غلامحسین دوانی *
چهارمین دوره انتخابات اعضای شورای عالی جامعه حسابداران رسمی ساعت ۹ صبح روز دوشنبه ۲/۵/۱۳۸۹ در مرکز همایش‌های رازی تهران صورت خواهد گرفت. بر پایه دستورالعمل نحوه برگزاری انتخابات شورای عالی جامعه تعداد یازده نفر حسابدار رسمی به عنوان اعضای شورای عالی از طریق رای مستقیم حسابداران حاضر در جلسه فوق انتخاب خواهند شد.

این دوره انتخابات از حساسیت ویژه‌ای برخوردار است. از یک سو جامعه در کشاکش فعالیتهای اجتماعی- اقتصادی توانسته منزلت خود را تا حدودی قابل قبول تثبیت کند، اما به دلیل تفکر خاصی که در کشور پیرامون چگونگی نظارت بر جامعه و احیانا کنترل آن وجود دارد نهادهای دیگری نیز هستند که مدعی جامعه شده‌‌اند بنابراین بر اعضای جامعه به ویژه موسسات حسابرسی به عنوان رکن و موتور متحرک این نهاد حرفه‌ای است که به صورت فعال در این انتخابات مشارکت جسته و در تعیین سرنوشت خود و همکاران شاغل در موسسات حسابرسی دخالت کنند. براساس آخرین آمار موجود وضعیت فعلی اعضای جامعه عبارتند از:

در جلسات گردهمایی موسسات حسابرسی عضو جامعه یکی از مهم‌ترین نکات مطروحه آن است که موسسه‌داران یا حسابداران شاغل در موسسات حسابرسی خصوصی نقش چندانی در هدایت یا تاثیرگذاری بر سیاست‌های شورای عالی ندارند بنابراین چنانچه قرار باشد این نقش برجسته شود باید کوشش کنیم تعداد نظرات واجد شرایط بیشتری از موسسات حسابرسی خصوصی به شورای عالی جامعه وارد شوند که این امر مستلزم وحدت نظر بیشتری بین موسسات حسابرسی خواهد بود. از آنجا که حسابداران رسمی باید اشخاصی دارای شان و منزلت اجتماعی و به دور از خصوصیات کاسبکاری باشند باید جسارت و گستاخی لازم به منظور ابراز وجود، اعلام مواضع و بیان شفاف نظریات خود را داشته باشند بنابراین در این دوره به منظور اجتناب از آسیب‌های احتمالی حرفه‌ای به صورت علنی و شفاف در اتحاد یا تعامل انتخاباتی مشارکت خود را اعلام کنند.
اعضای جامعه حسابداران رسمی ایران نیز مشابه اعضای کانون وکلا، نظام پزشکی (که اتفاقا هر سه این نهادها از دیدگاه اجتماعی همسان یکدیگر هستند) باید کوشش کنند یا به یک اجماع همگانی از طریق سه نهاد اثرگذار بر انتخابات نظیر انجمن حسابداران خبره ایران، انجمن حسابداری ایران و سازمان حسابرسی برسند یا اینکه هر گروهی براساس تفاهمات مشترک «یک لیست واحد» از کاندیدای مورد نظر خود را اعلام و به آن رای دهد.
از آنجا که جلسات شورای عالی جامعه با حضور حداقل (8) نفر از اعضا به رسمیت رسیده و تصمیمات اتخاذ شده با آرای حداقل موافق 6 نفر از حاضران معتبر است بنابراین هر نهاد یا گروهی که بتوانند حداقل 8 نفر را با خود همراه کنند که شش نفر آنان دارای سیاست واحدی در قبال مسائل حرفه‌ای باشند، عملا بر سیاست‌های حرفه حسابرسی مستولی خواهند شد. شاید برخی دوستان خرده بگیرند که در مسائل حرفه‌ای، تصمیمات حرفه‌ای چون بر اساس آیین رفتار حرفه‌ای مستقل و در جهت توسعه و اعتلای حرفه حسابرسی است بنابراین همه نمایندگان تنها مسائل حرفه‌ای را مد نظر قرار می‌دهند بنابراین گروه‌بندی آنان منطقی و اصولی نیست.
