«فولاد» در «ومعادن» صاحب کرسی می‌شود؟

گروه بورس- علیرضا باغانی: در شرایطی که اختلاف میان تولیدکنندگان سنگ‌آهن و فولاد بر سر آزادسازی نرخ سنگ‌آهن در نیمه دوم سال ۸۶ به درگیری‌های جدی و علنی بدل شده بود و هریک از این طرفین در محافل مختلف از جمله رسانه‌ها به شدت نظرات یکدیگر را مورد نقد قرار می‌دادند، در نخستین هفته جدی کاری بورس تهران در سال ۸۷، خبر غیررسمی درباره خرید ۱۷درصد از سهام سرمایه‌گذاری معادن و فلزات از سوی فولاد مبارکه، از پایان یافتن این تنش‌ها خبر می‌دهد. براساس اخبار غیررسمی رسیده، فولاد مبارکه اصفهان که از مخالفان سرسخت آزادسازی نرخ سنگ‌آهن بود، طی توافقی با صندوق بازنشستگی کارکنان فولاد قرار است حدود ۱۷درصد از سهام سرمایه‌گذاری توسعه معادن و فلزات که بخشی از سهام عمده دوقلوهای سنگ‌آهنی را در اختیار دارد را خریداری کند.

این عرضه در فروردین‌ماه سال‌جاری از طریق سازمان بورس و اوراق بهادار انجام خواهد شد و طی آن صندوق بازنشستگی کارکنان فولاد سهامدار ۵/۶۷درصدی «ومعادن»، ۱۷درصد از سهام خود را در بورس عرضه می‌کند.

گرچه ظاهرا توافقاتی با فولاد مبارکه برای حضور در این مزایده به عمل آمده، اما احتمال رقابت بر سر خریداری این بلوک بعید نیست، چرا که خریدار ۱۷درصد از سهام «ومعادن» صاحب یک کرسی از هیات‌مدیره این شرکت بزرگ سرمایه‌گذاری می‌شود، افزون بر این برنده مزایده به طور غیرمستقیم سهامدار چادرملو، گل‌گهر و حتی مس ایران خواهد شد.

شنیده‌های خبرنگار ما حاکی از آن است که قیمت پایه این عرضه یکهزار تومان تعیین شده و در پی آن ۲۱۵میلیون سهم «ومعادن» به ارزش ۲۱۵میلیارد تومان عرضه می‌شود که شاید این معامله نخستین معامله سنگین عمده سال ۸۷ باشد. خرید سهام معادن و فلزات از سوی فولاد مبارکه از آن جهت حائز اهمیت است که «ومعادن» ۵/۱۴درصد از سهام چادرملو و ۲۸درصد از سهام گل‌گهر را در اختیار دارد و این دوقلو‌های سنگ‌آهنی شرکت‌هایی هستند که «فولاد» همواره در تامین مواداولیه خود با این شرکت‌ها دچار مشکل بوده و این مشکل در سال گذشته با اتفاقات مربوط به افزایش حقوق دولتی معادن افزایش یافت، تاجایی که تولیدکنندگان سنگ‌آهن در این سال خواستار افزایش قیمت سنگ‌آهن و آزادسازی نرخ این محصول شدند.

طرح بحث‌هایی درباره آزادسازی نرخ سنگ‌آهن اگرچه از سوی فولاد مبارکه با مقاومت‌هایی روبه‌رو می‌شد، اما این مصرف‌کننده عمده سنگ‌آهن را بر آن داشت تا در ماه‌های پایانی سال برنامه خرید سهام دوقلوهای سنگ‌آهنی را به طور جدی دنبال کند، تا جایی که «فولاد» پس عدم موفقیت در مذاکرات غیررسمی با سهامداران عمده دوقلوها از جمله سرمایه‌گذاری امید ومعادن و فلزات، به خرید خرد، سهام این شرکت‌ها در بازار روی آورد. به طوری که تا این لحظه فولاد مبارکه نزدیک به ۴۷میلیون سهم معادل ۳/۲درصد از سهام چادرملو را از بازار جمع‌آوری کرده است، گرچه فولاد مبارکه دلیل خریدهای خرده، سهام چادرملو در بازار را حمایت از سهامداران حقیقی این شرکت اعلام کرده است.

البته سیاست جمع‌آوری خرده سهام سنگ‌آهنی‌ها از سوی «فولاد» در بورس مشمول گل‌گهر نیز می‌شد، ولی به دلیل آنکه گل‌گهر در بازار کمتر با تقاضای فروش مواجه بود، فولاد نتوانست در جمع‌آوری سهام «کگل» در بازار با موفقیتی در خور توجه مواجه شود.

