی روبه‌رو خواهد شد.

در گروه شرکت‌های هلدینگی شرکت سرمایه‌گذاری غدیر که اخیرا مالکیت بخشی از سهام معدنی گهر زمین و پتروشیمی کرمانشاه را به‌دست آورده است، شرکت فولاد آلیاژی را برای عرضه در فرابورس آماده کرده است. این شرکت کوچک البته تغییری جدی در وضعیت سرمایه‌گذاری غدیر نخواهد داشت مگر آنکه عرضه این شرکت با استقبال جدی مواجه شود.

در گروه شرکت‌های سرمایه‌گذاری معامله‌گران امروز شاهد بازگشایی نماد سرمایه‌گذاری ملت هستند که این بازگشایی با بازار گردانی همراه خواهد بود. در همین حال در شرایطی که بازگشایی نمادهای متوقف قدیمی ادامه دارد، معامله‌گران در انتظار مجمع شرکت پیام هستند، جایی که سهامداران حقیقی و حقوقی شرکت در تلاش برای حضور در هیات‌مدیره این شرکت هستند. از دیدگاه این گروه از سهامداران تغییر در ترکیب هیات‌مدیره شرکت می‌تواند زمینه‌ساز بازگشایی نماد این شرکت پس از سال‌ها توقف باشد.

در گروه غذایی در شرایطی که معامله‌گران با رشد قیمت‌های جهانی غذایی مواجه هستند آخرین روز معاملاتی توسعه صنایع بهشهر پیش از توقف نماد برای انتخاب اعضای هیات‌مدیره با معاملات پر حجمی مواجه شد. در شرایطی که مجمع این شرکت با رقابت سنگین گروه‌های سهامداری مواجه است هر نتیجه‌ای می‌تواند بازار را با شگفتی مواجه سازد.

در گروه فلزی معامله‌گران شاهد معارفه مدیرعامل فولاد مبارکه بودند. با انجام این معارفه سمیع‌نژاد جانشین رجایی در این شرکت شد. در این گروه تغییر بهای مس و رشد ارزش دلار باعث شده است بازار در انتظار گزارش شش ماهه مناسبی از ملی مس باشد.

در گروه بانکی همچنان معامله‌گران شاهد معاملات مناسبی در نماد سینا هستند. انتشار شایعاتی در مورد معاملات بلوکی در نماد سینا و انتظار برای گزارش شش ماهه مناسب این شرکت سبب این اقبال شده است. در گروه تجهیزاتی‌ها احتمال انجام بازدید کارشناسان بازار از صدرا در هفته آینده سبب انتظار بازار برای دریافت تصویری جدید از این شرکت شده است.در مجموع بازار روز چهارشنبه بازار مثبتی بود که در نهایت به رشد ۷/۱۲۲ واحدی شاخص در کل هفته منجر شد. ارزش کل معاملات نیز در هفته گذشته به ۷۶۱ میلیارد تومان سهام رسید که این رقم بیش از هر چیزی مدیون معامله ۱۰درصد سهام سایپا بود.