گروه بورس- هدیه لطفی: به منظور آشنایی علاقه‌مندان به سرمایه‌گذاری در بورس، این ستون به صورت روزانه مفاهیم اولیه و ابتدایی بازار سهام، که در قالب پرسش مطرح هستند را به صورت اختصار تشریح می‌کند. این مطلب برگرفته از سایت «مدیریت پژوهش، توسعه و مطالعات اسلامی» و نوشته‌های «دکتر ابوالفضل شهرآبادی» است.

شاخص چیست؟

کلمه شاخص (INDEX) به معنای نمودار یا نشان‌دهنده می‌باشد. شاخص کمیتی است که نماینده چند متغیر یکسان است و وسیله‌ای برای اندازه‌گیری و مقایسه پدیده‌هایی است که دارای ماهیت و خاصیت مشخصی هستند، که بر مبنای آن می‌توان تغییرات ایجاد شده در متغیرهای معینی را در طول یک دوره، بررسی نمود. برای محاسبه شاخص، یک سال را به عنوان سال مبنا یا پایه فرض کرده و پس از تقسیم ارزش جاری بر ارزش مبنا (ارزش سال پایه)، آن را در عدد ۱۰۰ضرب می‌کنیم. عدد به دست آمده، شاخص آن گروه یا دسته مورد نظر را به ما نشان می‌دهد. در هر بازار بورس اوراق بهاداری، می‌توان بنابر احتیاج و کارایی، شاخص‌های زیادی را تعریف و محاسبه کرد. به عنوان مثال در بازار سهام آمریکا شاخص داوجونز (DOW &Jones) تغییرات ۳۰شرکت صنعتی، ۲۰شرکت حمل‌ونقل و ۱۵شرکت خدماتی را نشان می‌دهد یا شاخص نزدک (NAZDAQ) تغییرات سهام خارج از بورس را نشان می‌دهد. دیگر شاخص‌های معروف دنیا عبارتند از: بورس نیویورک S&P۲۵۰ که برای ۲۵۰ شرکت محاسبه می‌شود و S&P۵۰۰ که برای ۵۰۰ شرکت در نظر گرفته می‌شود. بورس لندن (FTSE)، توکیو (NIKIE)، (TOPIX)، آمستردام (AEX)، فرانسه (CAC) و آلمان (DAX) است. در بورس اوراق بهادار تهران نیز شاخص‌های زیادی محاسبه می‌شود که هر شخص یا گروهی بنا به نیاز خود از آنها استفاده می‌کند.