گروه بورس- همایون دارابی: بازار داد و ستد سهام روز گذشته شاهد بهبود جو کلی معاملات و حرکت برخی معامله‌‌گران برای جمع‌‌آوری صف‌‌های فروش سنگین بود.

در بازار دیروز که نخستین روز فصل تابستان بود، معامله‌‌گران در شرایطی فعالیت خود را آغاز کردند که دربازار آرامش نسبی برقرار شد و در حوزه تحولات سیاسی و اقتصادی فرصتی را به معامله‌‌گران عمده داد تا با حضور در بازار، روند کلی داد و ستد‌‌ها را به سوی تعادل هدایت کنند. در بازار دیروز در آغاز معاملات تشکیل صف خرید برای نماد سرمایه‌‌گذاری معادن و فلزات و معاملات مثبت در برخی نمادها که به تشکیل صف‌‌های خرید در نمادهای ملی مس، چادرملو و پتروشیمی‌‌‌خارک منجر شد، سبب گردید تا در ادامه بازار با جمع‌‌آوری صف‌‌های فروش عمده‌‌ای نظیر بانک کارآفرین و مخابرات ایران مواجه شود. امری که توانست بخشی از فشار روانی منفی موجود در بازار را کاهش داده و به آزادسازی نقدینگی معامله‌‌گران منجر شود. در حال حاضر با جمع‌‌آوری صف فروش کارآفرین تنها نمادهایی نظیر بانک سینا و توسعه معادن روی باقی مانده‌اند که با عرضه‌‌های نسبتا سنگینی مواجه‌اند.

در بازار دیروز همچنین روند تصمیمات اخیر مجامع شرکت‌‌های بورسی به ویژه تقسیم سود سنگین در مجامع مورد توجه کارشناسان و معامله‌‌گران قرار گرفت.هر چند تقسیم سود نقدی سنگین در مرحله نخست نظیر آنچه در مجامع شرکت‌‌هایی نظیر فولاد مبارکه،فولاد خوزستان، زامیاد و گل‌گهر رخ داد، برای سهامداران امری مطلوب به شمار می‌‌‌رود اما تبعات آن نظیر کاهش نقدینگی شرکت‌‌ها، افزایش هزینه‌‌های مالی، تاخیر در اجرای پروژه‌‌های توسعه‌‌ای شرکت‌‌ها و در نهایت ناتوانی شرکت‌‌ها در اجرای تعهدات در قبال سهامداران به ویژه سهامداران حقوقی و عمده سبب می‌‌‌شود که در درازمدت شرکت‌‌های با تقسیم سود بالا با افول و دشواری دوچندان مواجه شوند و در نهایت سهامداران از کسب بازدهی دراز مدت بازمانند. در سال جاری با توجه به حضور پررنگ سهام عدالت در مجامع شرکت‌‌ها و پیشنهاد تقسیم سود سنگین این مجموعه سبب شده است شرکت‌‌هایی که در ترکیب خود حضور سهام عدالت را شاهد هستند در سال‌‌های آینده با مشکلات نقدینگی روبه‌رو شوند. در گذشته نیز بورس اوراق بهادار با نتایج تقسیم سودهای سنگین در شرکت‌‌هایی نظیر پارس الکتریک و شرکت‌‌ها خودرویی که اینک با مشکلات جدی مالی روبه‌روشده اند برخورد داشته است. سیاست تقسیم سود توسط سهام عدالت در حال حاضر تشابهاتی با تعیین تسهیلات تکلیفی بر بانک‌‌های دولتی دارد به گونه‌‌ای که شرکت‌‌هایی نظیر بانک‌‌ها موظف به اجرای تعهداتی هستند که بیش از حد توان آنها است.

در گروه بانکی روز گذشته معامله‌‌گران با اطلاعیه واگذاری نخستین بلوک ۵درصدی بانک ملت در روز جاری(سه شنبه)مواجه شدند.این بلوک ۶۵۵میلیون سهمی‌‌‌در قیمت پایه یک هزار و ۳۰۰ریال عرضه خواهد شد که خریدار علاوه بر شرایط اقساطی این بلوک با امتیاز سود نقدی مجمع آتی شرکت مواجه خواهد شد. در واقع با لحاظ شرایط ۲۰درصد نقد و ۸۰درصد اقساط خریدار، بخش عمده حصه نقدی (۲۶۰ریال به ازای هر سهم در قیمت پایه) را از تقسیم نقدی به دست آورد.