فولاد مبارکه اصفهان پس از سپری کردن این سیاست ناموفق برای کاهش نگرانی خود از نحوه تامین مواد اولیه خود در آینده، به این نتیجه رسید که به جای آنکه سهامدار دوقلوهای سنگ‌آهنی شود، از طریق خرید سهام عمده سهامداران این شرکت‌ها به طور غیرمستقیم در شرکت‌های یاد شده دارای سهام شود.

این مذاکرات ظاهرا در مرحله نخست در رابطه با سهام سرمایه‌گذاری امید صورت گرفت که بانک سپه در این مورد تمایلی از خود نشان نداد، پس «فولاد» مذاکرات خود را با صندوق بازنشستگی فولاد برای خریداری سهام‌ «ومعادن» آغاز کرد و صندوق فولاد نیز از آنجا که سهامدار ۵درصدی مبارکه است و از دیرباز با مدیران فولاد دارای تعامل بوده، این پیشنهاد را پذیرفت.

اما گرچه خریداری سهام «ومعادن» از سوی «فولاد» برای این فولادساز بزرگ دارای مزیت‌هایی است، ولی این معامله برای صنعت فولاد و سنگ‌آهن نیز بسیار با اهمیت بوده و به تعبیری واضح‌تر این دو صنعت وابسته به یکدیگر با انجام چنین معامله‌ای دارای پیوندی ناگسستنی می‌شوند و از سویی دیگر رابطه‌ای منطقی بین تولید کنندگان سنگ‌آهن و فولاد به وجود می‌آید و اگر قرار باشد، سنگ‌آهن دارای افزایش قیمتی شود، فولاد نیز از این افزایش قیمت منتفع خواهد شد و از طرفی دیگر سهامدار شدن فولاد در «ومعادن» می‌تواند به بهره‌مندی این شرکت از سود قابل توجه مس سرچشمه که دارای معادن ارزشمندی است، منجر شود.

در صورت موفقیت «فولاد» در مزایده «ومعادن» این فولادساز صاحب دو کسری از هیات‌مدیره «ومعادن» می‌شود، ضمن این که صندوق بازنشستگی کارکنان فولاد نیز از نقدینگی حاصل شده از این مزایده می‌تواند به اهداف خود از جمله حضور در مزایده دوم ۲۰درصد از سهام مس برسد. همچنین صندوق بازنشستگی از عرضه عمده سهام معادن و فلزات فرصت متنوع‌سازی پرتفوی خود را پیدا می‌کند، ضمن این که سهام ۵۱درصدی خود را در این شرکت سرمایه‌گذاری جهت تداوم مدیریت حفظ می‌کند. هرچند به‌نظر می‌رسد انجام این معامله جهت تامین نقدینگی بلوک ۵درصدی فولاد مبارکه، خریداری شده توسط صندوق کارکنان فولاد باشد.

سرمایه‌گذاری توسعه معادن و فلزات سال ۱۳۷۷ با سرمایه ۱۰میلیارد تومانی وارد بورس اوراق بهادار تهران شد و در حال حاضر سرمایه‌ای معادل ۱۲۶میلیارد و ۲۲۵میلیون تومان داشته و درخواست افزایش سرمایه ۵۰درصدی را به بورس ارائه کرده است.طی مزایده یاد شده حدود ۱۷درصد از سهام «ومعادن» معادل یک‌میلیارد و ۲۶۲میلیون سهم این شرکت به صورت عمده عرضه خواهد شد.از آستان قدس رضوی بیمه‌ها، سرمایه‌گذاری تدبیر و صندوق بازنشستگی کشوری به عنوان رقبای احتمالی «فولاد» در مزایده «ومعادن» یاد می‌شود. سرمایه‌گذاری تدبیر حدود یک درصد از سهام معادن و فلزات را در اختیار دارد و بیمه ایران هم بیش از یک درصد از سهام این شرکت را داراست. ارزش NAV «و معادن» بیش از هزار تومان برآورد شده است، حال آن که با توجه به ترکیب پرتفوی غیربورسی ارزش ذاتی سهام شرکت بیش از این ارقام است.سرمایه‌گذاری معادن و فلزات ۵/۷درصد از سهام مس، ۵/۱۸درصد سهام فولاد خراسان، ۱۸درصد گهرزمین، ۲۰درصد آهن و فولاد ارفع و ۲۰ تا ۴۰درصد سهام شرکت‌های تولیدی و خدماتی فولادی را در اختیار دارد. همچنین ۵/۱۷درصد سهام کارگزاری حافظ متعلق به «ومعادن» است و ۴۰درصد سهام کارگزاری سی‌ولکس کالا که در بورس فلزات فعالیت می‌کند، از آن معادن و فلزات است.