در پاسخ به این عده از همکاران باید به دور از شرمندگی اعلام کرد از آنجا که هر کس منافع حرفه‌ای را با عینک خود می‌بیند بنابراین چنانچه شماره عینک برخی با برخی دیگر فرق کند نتیجه دفاع از منافع حرفه‌ای یکسان نخواهد بود که در بسیاری موارد در عرض ۹ سال گذشته نیز این چنین بوده است. آسیب جدی که حرفه را تهدید می‌کند چگونگی مشارکت اعضای جامعه در انتخابات است. متاسفانه در دوره‌های قبلی وجود مکانیزمی به نام «آرای وکالتی» عملا موجب شده بود که مشارکت جدی اعضای جامعه ثمره واقعی نداشته باشد. بنابراین باید از هم‌اکنون ضمن لغو چنین مکانیزمی از همه اعضاء درخواست کرد که به آینده و سرنوشت خود بیش از گذشته بیاندیشند و با مشارکت فعال در روز انتخابات «حداقل هزینه مشارکت در سرنوشت جامعه حسابداران رسمی را تقبل کنند» راستی چگونه می‌شود دم از توسعه و اعتلای حرفه حسابرسی و کمبود حق‌الزحمه و نداشتن جایگاه اجتماعی مناسب سخن گوییم، ولی حاضر نباشیم به هر دلیلی (با توجه به اینکه از هم‌اکنون روز انتخابات مشخص شده) در روز سرنوشت حرفه غایب باشیم ولی انتظار داشته باشیم نمایندگانی انتخاب شوند که مسائل حرفه را به درستی دریابند.
سخنی با کاندیداها!
از منظر حقوق خصوصی هر کس که خود را واجد شرایط بداند می‌تواند کاندیدا شود اما از منظر حقوق اجتماعی بی‌تردید کسانی باید کاندیدا شوند که توانایی دفاع از حرفه، بسط و توسعه‌اندیشه‌ای حرفه حسابداری و حسابرسی و همچنین اعتبار حرفه‌ای لازم برای خرج کردن این اعتبار به زیر پای منافع حرفه را دارا باشند.
بدون آنکه بخواهیم وارد مناقشات انتخاباتی شویم در دوره‌های گذشته و احتمالا دوره آینده نیز شاهد ثبت‌نام کسانی خواهیم بود که برخی در دوره‌های گذشته حداقل لازم آرایی را که خود نیز حدس می‌زدند کسب نکردند اما شاید مدعی همه حرفه باشند!! اعضای جامعه حسابداران رسمی علاقه‌مند هستند کسانی نمایندگان آنان باشند که حتی در صورتی که یک سر و گردن از ما بالاتر باشند خود را بالاتر فرض نکنند! اعضای جامعه حسابداران رسمی علاقه‌مند هستند کسانی را انتخاب کنند که حتی در صورت ضعف و نارسایی در جامعه‌درصدد بهبود و رفع نارسایی برآیند نه اینکه این نارسایی‌ها را به عنوان شمشیری برای کوبیدن این یا آن عضو و موسسه بکار ببرند.
اعضای جامعه حسابداران رسمی علاقه‌مند هستند کسانی سخنگو و نماینده ما باشند که دارای قدرت منطق و استدلال به دور از پرخاشگری، قدرت بیان و تفهیم مواضع اساسنامه‌ای در محافل و مجامع کشوری باشند. اعضای جامعه حسابداران رسمی علاقه‌مند هستند کسانی نماینده شوند که اگرچه عضویت شورای عالی افتخار و مرتبت دارد اما این افتخار و مرتبت را صرف اعتبار بیشتر جامعه حسابداران کنند!
اعضای جامعه حسابداران رسمی علاقه‌مند هستند کسانی نماینده شورای عالی شوند که وقتی با اعضای عادی روبه‌رو می‌شوند خود را همسان وی فرض کنند و مرتبت شورای عالی را بعنوان مزیت فردی تلقی نکنند و در آخر اعضای جامعه حسابداران رسمی علاقه‌مند هستند کسانی نماینده شورای عالی شوند که ساکن ایران بوده و دل‌مشغولی حرفه حسابداری را داشته باشند. «در آخر این نوید را هم به روزنامه دنیای اقتصاد و سایر روزنامه‌های اقتصادی بدهم که منبعد کلی مقاله و تحقیق از حسابداران رسمی دریافت خواهید کرد تا فکر نکنید که حسابداران رسمی فقط موقع انتخابات دست به قلم می‌شوند!»
*حسابدار رسمی