در گروه فلزی معامله‌‌گران در بازگشایی بازارهای جهانی روز گذشته شاهد افت بهای فلزات بودند. این افت که برخلاف پیش بینی برخی از کارشناسان بود سبب شده است تا معامله‌‌گران افزایش عرضه‌‌ها در نمادهای وابسته از جمله ملی مس را شاهد باشند.در همین حال در بازار دیروز شایعاتی در مورد احتمال تعدیل سود ملی مس منتشر شد که باید منتظر خبرهای رسمی‌‌‌ در این زمینه بود.

در بازار فولاد نیز به‌رغم رشد ۱۰تا ۱۵درصدی بهای محصولات فولادی از جمله میلگرد هنوز با دلیل منطقی برای توجیه این افزایش مواجه نشده است، هر چند بهای بیلت تا حدودی تغییر یافته است اما احتمالا معامله‌‌گران بازار فولاد دلایلی دیگر برای توجیه این افزایش خواهند داشت.

در گروه حمل و نقل، کشتیرانی جمهوری اسلامی‌ ‌‌دیروز در حالی با صف خرید مواجه شد که شاخص بالتیک مجددا به محدوده بالای چهارهزار واحد بازگشته است.

در گروه معدنی کارشناسان توافق ریوتینتو و فولاد سازان ژاپنی بر سر کاهش ۳۳درصدی قیمت سنگ آهن را پایانی برای مذاکرات چند ماهه اخیر شرکت‌‌های سنگ آهنی و فولادسازان تلقی می‌‌‌کنند. در داخل کشور نیز برگزاری مجمع گل گهر و وجود مطالبات سنگین این شرکت از فولاد مبارکه و دیگر فولاد سازان مهمترین تحولات در این بخش به شمار می‌‌‌رود.

در گروه تجهیزات نماد آذرآب دیروز برای اعلام گزارش عملکرد سال ۸۷ شرکت متوقف شد. انتظار می‌رود آذرآب افزایش زیان انباشته خود را نیز منتشر نماید.

در گروه ساختمانی آمار منتشره در مورد صنعت ساختمان از حاکمیت رکودی جدی براین بخش خبر می‌‌‌دهد. براساس آمار منتشره میزان صدور پروانه‌‌های ساختمانی در پاییز سال گذشته ۳۳درصد در کلیه مناطق شهری کشور افت داشته است که از سال ۸۳ تاکنون بی‌سابقه بوده است. آمار بانک مرکزی همچنین نشان می‌‌‌دهد که در تهران نیز رکود قابل ملاحظه‌‌ای بر ساخت املاک حاکم شده است. این رکود البته در آینده زمینه ساز رشد شدید قیمت‌ها به دلیل کمبود عرضه مسکن خواهد شد، اما در کوتاه مدت شانس شرکت‌‌های ساختمانی را برای کسب درآمد بیشتر به میزان قابل ملاحظه‌‌ای کاهش می‌‌‌دهد.

در گروه دارویی برخی از نمادهای این گروه دیروز با صف‌‌های خرید همراه بودند که در این میان داروی سبحان و البرزدارو که روز گذشته برای اعمال افزایش سرمایه متوقف شد به همراه جابرابن حیان و کیمیدارو با اقبال مناسبی همراه بودند.

در مجموع بازار دیروز بازاری روبه تغییر در روند کلی معاملات بود که انتظار می‌‌‌رود در صورت تداوم شرایط بتواند معامله‌‌گران را به شرایط مناسب فصل بهار برساند. شاخص دیروز تحت تاثیر جمع‌‌آوری صف فروش مخابرات، بانک کارآفرین و پتروشیمی‌‌‌ اراک ۴/۶واحد افت کرد. ارزش معاملات نیز به مرز ۱۱میلیارد تومان رسید.