ایران بورس- مدیر تحقیق و توسعه بازار با اشاره به پیگیری بورس تهران برای به‌کارگیری سامانه معاملاتی قرارداد آتی، گفت: کار مطالعاتی قرار دادآتی در بورس تمام شده و امیدواریم که طرح قراردادهای آتی تا پایان سال به اجرا درآید. به گزارش روابط عمومی و امور بین‌الملل شرکت بورس اوراق بهادار تهران، علی عباس کریمی اظهار داشت: بورس تهران در حال پیگیری کار سامانه معاملاتی قراردادهای آتی است تا این قراردادها را تا پایان سال به مرحله اجرایی درآورد.

وی افزود: بورس قصد دارد با به کار‌گیری سیستم موجود، قراردادهای آتی را راه‌اندازی کند. مذاکره با شرکت مدیریت فن‌آوری بورس شروع شده و پس از بررسی‌های لازم و رفع مشکلات می‌توانیم قراردادهای آتی را به مرحله اجرا در آوریم.

وی با اشاره به اینکه قرارداد آتی توافقی الزام‌آور، برای خرید یا فروش دارایی استاندارد است، گفت: این توافق با قیمت مشخص و در تاریخ توافق شده صورت می‌گیرد به این ترتیب که فروشنده متعهد می‌شود تعداد مشخص شده‌ای از دارایی را در تاریخ ذکر شده در قرارداد، در قبال دریافت مبلغ قرارداد تحویل دهد. مدیر تحقیق و توسعه بازار در ادامه گفت: از سوی دیگر خریدار نیز متعهد می‌شود که مبلغ قرارداد را در تاریخ تعیین شده در مقابل دریافت دارایی، تحویل دهد. براین اساس در قرار داد آتی، فروشنده از کاهش قیمت، منتفع شده و خریدار در صورت افزایش قیمت سود می‌برد.

کریمی به نحوه معامله قرار دادهای آتی در بورس اشاره کرد و گفت: دربورس‌ها معمولا اندازه هر قرارداد، قیمت و تاریخ‌های سررسید مجاز توسط بورس تعیین‌شده و معامله گران، تنها قیمت قرار داد مدنظر برای معامله را تعیین می‌کنند.

وی به بیان تفاوت میان معاملات مبنی بر قرارداد آتی در بورس با معاملات خارج از بورس پرداخت و بیان کرد: برخلاف معاملات خارج از بورس که همه ارزش قرار داد در زمان سررسید از سوی خریدار به فروشنده پرداخت می‌شود، در بورس‌ها مبلغی از خریدار و فروشنده برای جلوگیری از امتناع طرفین، در ابتدای عقد قرارداد اخذ می‌شود.

مدیر تحقیق و توسعه بورس در خصوص ماهیت وجه تضمین گفت: برای معامله قراردادهای آتی در بورس، خریدار و فروشنده هر یک باید مبلغی را به عنوان وجه تضمین اولیه پرداخت کنند. وجه تضمین اولیه معمولا به صورت‌درصدی از ارزش قرارداد یا به صورت مبلغ ثابتی به ازای هر قرارداد اعلام می‌شود. پس از پرداخت وجه تضمین اولیه از سوی خریدار و فروشنده این مبلغ با توجه به تغییرات قیمت قراردادهای آتی تعدیل می‌شود.

وی ادامه داد: اگر قیمت قرارداد آتی افزایش پیدا کند، خریدار منتفع شده و به میزان افزایش قرار داد از وجه تضمین اولیه فروشنده کسر و به وجه تضمین اولیه خریدار افزوده می‌شود. در صورتی که در اثر این تعدیلات وجه تضمین خریدار یا فروشنده از میزان تعیین شده کمتر شود، بورس از آنان تقاضای پرداخت وجه تضمین جبرانی می‌کند.

کریمی با اشاره به مزیت‌های خرید قراردادهای آتی افزود: سهامداران می‌توانند با سرمایه اندک آغاز کرده و نیازی نیست که حتما در آغاز قرار داد همه پول را داشته باشند، پیش‌بینی افراد برای سه ماه آینده، این امکان را فراهم می‌کند. این طرح ابزار جدیدی در سرمایه‌گذاری است که تنوع در بازار را افزایش و ریسک بازار را برای سهامداران کاهش می‌دهد.